Noorda verwelkomt Ierse Eurocommissaris

Nederlandse kranten analyseerden dit weekend hoe Nederland hetEuropese spel heeft gespeeld. Hebben we het goed gedaan, hadden wemeer kunnen scoren? Wekenlang ging het erover. Gaat deminister-president naar Brussel of gaat ie niet? Blijft mevrouwKroes of wordt het iemand anders? Het Europees bestuur is eenEuropees kampioenschap: winnen wij of winnen wij niet? Over anderenwordt slechts gesproken en geschreven als ze mededingerszijn.

Contente Ieren

Dat is elders niet anders. Zo ging het in Ierland afgelopen weekover de vraag welke portefeuille Máire Geoghegan-Quinn zou krijgen.De Ieren zagen haar als een goede kandidaat, al twintig jaar actiefin de Ierse politiek en sinds een jaar of tien lid van de Europeserekenkamer. Maar wat zou het worden?

Inmiddels zijn de Ieren tevreden, als ik de Irish Timesmag geloven. Máire Geoghegan-Quinn wordt de nieuwe commissaris voorwetenschappelijk onderzoek. Naar het oordeel van de Ieren – encommissievoorzitter Barroso heeft het zelf bevestigd – is dit eenportefeuille van groot belang voor de toekomst van Europa.Bovendien heeftie een nieuwe naam gekregen: het was science andresearch, het is voortaan innovation, science andresearch. Alles draait om economie, dus is het slim meteconomische ontwikkeling verbonden te zijn.

Vaarwel Potocnik

Máire Geoghegan-Quinn – went u al aan de naam? – is dus deopvolgster van Janez Potocnik, de in kringen van onderzoek enwetenschap zeer gewaardeerde eurocommissaris. Hij had goede ideeënen kon die ook realiseren. Denk maar ERC en EIT.

Bovendien wist hij waarover hij het had, was hij zelfwetenschappelijk onderzoeker en had een instituut voormacroeconomische analyse geleid voordat hij politicus werd. Kortom,de afgelopen jaren had de wetenschap een sterke en kundigebondgenoot in Brussel.

Wat kunnen we van Máire Geoghegan-Quinn verwachten? Ze is van allemarkten thuis, maar wetenschap hoort daar niet bij. Ze werd aan OurLady of Mercy College opgeleid als lerares, maar ging vrijwelonmiddellijk daarna de politiek in. Als vijfentwintigjarige werd zegekozen als parlementslid in de vacature die ontstond na de doodvan haar vader. In 1977 werd ze de eerste vrouwelijke minister inhet Ierse kabinet (op het mini-departement voor de Iersetaal).

Decriminalisering van de homo

Tussen 1982 en 1995 was ze achtereenvolgens staatssecretaris vanOnderwijs, staatssecretaris van Europese zaken, minister vantoerisme, transport en communicatie, en later van justitie waar zenaam maakte met een wetsvoorstel dat homosexualiteit uit decriminele sfeer haalde. In 1996 was ze kandidaat-premier, maar trokzich op het laatste moment terug en verliet de politiek. Ze werdcommissaris bij bedrijven en ging schrijven – columns en een roman.Maar dat duurde niet lang: in 1999 verhuisde Máire Geoghegan-Quinnnaar Luxemburg, als lid van de Europese Rekenkamer, een functie dieze tot nu toe vervult.

Van haar zal de Europese wetenschap het de komende jaren moetenhebben, zij zal de ambities van de ERC moeten beschermen enuitbouwen, ten gunste van een sterke, onafhankelijke Europesewetenschapsbeoefening. Zal zij evenals haar voorganger via EIT enkaderprogramma’s de Europese onderzoeksamenwerkingstimuleren?

Of betekent de nieuwe naam van haar departement dat we een periodeingaan waarin wetenschap bij voorkeur aan bedrijfsbelangen wordtgekoppeld? Het is niet te voorspellen. De Ieren zijn tevreden, deEuropese universiteiten wachten af. De belangen van de Europesewetenschap zijn toevertrouwd aan een onbekende.

Sijbolt Noorda
Voorzitter van de Vereniging van Universiteiten
(VSNU)