ScienceGuide staat voor verdieping. Dit is het platform waar de actualiteit en achtergrond elkaar ontmoeten op een inhoudelijke en doordachte wijze. Onder het uitklapteken vind je dus een toelichting, geheugensteun of voetnoot die de redactie of de auteur toevoegt. Dit doen wij om ervoor te zorgen dat wij in onze artikelen grondig en gedetailleerd in kunnen gaan op belangrijke details, zonder de lezer kwijt te raken.
China herontdekt Mao’s ontdekker
Nieuws |
de redactie
29 juni 2009 | Vandaag eert China Lenins spion Ma-Lin. Wie dat was? De Nederlandse oprichter van de communistische partij en 'ontdekker' van Mao: Henk Sneevliet. Een tentoonstelling in Shanghai over zijn zeer avontuurlijk leven -tussen 1883 en 1942- is mede samengesteld uit archiefstukken van het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis.
Nooit eerder stelde het IISG zoveel documenten beschikbaar voor een tentoonstelling in Azië. In China wordt Sneevliet nog steeds bewonderd vanwege zijn rol bij de oprichting van de Chinese communistische partij. Zo was het Sneevliet die Mao Zedong binnen de partij naar voren schoof.
Volgens Emile Schwidder, historicus en vakreferent Azië bij het IISG, laat de tentoonstelling een breed beeld zien van Sneevliets politieke en persoonlijke leven. Officiële en persoonlijke stukken worden naast elkaar getoond. Een aantal documenten (zoals reispassen en aantekeningen van bijeenkomsten) is door Sneevliet in Sjanghai gebruikt en geschreven. ‘Na meer dan vijfentachtig jaar zijn ze dus weer terug in de stad waar Sneevliet politiek actief was’ aldus Schwidder. De meeste documenten die worden getoond, zijn afkomstig uit het Sneevliet Archief van het IISG. Sommige documenten komen uit het archief van Wibaut en uit het archief van Van Ravesteyn (ook te vinden in het IISG). De tentoonstelling loopt tot en met 10 augustus 2009.
Henk Sneevliet werd geboren in in Rotterdam. In Zwolle werd hij in 1907 gemeenteraadslid voor de SDAP. In 1910 werd Sneevliet de voorzitter van de Nederlandse Vereeniging van Spoor- en Tramwegpersoneel (NVSTP). Hij raakte bevriend met de socialiste en dichteres Henriette Roland Holst met wie hij een uitvoerige correspondentie voerde. In 1913 vertrok Sneevliet naar Nederlands-Indië waar hij een sleutelrol zou spelen bij de oprichting van de Indische Sociaal Democratische Vereniging, de voorloper van de Communistische Partij van Indonesië (PKI). Onder druk van de conservatieve pers werd Sneevliet in 1918 uit Nederlands-Indië verbannen.
In juli 1920 nam hij als afgevaardigde van de PKI deel aan het Tweede Kominterncongres in Petrograd en Moskou. In 1921 vertrok hij op verzoek van Lenin en de Komintern naar China en speelde daar (onder de schuilnaam Ma-Lin) een actieve rol bij de oprichting van de Chinese Communistische Partij.
Terug in Nederland was Sneevliet van 1924 tot 1940 voorzitter van het Nationaal Arbeids-Sekretariaat (NAS). In 1927 trad hij uit de Communistische Partij Holland (CPH) en richtte de Revolutionair Socialistische Partij (RSAP) op. Sneevliet was lid van de Tweede Kamer van 1933 tot 1937. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was hij leider van de verzetsgroep Marx-Lenin-Luxemburg-front (MLL-front). Vanwege het illegale werk werd hij – samen met zes kameraden – geëxecuteerd op 13 april 1942.
