Navo-baas helpt Plasterk niet

Nieuws | de redactie
28 september 2009 | Voormalig CDA-leider en Navo-chef Jaap de Hoop Scheffer ziet af van de commissie die het HO-stelseldebat voor minister Plasterk moet trekken. In zijn plaats komt oud-Landbouwminister Cees Veerman, ook CDA. Naast hem doen één vrouw, OECD’s Ellen Hazelkorn, en de oud-voorman van de University of California mee. Ook zwicht de minister voor de studenten en komt oud-ESU-voorzitter Koen Geven erbij. Over de twee andere Nederlanders uit wo en hbo wordt nog geknokt. Zeker zo interessant: wie er niet in komen.

Een onvermoede CDA-onderwijsspecialist

De Navo-chef was een gedurfde keuze geweest, want maarweinig mensen weten dat Jaap de Hoop Scheffer zijn politieke levenbegon als CDA-Kamerlid, dat onder meer backbenchte in deonderwijscommissie. Minister Deetman zorgde er in 1986 meteen voordat hij bijgepraat werd over de meer actuele opvattingen enontwikkelingen rond de sector. Inmiddels is de oud-Navo-SG benoemdtot hoogleraar in Leiden. 

Veerman kan rustig als een veilig alternatief gekenschetstworden. De oud-voorman van Wageningen is een klassieke CDA’er vanhet groene front en een gekend troubleshooter. Zo heeft hij hetAmsterdamse stadsbestuur geholpen bij het ontrafelen van hetmetrogat en de dijkverhogingen vanwege de klimaatcrisisbespreekbaar gemaakt. Zijn Europese knowhow maakt hem een zwaargetipte kandidaat voor de Europese Commissie, als Balkenende nietzelf naar Brussel gaat.

Veerman was in 2005 in de kennissector nog niet zo gezien. Hijblokkeerde in het kabinet en daarmee in Brussel dat al in deEU-begroting 2007-2013 de investeringen ‘van koeien naar kennis’gingen. Hij werd er de nummer 1 van de ScienceGuide Tip 5 van mensen met toekomstige invloed door. “Het hadniet veel gescheeld of ik was geen minister meer,” meldde hij fierin het Agrarisch Dagblad.

Na dit powerplay steunden Balkenende en Zalm de voorstandersbinnen de EU als Zweden, Finland, Denemarken, de Baltische statenen de Britten niet langer. ‘Geen doorbraak dus van een jaren50-begroting naar een beleid, dat investeert in de prioriteiten vande 21e eeuw. Chirac en zijn aanhang kunnen tot tenminste 2013 deLissabon-strategie gewoon blijven frustreren,’ schreefScienceGuide. Daarop reageerde Veerman zeer verbolgen in het bladvan NWO. Nu in de crisis beseffen we eens te meer hoezeer dit eengemiste kans is geweest in 2005.

Opinieleiders uit Dublin en Berkeley  

Ellen Hazelkorn is inhoudelijk de origineelste benoeming in decommissie. De Ierse HO-beleidsdenker en director en dean DublinInstitute of Technology, is één van de vaste waarden voor dedenktanks en rapportages van IMHE en CERI bij de OECD. Meestopvallende punten in haar werk zijn de doordenking van de waardevan ranking en classificatie, als ook de stimulering van mode-2onderzoek in professioneel gerichte HO-opleidingen. Haar meestrecente beschouwing op ScienceGuide over rankings en hun impactleest u hier.

Op een conferentie aan de HU over de transformatie van onderzoekbij hbo-instellingen viel zij scherp enige tijd geleden uitnaar onevenwichtige elementen in het Nederlands HO-bestel Hetdoortrekken van de binaire tweedeling naar de mastersopleidingnoemde zij  “a statutory defective way to systemize thediversity of orientations in higher education, research anddevelopment. In today’s world such a rigid way of structuring theknowledge system isn’t working anymore”.

Het zou de hogescholen tot leveranciers van “second-handknowledge” maken, “and who would want to be involved in that?Students will choose more and more where they can receive whatreally interests them. And the dynamic SME’s [MKB] are all overEurope already passing by the regional HE- institutions where theyperceive to get only such second-hand knowledge. They prefer toconnect directly to the best-level institutions,” vertelde zij aanScienceGuide.

