‘Fout’ of spion

Nieuws | de redactie
2 november 2009 | Was de van Nazi-sympathie verdachte Nederlandse Nobelprijswinnaar Peter Debye in Hitlers Berlijn tipgever van de Britse geheime dienst? De historie verslaat de fantasie weer eens met het betere plot.

Chemicus dr. J. Reiding stelt nu na archiefonderzoek dat hetbeeld van Debye zou moeten worden bijgesteld. Hij haalde hetAmerikaanse persoonlijke archief van Debye uit Maastricht naar deUtrechtse universiteitsbibliotheek en vond aanwijzingen dat Debyein contact stond met Paul Rosbaud.

Deze chemicus was vanaf 1933 actief voor MI6, de Britse geheimedienst, in Nazi-Duitsland. Debye verkeerde in die jaren in dehoogste kringen in Berlijn als chef van de gezaghebbende DeutschePhysikalische Gesellschaft en volgens Reiding zou hij alleen aldaarom een ideale informatiebron voor Rosbaud geweest kunnen zijn,zo meldt de Volkskrant.

De naam van Debye was in ons land decennia verbonden aanhoogwaardige wetenschappelijke instituten. Na ophef over zijn tijdin Berlijn na 1933 ontstond een debat of dit wel acceptabel was.Zijn pogingen het wetenschappelijk werk en bedrijf te vrijwaren vanal te veel interventies door de nieuwe machthebbers van die jarendaar, werden nu toch vaker als hele of halve collaboratie gezien,dan als naïviteit bij het begin van de nieuweheerschappij.

Het ‘naoorlogs verzet’ was dan ook weer volop te horen. Binnen deUM en UU ontstonden dan ook discussies over de naamgeving van dedesbetreffende instituten en ook het NIOD deed een duit in hetzakje. Een besluit de naam van het Debye-instituut te wijzigen werdin Utrecht zelfs teruggedraaid.


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK