Kieswet, Staatscourant en ‘zeteldiefstal’

“Dat beginsel is gebaseerd op de fictie dat je elke dag deStaatscourant en het staatsblad leest en elke wet, elke algemenemaatregel van bestuur en elke ministeriele regeling tot je neemt enje erna netjes aan houdt. Goed, dat is wat teveel van het goedevoor de meesten onder ons, zelfs voor Kamerleden, kan ik uverzekeren.

Maar vandaag bleek maar weer eens dat ze ook bij de Staatscourant geen idee van de wetten hebben. In ditgeval de kieswet, die nota bene op een verkiezingsdag even vollediggekielhaald wordt.

Het begint in de Tweede Kamer altijd op dezelfde manier: degrootste schreeuwer krijgt de aandacht. Dit keer was dat HeroBrinkman. In de Telegraafbeweert hij dat de PVV maar dertig kandidaten mag leveren voor devolgende Tweede Kamerverkiezingen. En aangezien de PVV in eenaantal peilingen meer dan 30 zetels haalt, zouden de overige’gewonnen zetels’ dan vervallen. Moeiteloos mag hij het beweren inalle media.

Inderdaad ook de Staatscourant schrijft het moeiteloos over: Allezetels boven de dertig zouden volgens de huidige regels wordenverdeeld onder andere partijen. Wie de kieswet echter leest, zietdat een partij in elk van de 19 kieskringen 30 mensen kandidaat magstellen. Dus in totaal kan de PVV 570 verschillende kandidatenleveren. En ook als ze de eerste 20 kandidaten in alle kieskringenhetzelfde laten zijn – per slot van rekening zal lijsttrekker GeertWilders toch echt overal op moeten staan – dan nog kunnen ze 210kandidaten op de lijsten krijgen. Meer dan genoeg, lijkt me.

Dat deed bijvoorbeeld de SP, die vorige keer ook van 9 naar 25zetels sprong en er rekening mee hield dat ze meer dan 30kandidaten nodig had. Een partij moet ook rekenen met uitvaltijdens de zittingsperiode van vier en zelfs met een eventuelekabinetsdeelname, waardoor Kamerleden verhuizen naar deregering..

De Kamer beweegt mee: iedereen mag nu 50 kandidaten opgeven. Ikwacht nog even op de berekening van de grootte van het nieuwekiesbiljet, als ook de Partij voor de Dieren of de SGP 50 mensenkandidaat stellen. Of op de berekeningen wat het kost om de nieuwestemcomputers twee keer zo groot te maken als vroeger. En dan eenskijken wie daar het eerst een opmerkinkje over heeft.”

Dr. P.H. Omtzigt is lid van de Tweede Kamer en econometrist. Hij houdt opScienceGuide een vaste column bij over zijn ervaringen in deze tweeeigenzinnige werelden van politiek en wetenschap, hun wederzijdsebeïnvloeding en hun confrontaties.