Herzuiling in plaats van angst en demagogie

De Tilburgse prof noemt in zijn afscheidsrede deze week hetgebrek aan kennis, angst, retoriek en demagogie de vier dominanteaffecten die het maatschappelijk debat emotioneel, anekdotisch endogmatisch in plaats van zakelijk en gefundeerd maken.

De laatste jaren is het ideologisch draagvlak voor eenmulticulturele samenleving smaller geworden en de wenselijkheid vaneen multiculturalismebeleid aanzienlijk verminderd. Een beleid datwat betreft rechten en plichten van de groepen in de samenlevingvergelijkbaar is met het klassieke Nederlandse verzuilingsmodel.Dat model maakte Nederland tot het eerste land op de wereld dat eenserieus multiculturalismebeleid in de praktijk bracht. Maar met deimmigratie van moslims is dat veranderd.

Gebrek aan kennis, angst, retoriek endemagogie
Het maatschappelijk debat dat dagelijks in de media wordt gevoerdis vooral emotioneel, anekdotisch en dogmatisch in plaats vanzakelijk en gefundeerd, stelt Shadid. Als het om de islam gaat,worden de standpunten gedomineerd door vier kwesties die dekwaliteit van het debat ernstig aantasten: gebrek aan kennis,angst, retoriek en demagogie.

Hierdoor is een ongefundeerde consensus ontstaan over destrijdigheid van de islam met de Nederlandse cultuur. Negativismeheerst alom, zonder noemenswaardige mogelijkheden voor hoor enwederhoor. Het realiseren van een serieus multicultureelburgerschap is verder dan ooit. Om het verlies aan electoraat eenhalt toe te roepen zoeken politici hun toevlucht tot het bevestigenvan de stigmatiserende uitlatingen van Wilders over allochtonen enbekritiseren alleen zijn generalisaties. Wilders krijgt dus gelijkvan zijn politieke tegenstanders, wat tot verdere groei van zijnaanhang leidt en tot meer daling van hun electoraat, aldusShadid.

Herdefiniëring van de wij-groep
De afgelopen decennia is er hoofdzakelijk gefocust op de rol vanallochtonen bij inburgering. De verantwoordelijkheid van deoverheid, maatschappelijke organisaties, bedrijven en burgers, endus de samenleving, is nauwelijks bediscussieerd. Shadid pleit voorherdefiniëring van de wij-groep: door het bevorderen vaninterculturele expertise van hulpverleners in alle sectoren van desamenleving: onderwijs, gezondheidszorg, politiek, arbeidsmarkt enbedrijfsleven.

Dat kan het beste gebeuren door die expertise inberoepsopleidingen te integreren. Voor de toekomst is een beleidnodig dat alle groepen insluit. Alleen met zo’n beleid wordt eenrechtvaardig multicultureel burgerschap gerealiseerd.

Prof. dr. Wasif Shadid houdt zijn afscheidsrede op vrijdag 30oktober om 16.15 uur in de aula van de UvT.