Kandidaat Plasterk presenteert zijn programma

Nieuws | de redactie
11 maart 2010 | Ronald Plasterk zal als Kamerlid niet het HO-beleid en OCW als portefeuille kiezen. Maar in een LSVb-debat presenteerde hij wel een compleet HO-beleidsprogramma voor een volgende periode als minister: “In mijn binnenzak zit de motie-Hamer.” Wat gaat Plasterk doen in Bos-I of Kroes-I?

De oud-minister bevestigde bij de stampvolle LSVb-discussie inhet Haagse Luden, dat hij op de lijst van de PvdA voor deKamerverkiezing wil staan. “Het Kamerlidmaatschap is eenachtenswaardig ambt, dat zeg ik zonder ironie hoor,” hield hij zijngehoor voor. Primair wil hij echter terugkeren naar OCW.

Goed beleid met CDA

Maar vanuit de Kamer wil hij “mijn opvolger niet in de wegzitten of voor de voeten lopen. Breng ook jezelf niet in desituatie dat je oppositie moet gaan voeren tegen dat waar je zelfmee bent gekomen of waar jij zelf eerder voor was.” Om die redenzou hij vasthouden aan het gebruik dat een oud-minister niet zijnvoormalige beleidsterrein gaat doen als nieuw Kamerlid.

Zijn visie en erfenis zou hij nu eerst besloten inbrengen in deprogramcommissie van zijn partij. Hij verzuimde daarbij wel opte merken dat deze de facto grotendeels op non-actief isgesteld. “Ik blijf aanspreekbaar op mijn beleid, dat niet alleenvan mij was, maar van heel de coalitie met het CDA en deChristenUnie. Dat beleid was goed, het kabinet viel ook niet overhet hoger onderwijs beleid.”

Hamer in binnenzak

Plasterk schetste vervolgens uitvoerig een beleidsprogramvoor de komende jaren, dat aangaf hoe zeer hij ook nu nog na zijnvertrek van het ministerie dit beleidsterrein en het HO daarbinnenals ‘zijn onderwerp’ beschouwt. Over de heroverwegingen zei hijingetogen te willen blijven, “ze gaan nu nog, dus ik zwijg nu, datis chiquer.” Dat weerhield hem er niet van te vertellen dat hijanderen meldde, dat hij de motie-Hamer wel in zijn binnenzak had enhield.

Die uitspraak onderstreept dat bij de heroverwegingen deonderwijsuitgaven gericht moeten blijven op de benchmark dat onsland in 2020 in de Top 5 van de kennisnaties zit. “Geen anderterrein heeft zoiets! Kennelijk deden we iets goeds in hetonderwijs, want de motie werd Kamerbreed ondersteund. Een terreinals de Ruimtelijke Ordening of Volksgezondheid zou met zoiets ergblij zijn.”  

Breder en bewuster

Voor het hoger onderwijs noemde Plasterk hetversterken van ‘goed kiezen’ als eerste. Hij verwees naar dejongste nota van de Onderwijsraad over het voortgezet onderwijs.”Interessant is dat, het verdient waardering!’ Ook inhet hoger onderwijs moet dit doordacht worden. “Destudiekeuzen moeten beter voorbereid worden.” Veel van de uitvaluit het hoger onderwijs is het gevolg van ondoordachtkiezen door studenten. Om dat te verhelpen en betere keuzen telaten maken bepleit Plasterk daarom de introductie van veel meerbrede bacheloropleidingen in hbo en wo. Ook het voortgezetonderwijs kan hierbij helpen. Hij omarmde het nieuwe adviesvan de Onderwijsraad hiervoor als “interessant en waardevol” vaninhoud.

Hij épateerde zijn studentenpubliek door te wijzen op hetdoorvoeren van ‘de harde knip’ op een wijze waar ISO en LSVb deharde kantjes van die schaar hadden mogen afvijlen. “Maar met dieverzachtingen is het nu wel: eerst doe je je VO, dan je Ba endan je Ma.” Gemor hierover werd vervangen door applaus toenPlasterk pleitte voor grotere intensiteit van de studies. Dat bleekprimair ‘meer college-uren in de week’ in te houden. Hij wees erop,dat fulltime studeren in fulltime studies eerder uitzonderinglijkt.

Dit fenomeen bevordert de uitval uit het hoger onderwijs, zo steldede oud-minister. “Mensen stoppen er ook mee als het allemaal temakkelijk gemaakt wordt. Ik deed zelf biologie en wij hadden alledagen college in de week. Niemand viel uit. Bij geschiedenis haddenze veel minder colleges en daar stopten ze bij bosjes.”

Ook de uitval in het hbo door mbo-alumni met 38% zou door hetminder gestructureerde onderwijs en de nadruk op zelfstudie eneigen initiatief worden aangewakkerd. “No one rises to lowexpectations”, aldus Plasterk. HAN-voorzitter Ron Bormans, lid vande Commissie Veerman, corrigeerde de oud-minister en wees erop datde mbo-uitval in het hbo even hoog is als die van havisten, maarbeide natuurlijk te hoog.

Plasterk borreldebat2

Geen intelligent design

In Plasterks betoog bleek vervolgens dat die Commissie Veermanachteraf eigenlijk niet nodig was geweest: hij heeft zijn eigenconclusies al getrokken. “Ik hoop nog een periode door te kunnenals minister van OCW, het is toch een prachtig onderwerp enbeleidsterrein. Dan zet ik het stelsel van hoger onderwijs hoog opde agenda van mijn beleid.”

Dat dit op gespannen voet kan komen met de denklijn van deCommissie Dijsselbloem, ziet Plasterk wel. “Die zei terecht dat jegeen stelselwijzigingen moet uitstorten op het onderwijs, ook inhet hoger onderwijs vind ik. Maar je moet oppassen dat je niet devorige oorlog gaat uitvechten. Dijsselbloem houdt niet in dat jenooit meer iets mag veranderen aan het stelsel. Je kan dingen nietlaten zoals ze zijn als het stelsel is ingericht voor 3% deelnameaan het hoger onderwijs en we nu een veel massaler hoger onderwijskennen.”

“Er is nu veel te weinig variëteit daarbinnen. Die moeten weorganisch laten groeien. Geen intelligent design dus, maar ookhier, evolutie!” Plasterk wil dat het hoger onderwijs veelcreatiever wordt in het aanbrengen van variaties en differentiatie.”Dat kan ook, kijk maar naar de associate degree programma’s. Diezouden veel meer kunnen uitgroeien als aanbod tussen mbo en hboopleidingen. Bij de universiteiten kunnen de colleges breder. Diezijn nu nog heel klein, erg specifiek en residentieel. Maar zebieden wel een brede bachelor en veel studie-intensiteit. Dieessentie ervan zouden we veel meer opschaalbaar kunnenmaken.”

De creativiteit met het HO-stelsel blijkt ook bij kamerkandidaatPlasterk groot. Zo pleitte hij voor een herziening van depositionering van het kunstonderwijs. “Dat zit nu in het hbo. Ikdenk dat het wo-achtig aanvoelt. Je ziet dat ook bij deconservatoria in andere landen. Die zitten meestal in eenuniversiteit, een kunstfaculteit. Dat zou dus best anders kunnen inons land.” Het is de moeite waard te zien wat niet alleende commissie-Veerman, maar ook de commissie-Dijkgraaf- over de toekomst van het kunstonderwijs – van dit ‘wo-achtigaanvoelen’ denken.

Handreiking naar VVD?

Over studiefinanciering was Plasterk kort. ‘Ik wacht af.Ik lees de programma’s van de partijen wel. Maar twee voorwaardenwil ik wel noemen: je moet zorgen voor de toegankelijkheid, in dezin dat de student wel onafhankelijk van de ouderlijke portemonneekan studeren. En ik wijs hier ook op de motie-Hamer. Dit houdt ookin dat als je zou wijzigen in de studiefinanciering de opbrengstterug moet vloeien naar onderwijs.” Op de vraag van de studenten ofze het toekomstige Kamerlid én de beoogd minister daaraan mogenhouden, citeerde hij oud-collega Ballkenende: “Laten we daarmaar eens ja op zeggen”.

Plasterks toehoorders noteerden hier direct ook twee elementen: hijzit hiermee op de lijn van zijn voorganger Mark Rutte en SF zou’terugvloeien naar onderwijs’. Dus niet specifiek naar de hogeronderwijssector waar die opbrengsten uit de studenten wordengegenereerd. VVD-HO-woordvoerder Mark Harbers was in elk geval inzijn nopjes met de nieuwe toekomstige collega in de Kamer.

Plasterk rondde zijn programpresentatie af met een verwijzing naarFrits van Oostrom. “Die noemt het hoger onderwijs aanbod wel eensde menukaart van een slechte Chinees. Ik wil meer, betere à lacarte Chinezen.”

 

Foto’s: Yorick Bleijenberg


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK