‘Spelen met vuur’

Bovens komt met deze denklijn vlak na zijn benoeming op eenvan de meest invloedrijke posten binnen het CDA: hetvoorzitterschap van de selectiecommissie voor de komendeKamerverkiezingen. De analyse daarvan door ScienceGuideleest u hier.

Het betoog van Bovens over SF, de uitlatingen van VSNU-voormanNoorda en de gevolgen van een ‘leenstelsel’ laat zien, dat hijstreeft naar een wat doordachter en genuanceerder benadering vanhet HO-beleid op dit terrein. 

‘Deze week sinds lange tijd weer eens vernomen van studentenactiesbij collega-universiteiten. Naast vermeende bezuinigingen op hethoger onderwijs was de boven de markt zwevende afschaffing van debasisbeurs de directe aanleiding. Over dat laatste heb ik innovember al geblogd. Toch is er wel reden om bezorgdte zijn over de toegankelijkheid van onshoger-onderwijssysteem.

Financiële drempels

De afschaffing van de basisbeurs kan drempelverhogend werken.Pas als we de uitwerking van het alternatief – het sociaalleenstelsel – goed kennen, kun je conclusies trekken.

Maar zelfs als dit leenstelsel de toekomstig afgestudeerden opgelijke wijze behandelt, dan nóg kan het geleende bedrag bijstudenten met rijkere ouders lager zijn dan dat van hun armerecollega’s. Daarmee is de startpositie voor de verdere loopbaanverschillend. En wordt het straks mogelijk om binnen hetleenstelsel bij te lenen voor leven-lang-leren activiteiten?

Selectie

Er worden forse stijgingen verwacht van het aantal jongeren datde komende 10 jaar naar de universiteiten zal gaan. VSNU-voorzitterNoorda pleitte in het Financieel Dagblad (dd. 20 januari) voor meervwo-instroom in het hbo en meer selectie-mogelijkheden binnen hetwo (‘voor en na de poort’). Met deze oplossing heeft Noordanatuurlijk gelijk.

Ik waarschuw echter wel voor het imago-effect van die oplossing:het signaal dat niet iedereen die dat qua capaciteit zou kunnen dehoogst haalbare opleiding hoeft te volgen. Voor de arbeidsmarkt magdat waar zijn. Echter op langere termijn pleit ik voor een zo hoogmogelijk opgeleide bevolking.

Vangnet

Wat alle plannen en ideeën ook teweeg brengen, het komt aan ophet spannen van een adequaat vangnet. Wij bij de Open Universiteithebben ervaring met vangnetten. Niet alleen voor mensen die om watvoor een reden dan ook geen hoger onderwijs onderwijs hebbengevolgd, maar ook voor de mensen die last hebben van een foutestudiekeuze, een afgebroken opleiding, een financiële drempel opjonge leeftijd, een te lage ho-opleiding.

Nederland kan het zich niet permitteren al dat talent terzijde teschuiven. Een leven-lang-lereninfrastructuur kan dat vangnetbieden. Voor flexibel, open hoger afstandsonderwijs: de OpenUniversiteit; voor face-to-face residentieel onderwijs: detraditionele universiteiten en hbo-instellingen, eventueel indeeltijdvorm. Zonder dit vangnet is rommelen aan detoegankelijkheid spelen met vuur, het bedreigen van talent.’

VU-voorman geeft lesje tactiek

VU-voorzitter en CDA-topper René Smit zei tegen zijn demonstrerendestudenten, dat zij wel goed moeten beseffen, dat allen in het HO desamenleving en Den Haag ervan zullen moeten overtuigen, dat deinvesteringen in kennis de moeite waard zijn. Alleen maar pleitenvoor je eigen beurs is dan niet genoeg: “Ik ben tegen bezuinigingenop het hoger onderwijs. We moeten er samen voor zorgen dat dekwaliteit en de toegankelijkheid in stand blijven”. 

Volgens Smit is het gezamenlijke belang van de universiteitenen studenten de Tweede Kamer en de regering ervan teovertuigen dat investeringen in het hoger onderwijs de moeite waardzijn, zo meldt VU-blad Ad Valvas. “Jullie zijn niet deenigen die protesteren. Vandaag demonstreren de vakbonden in DenHaag tegen verhoging van de AOW -leeftijd. Iedereen probeert zo opzijn eigen manier onder bezuinigingen uit te komen.”

“We moeten de partijen laten zien dat Nederland in zijn geheel erbeter van wordt door geld in de universiteiten te steken. De kunstis ook die bouwvakker ervan te overtuigen dat zijn belastingcentjesniet over de balk worden gesmeten door ze aan studenten te geven,die er de kantjes van aflopen en later veel gaan verdienen.”