Calvijn zit Plasterk in de weg

Minder spectaculair ministerschap

Doordat de minister veel terreinen tegelijk wil behartigen, inclusief het sociaal-economisch beleid van het kabinet, heeft hij duidelijk minder tijd voor het HO dan voorgangers. Dat heeft hij de sector ook “vanaf het begin gezegd: Beste vrienden, ik heb bredere portefeuilles dan mijn voorgangers, en dus per portefeuille minder tijd. Ik ga niet eindeloos met jullie zitten vergaderen. Kennelijk moet men daar aan wennen.”

Dat hij daardoor ook die ‘kleilagen’ niet echt weet aan te pakken, ziet Plasterk echter niet als dilemma, maar hij erkent wel dat zijn werk “misschien minder spectaculair [blijkt] dan het klonk toen ik aantrad.”

Obama moet inhalen

Opvallend is dat de minister tijdens een discussie met studenten in het interviewportret en vervolgens met de vragenstellers van VN niet komt tot een eigen, krachtige visie op de rol van onderwijs en kennis voor de ‘kenniseconomie’. Hij geeft zelfs aan waarom hij – anders dan Obama –  niet denkt fors te moeten investeren daarin. “Obama heeft ook meer in te halen. Hij moet bouwen waar niets meer was, door de afbraak van de collectieve sector sinds Reagan. Daarom trekt hij extra geld uit voor de wetenschap. Maar die gure wind hebben wij niet gehad.” Het idee, dat de USA de voorbije 30 jaar als kennisland niet tot de top behoorde en niet investeerde in kennis is een opmerkelijke analyse als antwoord op de actuele situatie van ons land, dat de voorbije 10 jaar nauwelijks R&D-investeringsgroei kende.

Twee kapiteins op één schip

Voor de zwakke presentatie rond de kennisfactor in het crisispakket van het kabinet heeft Plasterk nog een andere verklaring. Dat komt door de dit jaar jubilerende Calvijn. De aandacht van de ministersploeg is sterk gefocust op wat nog te doen staat en minder op “het grotere verhaal. We hebben misschien te veel over concrete maatregelen gediscussieerd.” Dit komt doordat het kabinet vol zit met calvinisten, denkt hij.

Maar, zo stelt hij, ook speelt “het feit dat dit kabinet twee leiders heeft: Balkenende en Bos. In Amerika is het duidelijk wie het meeslepende verhaal moet vertellen: Obama. Hier is altijd de vraag: wie moet het doen?” Plasterk ziet hier het probleem van “twee kapiteins op één schip” in de coalitie opdomen. Deze uitspraak heeft in het kabinet en de Kamer al opzien gebaard.

In het interview gaat de minister ook in op actuele perikelen als die rond ‘het museum’, de campagne van zijn partij voor de Europese verkiezingen, de woede van Jeroen Brouwers en het waarom van de zware nederlaag van de PvdA.