Een plakplaatje van de juf krijgt ongetwijfeld die VSNU-medewerkerdie de naam van Bob Berdahlals voordracht suggereerde. Minister Plasterk kan daarmee zijnCalifornische droom overeind houden. De man was Chancellor vanUCBerkeley (1997 – 2004), één van de hoogst gerankte universiteitenter wereld en symbool voor de successen en flowerpowerrevoltes vanhet HO in de Golden State. Maar voor die tijd was hij de presidentvan de University of Texas in Austin. Ook hoog gerankt en de trotsvan de liberals in de Lone Star State. De 72-jarige Berdahl kentEuropa dankzij zijn werk in Göttingen en bij ‘Max Planck’ en velepublicaties over de Duitse geschiedenis.

Berdahl is sinds 2006 de voorzitter van ‘de USA-VSNU’, theAssociation of American Universities. Daar zei hij dit overPresident Obama’s recente visionaire rede over de toekomst van dewetenschap: “On behalf of the nation’s leading researchuniversities, I commend President Obama for setting the goal ofinvesting more than three percent of the nation’s economic outputin scientific innovation. This commitment will help restorescience, engineering, and mathematics to their rightful place amongthe nation’s priorities for investment in our future.

As the President said, we have not experienced a “Sputnikmoment” that jolts the nation into an awareness of the need toinvest in science. Rather, we have seen slow erosion of ournation’s scientific preeminence. We cannot expect this country tomaintain its greatness – economically, educationally, militarily,and diplomatically – without the kind of renewed commitment thePresident is calling for.

President Obama is not the only recent President to takeimportant steps to support science. But it has been decades since aPresident has made science central to his agenda in the way thatPresident Obama has. Our nation’s research universities, which playa fundamental role in the country’s innovation infrastructure, aregrateful for this recognition, and, more importantly, are preparedto help make his commitment pay enormous dividends for this andfuture generations of Americans.”

Wie er niet in zitten

Minister Plasterk verrast met deze namen ook door wie hijoverslaat (of niet kon krijgen?). Meest voor de hand liggend gemisbij het profiel van zo’n commissie: eenhoogwaardig sociaaldemocraat, toppoliticus, gezaghebbendHO-kenner in Europa en beleidswetenschapper. Dan kon alleen aanFrank Vandenbroucke gedacht worden.

De Vlaamse vice-premier (2004-2009) gold als de intellectueleleider van de onderwijsministers in de EU en bewees eind april inLeuven hoeveel bestuurlijke kracht en politiek gezag hij koninzetten voor het akkoord over het ‘post-Bologna’-stelsel van HO.Als oud-lijsttrekker, oud-docent in Oxford en oud-minister vanBuitenlandse Zaken van België was Vandenbroucke een idealekandidaat geweest voor de PvdA-minister. Zeker nu hij alleen noglid is van het Vlaams Parlement.

Als ‘Europeaan’ en kenner van het stelsel zou Neth-ER voorzitterFrans van der Vught niet mogen ontbreken, maarhij lijkt buiten de boot te vallen. En dat terwijl hij zelfsofficieel was aangesteld als adviseur van de minister op ditterrein, oud-lid van het Innovatieplatform en topadviseur van deherkozen Barroso is. Wellicht dat Plasterk  – en het CDA -‘snurkende leden van D66’ in zo’n commissie toch wat te veel vanhet goede vonden?

De minister van emancipatie snurkte ook. Eén IerseHO-specialiste naast alleen maar mannen is wat mager als input vande vrouwen die ruim 52% van de HO-studenten uitmaken, immers. Waarblijven Neelie Kroes (EU), Dymph van den Boom(1e vrouw als rector, UvA) of Marleen Barth(PvdA, ex-CNVonderwijs)?

De studentenbonden hebben wel gescoord. Over de toekomst van hetbeoogde stelsel voor hun talentontplooiing mogen zij actiefmeedenken, nadat eerst de lijn was, dat zij in de commissie geenqualitate qua plaats zouden krijgen. Met oud-ESU-voorzitterKoen Geven is in elk geval een sterk Europeesdenkende figuur toegevoegd aan het geheel. Zijn visie op hetEuropees HO zette hij bij zijn verkiezing tot voorzitter en alsnummer 1 van de ScienceGuide Tip 5 voor de toekomst in 2007 hier uiteen.


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK