Goed leraarschap oefenen op zwakke school

Nieuws | de redactie
16 maart 2010 | Studenten van de HAN PABO werden in de simulatieschool ‘De Posbank’ een week lang uitgedaagd leiding te geven aan een zeer zwakke school, met alles wat daarbij komt kijken. Lector Frans de Vijlder en Saskia Weijzen analyseren: “Belangrijk voor studenten is geweest dat ze hebben ervaren dat een leerkracht veel meer taken heeft dan alleen het lesgeven.”

“Team en directie van De Posbank, de Inspectie heeft jullieschool, onze school, als ´zeer zwak´ verklaard”, zo luidt heteerste bericht dat de Pabo-studenten die meedoen aan de simulatie,te horen krijgen. “Morgen wordt het inspectierapport openbaar enzullen ook ouders en wijkbewoners hier toegang toe hebben. Wevragen jullie om de komende week met elkaar te werken aan eenverbeterplan naar aanleiding van de analyse van inspectie, zodat wede inspectie vertrouwen kunnen geven in structurele verbetering vande kwaliteit van leren op De Posbank, op korte én op langeretermijn.”

Bovenstaande context is de gegeven situatie in de’simulatieschool De Posbank’, een gezamenlijk initiatief van dePabo´s van de HAN en het lectoraat Governance en Innovatiedynamiek vande Faculteit Educatie. De Pabo´s blikken terug op een erg geslaagde´week in de simulatieschool´ die begin februari plaatsvond.

´Erg leerzaam´, ´uitdagend´, ´realistisch´ en bovenal ook eenerg motiverende vorm om te leren waren de meest gehoorde reactiesvan de studenten. De simulatieschool bood hen een week lang hoe hetis om te functioneren in het basisonderwijs en gaf hen een goedperspectief op het beroep van leerkracht in het basisonderwijs.Studenten vonden het erg nuttig om binnen deze innovatieve werkvormals team aan de slag te zijn met visie, kwaliteitszorg, contact metouders en met derden, interne relaties en verantwoording. Ze gavenaan dat ze met de bagage van de simulatieschool hun LIO-stage metmeer vertrouwen tegemoet gingen. Ook zeiden studenten ´anders´ tezullen kijken naar de stageschool en de schoolomgeving.

Belangrijk voor studenten is geweest dat ze hebben ervaren dat eenleerkracht veel meer taken heeft dan alleen het lesgeven. Alsleerkracht ben je voortdurend bezig met de kwaliteit van hetonderwijs, stel je wat goed gaat en welke zaken bijstellingverlangen. Geen drastische stappen nemen, alleen die zakenaanpakken die een onvoldoende scoren, aldus enkele reacties vanstudenten naar aanleiding van de evaluaties. Geïnteresseerd in meerreacties van studenten?

De simulatieschool

In de simulatieschool gaan aankomende leerkrachten nadrukkelijkaan de slag met hun rol in de schoolorganisatie, als teamlid, alsonderdeel van een bestuur en als dienstverlener richting ouders enkinderen. Middels teamsamenwerking analyseren en verbeteren ze huneigen praktijk en prestaties, en leggen ze verantwoording af aan de(maatschappelijke) omgeving.

Aanleiding voor de simulatieschool is het snel veranderendeperspectief op ´goed´ leraarschap. Onder andere de opkomst vanbrede scholen, de maatschappelijke druk op het onderwijs alsopvoedende instantie, de nadruk op verantwoording, veranderendinspectietoezicht en veranderende bestuursorganisaties, zorgenervoor dat van leerkrachten veel meer gevraagd wordt dan goedfunctioneren en betrokkenheid bij het primaire proces dat zichgrotendeels in de eigen klas afspeelt. Actief bijdragen aan de heleschoolorganisatie is in toenemende mate onderdeel van deprofessionele bagage van leerkrachten. De Pabo´s van de HAN spelenhierop in met de simulatieschool.

