Integratiesucces medici actief tegengewerkt

Promovendus Paul Herfs kon putten uit een langdurige betrokkenheid als medewerker van de Universiteit Utrecht bij de inburgering en studie van gevluchte artsen. In de dissertatie worden veel ervaringen beschreven die overeenkomen met de praktijken waarmee de Stichting voor vluchteling-studenten UAF de afgelopen decennia geconfronteerd is. In het onderzoek wordt vastgesteld dat de toelating van buitenlandse artsen in andere West-Europese landen aanzienlijk soepeler georganiseerd is.

Herfs concludeert: ‘Er kan alleen maar geconstateerd worden dat de Nederlandse overheid (Justitie en VWS) in de achterliggende periode vooral barrières heeft opgeworpen voor buitenlandse artsen en dat externe organisaties die zich het lot aantrokken van buitenlandse artsen zijn tegengewerkt.’ Deze conclusie is opmerkelijk gegeven de uitzonderlijk goede arbeidsmarktresultaten van de gevluchte artsen. Vrijwel alle afgestudeerden vonden werk als arts, de meeste zelfs binnen drie maanden.

Ondanks de druk van externe adviseurs en belangenorganisaties werd pas in 2001 door de Tweede Kamer nieuw beleid afgedwongen voor deze groep. Daarna duurde het nog tot 2005 voordat de nieuwe assessment-procedure voor buitenlandse artsen in werking trad. Paul Herfs waarschuwt dat deze nieuwe procedure talrijke valkuilen kent. Hij noemt daarbij o.a. de asielprocedure, het ontbreken van schakelonderwijs of voorbereidingscursussen en de hoge kosten van de assessment-procedure. Ook is nog onduidelijk of gemeentelijke sociale diensten toestemming zullen verlenen aan buitenlandse artsen om hun aanvullende opleiding in Nederland met behoud van uitkering te voltooien.

Dit alles heeft er toe geleid dat het aantal gevluchte artsen dat wordt toegelaten tot Nederlandse universiteiten sterk is gedaald. In een interview met het UAF-kwartaalblad Momentopname vatte Paul Herfs de effecten van het nieuwe assessment samen: ‘De nieuwe procedure schrikt af. Artsen vallen niet meer onder de verantwoordelijkheid van een universiteit. Ze worden als het ware in het diepe gegooid. Verder moeten ze 2200 Euro betalen wat een enorm bedrag is als je hier als vluchteling zit. Tenslotte is het niveau Nederlands veel te hoog. Het is veel beter om het niveau tijdens de studie omhoog te brengen. Als er geen voorbereidingstraject wordt opgezet, kunnen we het assessment ten grave dragen.’

Een  belangrijke conclusie van het onderzoek luidt: ‘In een tijdsgewricht waarin positieve ervaringen met integratie van etnische minderheidsgroepen zelden voor het voetlicht komen, zou de succesvolle integratie van buitenlandse artsen meer aandacht verdienen.’