Nederland leidend in de wereld

Nieuws | de redactie
4 maart 2009 | Het samenwerkingsmodel tussen huisartsen en psychologen in de eerstelijnsgezondheidszorg van ons land is uniek in de wereld. Dit blijkt uit reacties uit het vakgebeid op een publicatie van de Nijmeegse hoogleraar Jan Derksen over de ontwikkeling daarvan in de afgelopen dertig jaar.

Het artikelin het Profession Psychology: Research and Practice werd bij de beoordeling gezien als belangrijke bijdrage en in dat beoordelingsproces kwam naar voren dat het Nederlandse samenwerkingsmodel zowel voor Europese landen als voor de VS als voorbeeld kan dienen.

Tekort

In Nederland werken 1280 volledig geregistreerde eerstelijnspsychologen. Daarnaast zijn er nog ongeveer vijfhonderd psychologen die niet (of nog niet) aan alle eisen voldoen maar wel werkzaamheden in de eerste lijn verrichten. De Landelijke Vereniging van Eerstelijnspsychologen heeft berekend dat er een tekort bestaat van ongeveer zevenhonderd eerstelijnspsychologen.

De meeste eerstelijnspsychologen werken vanuit een zelfstandige praktijk in nauwe samenwerking met een of enkele huisartsengroepen. Ze doen laagdrempelige, korte psychologische diagnostiek en bieden hulp aan mensen met veel voorkomende psychische klachten. Ruim 70 procent van de cliënten wordt in acht consulten behandeld en 90 procent in twaalf zittingen.

Sinds 1 januari 2008 zit deze eerstelijns psychologische hulp (tot een maximum van acht consulten per kalenderjaar) in de basisverzekering en is daarmee bereikbaar voor de gehele bevolking. In meer dan de helft van de gevallen gaat het om stemmingsklachten (zoals depressies of problemen met agressie), angstklachten (zoals paniekaanvallen, hyperventilatie, en fobieën) en aanpassingsstoornissen (zoals problemen met studie, werk of relaties).

Geïntegreerde hulp is effectiever

De samenwerking met huisarts en fysiotherapeut heeft veel voordelen. De kosten zijn aanzienlijk lager als geïntegreerde hulp in de eerste lijn wordt gegeven. Snelle en efficiënte psychologische hulp voorkomt ziekenhuisopnames en onnodig gebruik van medicijnen. Wereldwijd onderzoek heeft de laatste jaren laten zien dat korte laagdrempelige psychologische interventies voorkomen dat mensen ‘somatiseren’. Dat wil zeggen dat ze steeds opnieuw lichamelijk onderzoek vragen terwijl de problemen in hun belevingssfeer liggen. De geïntegreerde hulp, dus in nauwe samenwerking tussen huisarts, psycholoog en fysiotherapeut, blijkt voorts effectiever te zijn dan wanneer deze samenwerking niet plaatsvindt.

Aan de Radboud Universiteit Nijmegen gaat in het najaar waarschijnlijk de eerste officiële opleiding tot eerstelijnspsycholoog van start. Tot nog toe moesten psychologen met de wettelijke registratie ‘gezondheidszorgpsycholoog’ eerstelijnszorg vooral in de praktijk leren. In de nieuwe opleiding worden vier praktijkdagen per week gecombineerd met een dag onderwijs aan de universiteit. De Landelijke Vereniging voor Eerstelijnspsychologen werkt aan de vestiging van een bijzondere leerstoel Eerstelijns psychologische hulp. De aan te stellen hoogleraar zal zich gaan bezig houden met onderzoek naar effectiviteit en verdere kwaliteitsverbetering van psychologische zorg in de eerstelijnsgezondheidszorg. Ook in dit opzicht vervult Nederland een voortrekkersrol.


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK