Succesverhaal achter de dijken en schermen

Nieuws | de redactie
24 februari 2010 | “Amerikanen zijn stinkjaloers op ons vanwege SURFnet, het nationale research en educatie netwerk hier in Nederland.” Dat blijkt uit het boek van Gordon. S. Cook, uitgever van het ‘Cook Report on Internet’, dat vorige week uitkwam bij de start van het GigaPort-3 project. Het SURFnet, met ook daaraan verbonden de derde mainport AMS-IX en Netherlight, “is wereldberoemd. Behalve in Nederland zelf”, aldus ir. Jaap van Till in zijn recensie van dit boek.

Bezielde kernvoorziening

Dat is minister Plasterk ook opgevallen toen hij inWashington op een bijeenkomst van grote bedrijven lof over SURFnetkreeg, reden waarom ze vestiging in ons land overwogen. Er is enwordt al zo’n 20 jaar aan dit grote instrument gewerkt door eenklein groepje zeer bezielde mensen, onder besturing door deStichting SURF en met beleid van het Ministerie van OCW.

Hier zit dat netwerk voor circa anderhalf miljoen slimpies inuniversiteiten, hogescholen, scholen en bedrijfslaboratoria,letterlijk en figuurlijk voor hen ‘achter de schermen’. Hoog tijdom het wat bekender te maken, want het is een van de weinigesuccesverhalen van ons land en een kernvoorziening voor de toekomstvoor de rest van onze kenniseconomie.

Het boek heet ‘Building a National Knowledge Infrastucture- How Dutch Pragmatism Nurtures a 21st Century Economy‘ enu vindt het als pdf in drie stukken hier. De Amerikaansewetenschappers hadden oorspronkelijk de leiding over de uitbouw vanhet toen dominante Amerikaans deel van Internet, dat uitsluitendvoor deelnemers in science & education toegankelijk was. Maarze gaven de aansturing en uitbouw uit handen aan operators (dot.netdomeinen) en de commercie (alles met dot.com) en hielden deuniversiteiten (herkenbaar aan de dot.edu adressen) slechts alsklanten over. Marktwerking zou de rest wel voortaan doen, dachtenze.

Bij ons is dat anders aangepakt. Er werd hier eencoöperatie van rekencentra van universiteiten opgerichtdie -simpel gezegd- alles op netwerkgebied tussen deinstellingen ging verbeteren en samendoen wat geen enkele deelnemerop eigen houtje kon of kan. Zulks ten behoeve van een strakbegrensde besloten doelgoep van wetenschappers, docenten enstudenten. En met funding van het ministerie. Dat is een van debeste investeringen die ons land ooit deed, doet en blijft doen,naar ik hoop.

Voor student en radioastronoom

Het boek beschrijft hoe, waarom en door wie het is opgezeten voortgestuwd, inclusief de technologie en kennis die in destrijd geworpen werd om te leasen, te lenen en mee te liften. Zodatdie zeer bandbreedte-hongerige populatie met structureel weiniggeld consequent vlak voor de netcongestie uit werd voorzien vanleading edge gereedschappen en faciliteiten voor gezamenlijkonderwijs en onderzoek. En het boek beschrijft hoe we verder hopente gaan de komende jaren. Een wedstrijd van vele jaren, met eencoöperatie aanpak die de Amerikanen nu ten voorbeeld stellen aanhun eigen regering.

Dat wil zeggen: het is voor belangrijke nieuwe data-intensievetrans-instituut experimenten met spectaculaire resultaten, maar ookvoor studenten met 100/100 Mb/s op hun kamer die dat langzaamvinden. Bovendien ook voor de radioastronomen en andere big-sciencemeetsystemen die zonder eigen lichtpaden over optische vezels hetinternet internationaal geheel plat zouden leggen.

Cook heeft goed gezien, dat het opmerkelijk is dat we hier zo’ngrote groep toch behoorlijk eigengereide breinwerkers samen zoietsgroots hebben kunnen laten optuigen. Met vele geestelijke vadersomgeven. Nederland heeft als je het van ver bekijkt een langetraditie van wereldklasse meet-instrumentbouwers. Anthonie vanLeeuwenhoek met z’n microscopen, de eerste telescopen met lenzengeslepen in Holland, Kamerlingh Onnes met z’n lage temperatuurmachines, de radiosterrewacht in Dwingelo, tot de bouwers vanCERN.

Niet óf óf

Waarde wordt pas echt in een land duurzaam geschapen,volgens het beroemde boek van Joel Mokyr The Gifts ofAthena, als zulke technische topvaklui samen gaan werken metwetenschappers en ondernemers met een vooruitziende blik. Niet óftechniek óf wetenschap, maar de koppeling van die twee.

En dat doen we in en via SURFnet, o.a. met de opkomendenetwerkgebaseerde eScience en Virtual Laboratories in binnen enbuitenland. Ook computerclouds, grids van supercomputers endatacenters voor opslag en verwerking zoals SARA spelen hierin eenbelangrijke rol. Experimenten en simulaties zijn de sleutel omverder te leren op tal van transsectorale kennisgebieden. Die zijnsoms bizar niet-lineair, complex en dynamisch onvoorspelbaar.

Ik vind belangrijk, dat we hier aan blijven werken omdat wat aankennis in onderwijs-hulspsystemen, wetenschappelijke experimenten-en ook binnen de vaak nog experimentele netwerktechnologie- doorde SURFnet lieden wordt opgedaan ook aan de rest van ons land terbeschikking komt. SURFnet is een kweekvijver van kennis en mensendie buiten het OCW-blikveld spannende nieuwe dingenopstarten.

‘Hoe doen jullie dat toch?’

Op internationale conferenties komen vaak mensen uitandere landen naar mij toe en vragen: “Hoe kan het toch dat debijdragen van SURFnet mensen stuk voor stuk jaren voor liggen opdie van andere deelnemers? Hoe doen jullie dat toch?” Ja,voorsprong blijven we naar ik hoop jaar op jaar houden, door ookexperimenten met nog vrij onzekere toekomst te doen die operatorsniet zouden aandurven.

Dit boek beschrijft dit voor een deel, want de echte geheimen gevenwe natuurlijk niet prijs: hoe we dat samen deden, en doen, en watdaarvoor achter de beeldschermen zit. Behoorlijk onbekend zelfs bijde doelgroep, maar bijna iedereen in ons land zou het meteen merkenals het maar een paar seconde zou haperen.

Daarom gaan we als community onverwijld en niet te stoppen door methet bedenken van leerzame experimenten en het uittesten van devolgende fasen voor en door dit gedeelde unieke instrument metgigalichtsnelheden. Een grote denk-telescoop waar anderen terechtjaloers op zijn. Dus….lees dit boek op uw scherm of  papier engeef het aan uw buitenlandse vrienden.

Ir. Jaap van Till, emeritus lector telecom&netwerken vande HAN en lid van de wetenschappelijk-technische raad (WTR) van deStichting SURF.


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK