Leereffecten van exotische projecten

Nieuws | de redactie
19 juni 2009 | Decennia lang was ontwikkelingssamenwerking op hogescholen een marginaal verschijnsel dat slechts gedragen werd door bevlogen docenten. Een nieuwe generatie medewerkers probeert deze projecten een serieuze plek te geven in het hbo-curriculum, zo bleek op een studiemiddag van Profound over minoren ontwikkelingssamenwerking in het hbo.

Ontwikkelingssamenwerking is booming business op de hogescholen. Er worden inmiddels enige tientallen minoren ontwikkelingssamenwerking door de hogescholen aangeboden. Het is het stadium van de ad hoc-projecten voorbij.

Uganda
Daarbij blijkt de rol van de docent nog steeds wel cruciaal. “Ik vertelde mijn studenten enthousiast over mijn ervaringen in Uganda”, zo zei Roel Grol, lerarenopleider aan de HAN. “De reactie van mijn studenten was: kunnen wij ook? Ik heb toen 25 projecten in Uganda geregeld waar studenten in het kader van een vrije minor heen kunnen”. De studenten volgen drie vakken aan de Universiteit van Kampala, draaien mee op een van de scholen en doen een onderzoek naar keuze. Om praktische redenen wordt de minor alleen aangeboden bij economie, geschiedenis en geografie, want daar doceert Grol. Maar bij voldoende vraag is uitbreiding zeker een optie, zo viel uit zijn woorden te beluisteren.

Leereffecten
Studenten willen meer dan vroeger naar het buitenland. Het levert hogescholen veel werk op bij het regelen van stages en studieplekken. De leereffecten staan daarbij wel ter discussie, maar zijn niet altijd even makkelijk te realiseren. “Vraag je studenten een onderzoeksplan te schrijven, dan blijkt de situatie ter plaatse heel anders te zijn dan ze hadden verwacht. Dat is erg frustrerend”, zo zei een van de docenten.

Thailand
Brigitte Nitsch van de toerismeopleiding van Stenden begeleidt studenten die voor 9 weken naar Thailand gaan om in dorpjes het lokale leven te proeven. Het gaat om dorpen die op dit moment weinig toeristen ontvangen, maar dat wel zouden willen. Het ontvangen van studenten toerisme is een mooie manier om aan toeristen te wennen. De dorpen verzinnen ook opdrachten voor de studenten, bijvoorbeeld het verzorgen van een les op school. De studenten worden in Thailand begeleid door een hulporganisatie die tevens touroperator is. De organisatie van de reizen is zodoende goed. Docenten van Stenden begeleiden studenten via email met het werken aan hun probleemstelling. Ze mogen verslag doen via een weblog en worden gestimuleerd na afloop een artikel te schrijven voor een krant of tijdschrift naar keuze.

Nitsch gaf aan dat ze zelf haar verwachtingen van de studenten heeft moeten bijstellen: “In het begin had ik allerlei leerdoelen in hun hoofd. Ik legde ze bijvoorbeeld een schema voor van hoe cultureshocks verlopen en vroeg ze zichzelf daarop te positioneren. Het lukte de studenten niet. Langzamerhand heb ik ontdekt dat het de simpele dingen zijn van zo’n verblijf die het waardevol maken. Een grote spin op het toilet, een keer zaaien met een dorpsgenoot: dat zijn ervaringen die studenten naar huis nemen”.

Wederzijds profijt
Voorzitter Wim Boomkamp van Profound gaf aan ontwikkelingssamenwerking van de hogescholen meer te willen integreren in de internationalisering van hogescholen. “We moeten niet alleen brengen, maar wederzijds economisch profijt zoeken”. Ook vond hij dat hogescholen veel meer moeten samenwerken op het gebied van ontwikkelings­samenwerking. “Ik weet hoe makkelijk het is zelf dingen op te zetten. Toch denk ik dat we als hbo veel meer kracht hebben als we ons samen profileren”.

Duurzaamheid
Aan de hand van een boek van Linda Polman over de industrialisering van de noodhulp schetste lector Johan Wempe dat ontwikkelingssamenwerking mooi, maar niet onomstreden is. Daarom adviseert hij hogescholen ontwikkelingssamenwerking in een bredere context te plaatsen. “Maak het onderdeel van het onderwijs over duurzaamheid. Zie het als onderdeel van het omvormen van het onderwijs tot international classroom”. Want zo snijdt het mes aan meerdere kanten.


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK