ScienceGuide staat voor verdieping. Dit is het platform waar de actualiteit en achtergrond elkaar ontmoeten op een inhoudelijke en doordachte wijze. Onder het uitklapteken vind je dus een toelichting, geheugensteun of voetnoot die de redactie of de auteur toevoegt. Dit doen wij om ervoor te zorgen dat wij in onze artikelen grondig en gedetailleerd in kunnen gaan op belangrijke details, zonder de lezer kwijt te raken.
Sharia als gevaar
Nieuws |
de redactie
10 augustus 2009 | Fokko Oldenhuis, hoogleraar Religie en Recht (RUG), ontmythologiseert de verhalen over 'de dreiging van de sharia' in ons land. Al was het maar omdat bij de sportwereld en in de kerken zoiets al heel lang heel gewoon gevonden wordt.
Oldenhuis relativeert sterk de ophef over dat er in Engeland naast de vijf ‘sharia’-rechtbanken onder de zogeheten Arbitration Act ook veel illegale islamitische sharia-rechtbanken functioneren. De Kamervragen van de PVV daarover noemt hij ironisch ‘Wildersmania’. Prof. Oldenhuis wijst er op dat in het Nederlandse rechtssysteem geen plaats is voor een systeem waarin kerkelijke rechtbanken zelfstandig kunnen beslissen over fundamentele zaken als echtscheiding, toewijzing van voogdij, omgangsrecht enzovoort. Dergelijke zaken zijn voorbehouden aan de overheidsrechter. Maar dat is maar een deel van het verhaal, zo blijkt.
Ook in sportwereld en in kerkelijk Nederland Oldenhuis wijst er verder op dat de afschuw die in die Kamervragen (PVV) wordt uitgesproken over het fenomeen kerkelijke geschilbeslechting – maar dan toegespitst op de Islam – niet strookt met de eeuwenoude traditie die we in Nederland kennen. Kerkelijke geschiloplossing – bijvoorbeeld over leergeschillen, kerkscheuringen of disfunctioneren van de predikant – dient als positief te worden bestempeld.
Ook buiten kerkgenootschappen vindt zelfregulering op grote schaal plaats. Kijk maar naar de sportwereld. De Nederlandse rechtsorde heeft evenwel aan die interne procedures scherpe regels gesteld, waardoor de procedures transparant moeten zijn. Deze wijze van geschilbeslechting ontlast de overheidsrechter. Ook vanuit economisch motief is dit fenomeen een verstandige oplossing.
Schaduwkanten Het beginsel van scheiding van kerk en staat betekent dat voor de staat alle kerken gelijk dienen te worden behandeld. Ook de moslimgemeenschappen hebben dus recht op deze vrije ruimte tot geschiloplossing, mits zij zich houden aan de regels die de Nederlandse rechtsorde stelt. Voor de schaduwkanten van de sharia is geen plaats! Noch binnen interne geschilbeslissing noch daarbuiten.
Met verwijzing naar Maurits Berger, merkt Oldenhuis op, dat dé sharia niet bestaat. Ten onrechte wordt sharia (‘de weg van God, vastgelegd in de Koran’) vereenzelvigd met een systeem van lijfstraffen, zoals amputatie of steniging. Sharia betekent voor vele moslims echter niet meer dan leven overeenkomstig religieus getinte regels in de stijl van de christelijke Bergrede. Maar zoals de regel ‘oog om oog, tand om tand’ uit de Bijbel na vele eeuwen ten onrechte als roep om wraak wordt uitgelegd – terwijl oorspronkelijk vergelding naar evenredigheid bedoeld werd – zo is het niet verwonderlijk dat de uitleg van het sharia-begrip zich evenzeer, vanuit een letterlijk verstaan van de heilige tekst, op de wraakgedachte heeft geconcentreerd.
Nietige moskee-huwelijken Oldenhuis laat er verder geen twijfel over bestaan dat onjuiste gebruiken zoals het sluiten van huwelijken binnen moskeeën zonder dat eerst een burgerlijk huwelijk is gesloten, ten strengste dienen te worden afgewezen. Dergelijke huwelijken zijn voor de wet nietig! De kerk die zoiets doet, is zelfs strafbaar volgens de Nederlandse strafwet. Gelet op bovengenoemde praktijken, die kennelijk binnen de islamitische gemeenschappen bestaan – Nahed Selim maakte daar melding van – bepleit Oldenhuis om de prioriteit van de staat ten aanzien van het burgerlijk huwelijk te handhaven.
