Rusland wil meer met Nederland

Vrijdag 13 februari werd het eerste Neso-kantoor in Moskou geopend. Momenteel studeren 500 Russische studenten in Nederland, maar directeur Charles Hoedt denkt dat dat aantal makkelijk omhoog kan. “In Rusland zijn er twee keer zoveel studenten die willen studeren dan er plaats is. Het potentieel is dus groot, al zullen ze de hoge collegegelden in Nederland lang niet allemaal kunnen betalen. Het lijkt me daarom belangrijk dat er beurzen komen”.

VSNU-voorzitter Sijbolt Noorda constateerde bij de opening dat er ook belangstelling is vanuit het Russische ministerie van onderzoek en wetenschap. Hij is dan ook van mening dat nu van deze kans gebruik moet worden gemaakt: “Met heel veel landen heeft Rusland al met succes dergelijke gezamenlijke onderzoeksprogramma’s opgezet. Nederlandse universiteiten kunnen niet louter met eigen middelen toegang blijven houden tot de beste instituten en instellingen in Rusland als concurrerende landen wel de nodige middelen op tafel leggen. Ook de toetreding van Rusland tot het Zevende EU-Kaderprogramma biedt kansen om de wetenschappelijke samenwerking van Rusland en Nederland uit te breiden.”

Rusland geen prioriteit meer

Sinds OCW in 2007 twee onderzoeksprogramma’s stopzette die in samenwerking met Rusland werden uitgevoerd, is het land op wetenschappelijk gebied geen prioriteitsland meer voor Nederland. Noorda: “En dat terwijl Nederland de tweede buitenlandse investeerder is in de Russische economie.”

“De Nederlands – Russische universitaire samenwerking is jarenlang gestimuleerd door de overheid. Na het einde van de Sovjet-Unie werd via het CROSS-programma een serieuze bijdrage geleverd aan de modernisering van het onderwijssysteem in Rusland. Het Rusland programma, door NWO en de Russische Stichting voor fundamenteel onderzoek beheerd, heeft sinds 1992 ruim 350 onderzoeksprojecten gefinancierd in vele disciplines. Juist op het moment dat de Russische economische ontwikkelingen leidden tot grotere investeringen in het onderwijs en wetenschap – en er ruimte kwam voor een evenwichtige financiering van twee kanten – heeft minister Plasterk de bilaterale samenwerking sterk beperkt.”

Uit die vorige onderzoeksprogramma’s zijn, volgens Noorda mooie dingen voortgekomen: “Een mooi voorbeeld van de Russisch-Nederlandse samenwerking gaf Professor Mikhail Alfimov. Hij is directeur van het Photochemistry Center, een van de instituten van de academie. Zijn instituut werkt intensief samen met onder meer de TU Delft, TNO, Eindhoven en bedrijven als Shell en ASML. De samenwerking die werd gestart in het kader van het Nederland-Rusland programma, heeft uiteindelijk geleid tot succesvolle deelname aan het Zevende Kaderprogramma”.

Russische belangstelling

Ook Hoedt beaamt dat het bij een mogelijk hernieuwde Russisch-Nederlandse samenwerking niet aan belangstelling van Russische zijde zal liggen: “Nu volgt een kwart van de Russische studenten in Nederland een economische opleiding, maar ook voor andere opleidingen, zoals in kunst en cultuur, is veel belangstelling. Een van de redenen daarvan is dat opleidingen in Nederland veel meer op de arbeidsmarkt gericht zijn dan die in Rusland.”

Maar Hoedt vindt ook dat Nederlandse studenten vooral naar Rusland zouden moeten komen, en dat niet alleen omdat het een van de grotere landen is op het gebied van onderwijs en onderzoek. “Als je hier 1 jaar hebt gewoond, gewerkt en geleefd, kun je overal overleven”. Zoals overal in de wereld worden de goede relaties ook hier gediend door wederzijdse interesse voor elkaars taal en geschiedenis. En niet te vergeten toerisme en sport. De Nederlandse voetbaltrainers Dick Advocaat en Guus Hiddink die op het moment succesvol zijn in Rusland, zijn wat dit betreft hun gewicht in goud waard.

Een afsluitende tip van Noorda: “Wanneer president Medvedev in juni naar Nederland komt voor de opening van de Hermitage aan de Amstel, is dat ongetwijfeld een goede gelegenheid de bilaterale samenwerking op cultureel en wetenschappelijk gebied te versterken.”