Regionale innovatie als economische strategie

Nieuws | de redactie
18 september 2009 | HAN-lector Frans Nauta onderzocht 5 succesvolle regio's, variërend van innovatieregio Beieren tot modestad Antwerpen. Zijn conclusie? Succes is geen toeval, maar het resultaat van een langjarige en gerichte samenwerking tussen bedrijven, kennisinstellingen en overheden.

Voorwaarde hiervoor is bestuurlijk commitment in deregio. Het beantwoorden van de vraag of dit bestuurlijkecommitment er echt is, is het logische startpunt voor een regionaleinnovatiestrategie. De beste toets van bestuurlijk commitment isvervolgens te kijken naar de actie(bereidheid). Een derde centraleconclusie is dat alle onderzochte regio’s zeer actiegericht blekente zijn.


Regionale Innovatie Systemen


Begin 2008 is het lectoraat Innovatie Publieke Sector van de HANgestart met het project Regionale Innovatie Systemen. Het projectis een initiatief van het lectoraat Innovatie Publieke Sector. Hetis uitgevoerd in nauwe samenwerking met de gemeente Arnhem, degemeente Nijmegen, de provincie Gelderland, de Stadsregio ArnhemNijmegen en de Kamer van Koophandel CentraalGelderland.

Uitgangspunt was om na te gaan wat te leren valt van specifiekeregionale
innovatiesystemen voor clustervorming in de regio Arnhem-Nijmegenen op welke wijze de kennis omtrent succes- en faalfactoren kanbijdragen aan de ontwikkeling van een strategische innovatieagendarondom de 4 beleidsthema´s in de regio Arnhem- Nijmegen(gezondheid, halfgeleiders, EMT en mode & design).

De volgende 5 regio’s zijn daarvoor onderzocht:

  • Antwerpen (mode)
  • Beieren (innovatienetwerken)
  • Dresden (halfgeleiders)
  • Øresund (medische technologie)
  • Ulm (duurzame energie)


Onderzoekmethode


Alle regio’s zijn eerst uitvoerig via literatuur en het webbestudeerd. Daarna zijn ze bezocht door een groep onderzoekers,uitmondend in een onderzoeksverslag. De afzonderlijke rapportenzijn te vinden op: www.lectoraatinnovatie.nl.


Samenwerking, bestuurlijk commitment enactiegerichtheid


De centrale conclusie uit het project is dat succes geen toeval is,maar in alle onderzochte gevallen het resultaat is van eengoede en langdurige samenwerking tussen bedrijven,kennisinstellingen en overheden (denk aan 10 jaar!). Voorwaardehiervoor is bestuurlijk commitment in de regio. Hetbeantwoorden van de vraag of dit bestuurlijke commitment er echtis, is het logische startpunt voor een regionaleinnovatiestrategie. De beste toets van bestuurlijk commitment isvervolgens door te kijken naar de actie(bereidheid). Een derdecentrale conclusie is dat alle onderzochte regio’s zeeractiegericht bleken te zijn.


Voorwaarden voor succesvol innovatiesysteem


Uit het onderzoek zijn de volgende 4 voorwaarden naar vorengekomen:

  • In de beperking kent zich de meester; maak een keuze tenaanzien van specialisatie binnen de 4 thema´s.  In decasebeschrijvingen valt op dat iedere regio zich op een bepaaldefocus, niche of specialisatie heeft gericht. Het is belangrijk datde regio Arnhem-Nijmegen ook een dergelijke keuze maakt. Bij hetmaken van deze keuzes is een lange adem essentieel. Blijf degemaakte keuze ook consequent volgen voor een langere periode, pasdan werpt de inzet haar vruchten af. In het eindrapport zijn percluster gewenste keuzerichtingen aangedragen.
  • Zorg voor passend onderwijs, en daarmee ook voor talent,per cluster. Talent is de basis voor ieder innovatief cluster.Wanneer de regio een dynamisch innovatiesysteem rond halfgeleiders,gezondheid, mode en duurzame energie wil opbouwen dan is hetessentieel om te beschikken over getalenteerde studenten,onderzoekers en ondernemers in de eigen regio. Bied daarom dejuiste opleidingen aan op mbo, hbo en universitair niveau. Datbetekent concreet meer gespecialiseerde opleidingen in degezondheidszorg, het opzetten van een opleiding duurzame energie enspecifieke technische opleidingen voor de halfgeleidersector.
  • Investeer in het faciliteren en promoten van toegepastonderzoek in de regio. De koppeling tussen onderzoek (kennis) enbedrijfsleven is van groot belang voor een regionaalinnovatiesysteem. Wanneer er voldoende interacties of relaties zijnin het innovatiesysteem is de kennisuitwisseling hoog, waardoor hetinnovatietempo ook hoger komt te liggen. Het faciliteren enpromoten van toegepast onderzoek is een voorwaarde voor succes. Debelangrijkste actie is het oprichten van een netwerkorganisatienaar het model van Beieren in de regio die de brug vormt tussenkennisinstellingen en bedrijven en die ervoor zorgt dat bedrijvenmet praktische onderzoeksvragen geholpen worden. Daarnaast zijn erfysieke locaties in de vorm van science parks nodig waar onderzoekvan kennisinstellingen en bedrijven elkaar ontmoet.
  • Zorg voor een innovatietrekker met bestuurlijke steun, diehet cluster in beweging zet en verder brengt, onmisbaar. Innovatieis mensenwerk. Energie, enthousiasme, bevlogenheid,doorzettingsvermogen en commitment zijn net als geld en kennisonmisbare ingrediënten voor een succesvol regionaalinnovatiesysteem. In iedere onderzochte regio is zo’n eenenthousiaste trekker te vinden, en zijn er bestuurders die zorgendat de trekker zijn werk goed kan doen.



14 lessen


In totaal zijn 14 lessen uit het onderzoeksproject naar vorengekomen die serieuze aandacht verdienen in de ontwikkeling van hetinnovatiesysteem in de regio Arnhem-Nijmegen. Die gaan over devolgende thema’s:

  • Toegepast onderzoek
  • Wisselwerking tussen  kennis en bedrijven
  • Aanbod risicokapitaal
  • Internationale steun
  • Rijke en externe netwerken
  • Publieke geldstromen voor innovatie
  • Transparantie in ecosysteem
  • Expliciet risico
  • Zichtbaarheid
  • Passend onderwijs
  • Specialisatie
  • Binding met stad en regio
  • Innnovatiekampioen
  • Bestuurlijk enthousiasme


Nieuwsgierig?

  • Download het gehele Rapport Regionale Innovatie
    EindrapportRegionale Innovatie
  • Bekijk de informatie over het lectoraat Innovatie PubliekeSector

 


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK