Eerste in Nederland?

Bij de HAN ging de vlag uit toen onlangs hun eerste tweetaligelerarenopleidingstraject van start ging. Maar het bericht daarover op ScienceGuide bevat een aantal ‘feitelijkeonjuistheden’, vinden I. Veldman en E. Laroes, deonderwijsdirecteuren van ICLON en IVLOS. 

De eerste?

In de eerste plaats zou het HAN ITP traject niet het eerstetweetalig lerarenopleidingstraject in Nederland zijn. “In heteerstegraads universitair gebied zijn er sinds 2000initiële opleidingstrajecten voor tto-docenten, parallel aande reguliere eerstegraads opleiding.”

Veldman en Laroes wijzen onder meer op het BITEP programma (UU)en het World Teachers Trainings Programme (WTTP) van het ICLONalsmede een Summer School. “Wellicht, (maar dat kunnen wij nietgeheel overzien) is dit initiatief wel het eerste tweetaligelerarenopleidings- initiatief in het tweedegraads gebied, in hetdomein van het HBO”, zo schrijven zij.

Docenten J. Graus en A. O’ Connor van de HAN repliceren: “HetInternational Teaching Programme (ITP) van de HAN is op zich niethet eerste tweetalige lerarenopleidingstraject in Nederland. Het artikel geeft dit ook aan.

Wat wel nieuw is, is de manier waarop de HAN het programma heeftvormgegeven. Geen enkele lerarenopleiding in Nederland heeft eenvierjarig traject dat parallel loopt aan zowel de vakopleiding alsde vakdidactische en pedagogische opleidingscomponent. Laroes enVeldman spreken over eenjarige trajecten die aangeboden wordentijdens de eerstegraads lerarenopleiding, nadat studenten hunvakstudie al hebben afgerond. Zij noemen zelfs een SummerSchoolvariant. De vergelijking met het vierjarige traject van deHAN is dan natuurlijk niet houdbaar. Het ITP onderscheidt zich vanalle bestaande trajecten in de duur van de opleiding. Het gevolghiervan is dat het HAN-traject zeer volledig en grondig is.”

Bevoegd?  

Veldman (ICLON) en Laroes (IVLOS) vinden ook dat de HAN haarstudenten ten onrechte een nieuwe bevoegdheid beloven. “Er bestaatin Nederland nog geen aparte wettelijke bevoegdheid voortto-docenten, en een Nederlands diploma geeft ook geenonderwijsbevoegdheid die ook in buitenland geldig is. Studentenkrijgen na het doorlopen van het ITP-traject dus geen apartebevoegdheid om op een tto-school les in het Engels tegeven. De aantekening op het diploma is niet meer en nietminder dan een certificering van de betreffendeonderwijsinstelling (in dit geval de HAN) dat de studenten hetITP-traject succesvol hebben doorlopen. Ditbekwaamheidscertificaat heeft in Nederland en in hetbuitenland verder geen juridische status.”

Maar juist bij het ontbreken van een aparte wettelijkebevoegdheid voor tto-docenten vindt de HAN het wel degelijk zinvolde studenten een extra aantekening bij hun tweedegraads bevoegdheidte geven. “De Nederlandse wet kent geen aparte, formele bevoegdheidvoor het lesgeven in een tweetalige setting. Door het koppelen vande lerarenopleiding aan het vierjarige ITP-traject kan de HAN welgaranderen dat de afgestudeerde bekwaam is om het vak waarvoor hijbevoegd is, in het Engels te geven.

Of de aantekening bilingual education certificationdoor een buitenlands gezag erkend wordt als bevoegdheid is weer eenandere discussie. In 1999 hebben 29 Europese ministers vanOnderwijs een poging gedaan om de graden bachelor enmaster in Europa onderling te erkennen ( Bologna Declaration). Een aantal landen hanteert echter nogsteeds een eigen systeem; afgestudeerden met elders verkregengraden (en bevoegdheden) worden niet erkend. Het woord “bevoegd” isals gevolg hiervan nog steeds een troebel predicaat. Dit zal pasveranderen wanneer er op nationaal en Europees niveau duidelijkeafspraken worden gemaakt die ook breed gedragen en nageleefdworden.”