De simulatieschool duurt een week. De school is gedurende de weekopen tussen 9.00 en 17.00 en heeft een eigen website, schoolgids,telefoon, begroting, etc. Het team krijgt gedurende de week behalvemet het college van bestuur, ook te maken met ouders, met collega´svan de brede schoolgemeenschap, en met de inspectie zelf. ´MargaNas, de moeder van Nina uit groep 2´, komt bijvoorbeeld ongerustlangs, nadat ze haar kleuter geconfronteerd ziet met CITO-toetsen.Wat is de visie van de Posbank op het werken met toetsen bijkleuters, en is dat wel noodzakelijk? De ´moeder van Jelle enManon´ is om een heel andere reden ongerust: ze belt de leerkrachtvan Manon nadat ze ontdekt heeft dat Manon via MSN gepest wordtdoor kinderen uit de groep van Jelle. De ´vader van Kelvin enMartha, Bart Jongerius´ is ontzettend kwaad: hij heeft net in dekrant een artikel gelezen over het inspectierapport van De Posbank.´Zeer zwak´ zo ziet hij de school al een hele tijd, alleen erkentniemand dat! Zijn zoon Kelvin is hoogbegaafd, maar de leerkrachtvan Kelvin doet daar telkens niks mee!….

De simulatieschool zit vol met incidenten die in aan de orde van dedag zijn in elke ´echte´ school. Dagelijks legt de directie van dePosbank verantwoording af aan het college van bestuur: wat is ervandaag gebeurd, welke knelpunten zijn er en wat is nodig omvoortgang te boeken?

Leren en ontwikkelen tijdens de simulatie

Zowel acteurs (in de rol van ouders, wijkbewoners), als collegevan bestuur en inspectie, voorzien studenten van feedback nacontact in de simulatie. Deze feedback heeft de vorm van een score,die aangevuld is met een onderbouwing. Aan het begin van elkenieuwe dag in de simulatie vindt een leerwerkoverleg plaats onderbegeleiding van een Pabo-docent, waarin de feedback besprokenwordt, en waarin het leren van studenten (over het beroep vanleerkracht en over het eigen functioneren als aankomendberoepsbeoefenaar) geëxpliciteerd wordt. Dezelfde dag kunnenstudenten in de simulatie al profiteren van hetgeen ze van defeedback over de vorige dag geleerd hebben. De leerervaringen diestudenten gedurende de week opdoen, helpt hen bovendien om leer- enonderzoeksvragen te formuleren waarmee ze in de LIO-stage die volgtaan de slag kunnen.

Betrokkenheid van werkveld bij de simulatie

Met de simulatieschool hebben de Pabo´s de intentie om hetwerkveld zeer nauw te betrekken bij onderwijsontwikkeling, en omaankomende en zittende professionals de kans te geven om van elkaarte leren. Naast docenten van de Pabo´s en lectoren zijn daarom inde project- en ontwikkelgroep van de simulatieschool ookbestuurders uit de regio en leerkrachten betrokken als klankbord.Bovendien worden leerkrachten en directies van basisscholen in deregio geworven om rollen te vervullen in de simulatieschool. Derollen van college van bestuur en inspecteur worden vervuld doormensen in deze ´echte´ functies.

Acteurs worden gevraagd om behalve als acteur, ook als observant opte treden in de simulatie. De waarnemingen die de acteurs doenworden o.a. gebruikt om de kwaliteit van de simulatie te bewaken enom de simulatie door te ontwikkelen. Bestuurders en acteurs warenhet unaniem erover eens dat het een leuke ervaring was om bij tedragen aan de simulatieschool en daarmee aan het leren vanaankomende leerkrachten. De meesten waren onder de indruk van deprofessionaliteit waarmee de studenten omgingen met bepaaldeproblematiek. Regelmatig werd aangegeven dat onderdelen van desimulatieschool ook voor bestaande schoolteams zinvol zoudenzijn.

Innovatie

De simulatieschool is een innovatieve onderwijsvorm waarmee dePabo´s beogen om een impuls te geven aan leren en te innoverensamen met het werkveld. Simulatie is een intensieve werkvorm omstudenten kennis te laten maken met nieuwe praktijken die in hetwerkveld voorzien worden, en om hen voor te bereiden op eenprofessionaliteit die in de toekomstige beroepspraktijk van hengevraagd wordt. Met de bagage uit de simulatie die de aankomendleerkrachten meenemen naar de beroepspraktijk, zijn ze in staat ommee te werken aan innovatie van deze praktijk.

In het kader van Krachtig Meesterschap is subsidie toegekend aan desimulatieschool, om de komende twee jaar door te ontwikkelen toteen telkens terugkerend onderdeel van de Pabo-organisatie en toteen rijke leeromgeving met diverse varianten.

Frans de Vijlder
Saskia Weijzen


Voor meer informatie over de simulatieschool kunt u zich wendentot: Frans.devijlder@han.nlSaskia.Weijzen@interstudie-ndo.nl.Vanaf april gaat het ILS van start met de ontwikkeling van hetproject simulatieschool. Contactpersoon is Mylène Blaas: mylene.blaas@han.nl .


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK