Finse inspiratie voor het hbo

Nieuws | de redactie
7 juli 2009 | Voor haar R&D-beleid laat de Finse regering de klassieke universiteit van Helsinki liggen en gaat het in zee met universities of applied science. Dat is wel anders dan in Nederland, constateert Johan Sevenhuijsen. “We hebben in Nederland wel een Innovatieplatform naar Fins model, maar wat die doen, houden ze zorgvuldig geheim”.

Springlevend Suomi

Het waren Frans Nauta en Joeri van den Steenhoven die Finland ontdekten als mooi voorbeeldland voor Nederland en vanuit de stichting Nederland Kennisland promootten. De oprichting van het Innovatieplatform in 2003 was er de vrucht van. Hoewel Wouter Bos pleitte voor opheffing van het Innovatieplatform, is het in 2007 toch doorgegaan, maar duidelijk met minder kracht dan ervoor. Toch behoort Finland onder de beleidsmakers in het hoger onderwijs inmiddels tot de klassiekers onder de inspirerende landen. De top van de Hogeschool Rotterdam ging er in juni heen en ontdekte dat de vernieuwingsdrift in Finland nog altijd springlevend is.

Juist in juni nam het Finse parlement een wet aan waarin meer autonomie en meer geld voor het Finse hoger onderwijs geregeld wordt. “Juist in tijden van soberheid in de economie is het bijzonder belangrijk te investeren in hoger onderwijs en kennis.” Met die woorden schetst de Finse O&W- minister, Henna Virkkunen, de kernboodschap van haar nieuwe Wet op het Hoger Onderwijs. Het kernbudget voor de HO-instellingen houdt zijn indexering van de uitgaven aan de kostenontwikkeling. Zij kunnen kapitaal aantrekken om hun eigen beleid en investeringen te ontwikkelen.

Open innovatie

De bestuurders van de Rotterdamse hogeschool lieten zich in Helsinki bijpraten door Erkki Ormala, Nokia’s vice-president for technology and trade-policy. Hij vertelde dat Nokia een open innovatiemodel heeft. De telefoongigant heeft niet de wens al haar R&D zelf uit te voeren of te controleren. Liever werkt ze samen met universiteiten en zelfs concurrenten, waarbij ze deelnemende universiteiten verplicht open access te publiceren. Het is een gewaagde strategie, maar Nokia gaat er vanuit dat op die manier het volume van potentiële  omzet enorm zal toenemen, zodat er voor iedereen meer winst te behalen valt dan wanneer ieder in het geheim zou werken. Hun onderzoeksplekken zijn gevestigd op de terreinen van de universiteiten waarmee ze zich willen associëren. Ze steken er twaalf procent van hun omzet in.

Nieuw hbo


Erkki Ormala ontving de onderwijsbestuurders in het Nokia House, op het terrein van de Helsinki University of Technology, een universiteit die binnenkort samen met de Helsinki School of Economics en de University of Art and Design samengaat in de Aalto University. De Aalto University biedt een interessant perspectief voor de ontwikkeling van het hbo in Nederland. Directeur Johan Sevenhuijsen van de Hogeschool Rotterdam: “Ik werd enthousiast van de design factories die ze daar hebben. Een fabrikant van rvs-keukens had gevraagd of hij ook iets anders zou kunnen maken met roestvrijstaal dan keukens. Studenten adviseerden de fabrikant een vorm van wandbekleding in de markt te zetten die je met oppervlaktebewerking verschillende kleuren kan geven. De studenten maakten er ook een businessplan voor en een website waar bestellingen geplaatst kunnen worden. De wanden zijn inmiddels in productie genomen.

Een dergelijke vorm van innovatie zouden wij in Rotterdam ook aankunnen. Het is ook het idee dat we hebben met de Innovationlabs die we in Rotterdam opzetten. Het mooie is dat deze benadering in Finland een belangrijk onderdeel is van de universitaire hervorming in Finland. De Aalto-university, zou je kunnen zeggen, brengt 3 hbo-achtige instellingen bij elkaar. De overheid investeert flink om hiervan een succes te maken: de rijksbijdrage gaat met 100 miljoen euro per jaar omhoog.

De Finse overheid vindt het belangrijk om in R&D te investeren en doet dat welbewust met de nieuw opgezette Aalto-university. De Aalto-university biedt een innovatiekracht die de University of Helsinki niet kan bieden. Die laatste universiteit is namelijk een klassieke universiteit, gericht op de ranking van de wetenschappelijke tijdschriften. De Finse overheid vindt dat verder best, maar verwacht daarvan niet al haar heil”. Het roept bij Sevenhuijsen de vraag op waarom we ons in Nederland niet meer laten inspireren door het Finse model. “We hebben in Nederland wel een Innovatieplatform naar Fins model, maar wat die doen, houden ze zorgvuldig geheim”.




«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK