Slimheidsgenen op het spoor

Nieuws | de redactie
15 maart 2010 | Recalcitrante G-eiwitten zijn mogelijk de oorzaak van lagere intelligentie, schizofrenie en autisme. Danielle Posthuma (VU) ontdekte dat vrijwel iedere keer als je hersenen een boodschap door willen sturen de G-schakelaartjes een groot obstakel kunnen vormen.

Welke genen zijn verantwoordelijk voor intelligentie? Tot nu toewist niemand dit precies aan te wijzen. Danielle Posthuma,biologisch psychologe aan de Vrije Universiteit, paste een nieuwemethode toe. Zij probeerde te achterhalen ‘waar het fout gaat’ enstuitte daarbij op de dwarse G-eiwitten.

Posthuma onderzocht 627 proefpersonen met ADHD. De proefpersonenvulden allemaal een IQ-test in. Samen met haar collega’s bracht zevoor al deze proefpersonen hun genotype – de verzameling erfelijkebepaalde eigenschappen – in kaart. Slimheid is niet afhankelijk vanéén schakeling in de hersenen en dus één rijtje eiwitten, maar vaneen heleboel rijtjes. Posthuma stelde vast dat meer dan drieprocent van de variatie in intelligentie afhankelijk is van dieG-eiwitten. Doordat G-eiwitten deel uitmaken van veel rijtjes,heeft het grote gevolgen als ze kapot zijn.

Wat maakt je slim?

De G-eiwitten zijn waarschijnlijk zo belangrijk voorintelligentie doordat ze deel uitmaken van de synapsen. Een synapsis een ruimte in de verbinding tussen zenuwcellen waar hetdoorgeven van de boodschap gebeurt. Hoe beter de boodschap wordtdoorgegeven, hoe beter je hersenen werken en hoe slimmer jebent.

Iedere keer als je hersenen een boodschap door willen geven aaneen cel moeten je genen een hele rits eiwitten aan het werk zettenom de cel te kunnen bereiken. Op veel verschillende ritseneiwitten, als het ware kleine wegen waarlangs een boodschap wordtdoorgeven, spelen groepen eiwitten dezelfde rol. Op weg één zittenbijvoorbeeld de eiwitten a, c, g, en k en op weg twee zitten e, f,g en l. G heeft dan op allebei de paden een functie. Door niet tekijken naar alle eiwitten op een weg, maar naar eiwitten dieeenzelfde functie hebben op verschillende wegen, ontdekte Posthumahet belang van de G-eiwitten.

Posthuma onderzocht ook meer dan duizend proefpersonen zonderADHD. Ook bij hen waren de G-eiwitten cruciaal. Eerder onderzoekliet al zien dat zo’n veertig tot tachtig procent van jeintelligentie erfelijk bepaald is.

De resultaten van het Posthuma’s onderzoek werden onlangsgepubliceerd in het toonaangevende tijdschrift The American Journalof Human Genetics. De methode die Posthuma toepaste – hetonderzoeken van groepen genen met dezelfde functie – biedt veelmogelijkheden voor toekomstig genetisch onderzoek.


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK