“Wij hebben op 3 gestaan, het kan dus.”

Nieuws | de redactie

30 maart 2010 | “Ik wist dit niet. Als Europa dat zou doen, dan is dat heel dom.” Onthutst reageert Alexander Rinnooy Kan op de schrapping van HO-beleidsdoelen in de EU-strategie voor 2020. Het was een extra domper op de sombere boodschap van zijn KIA-foto van 2010: Nederland zakt verder weg. Opvallend signaal: Rinnooy Kan lijkt beschikbaar voor het volgende kabinet.

Stormbal hijsen

Denemarken haalt Nederland in bij topkwaliteit van onderzoek. Teweinig jongeren halen hun startkwalificatie. Kwaliteit enbeschikbaarheid van het onderwijspersoneel zijn zorgelijk.LevenLangLeren voor een goed opgeleide beroepsbevolking ontwikkeltveel te langzaam. Innovatieve bedrijven zijn er weinig en hunherstel blijft uit. De boodschap van de KIA-foto lijkt een stormbal die gehezen wordt.”Niet bezuiningen op kennis! De overheid moet miljarden besparen,maar wij willen dat politici niet het mes gaan zetten in onderwijsen kennisinvesteringen. Kennisinvesteringen maken onze economiejuist sterker en leveren juist geld op,” aldus Alexander RinnooyKan.

De SER-voorzitter en ‘KIA-trekker’ ziet het doel van demotie-Hamer, de top 5 van kennisnaties, zelfs meer uit zicht rakenop dit moment. “Helaas constateren we voor het derdeachtereenvolgende jaar maar sporadische vooruitgang. We benuttennog steeds lang niet al het talent dat in Nederland beschikbaar is.De afstand tot onze naaste concurrenten, Duitsland en Scandinavië,is verder opgelopen. Het doel om tot de top 5 te behoren raaktdaarmee verder uit zicht.” Er zijn ook lichtpuntjes te noemen. Deprestaties van leerlingen in het beroepsonderwijs zijn gestegen,evenals de kwaliteit van uitdagend hoger onderwijs.

Scherp over het bedrijfsleven

Terwijl in de zaal naast de KIA-foto sessie CDA-lijsttrekker enIP-voorzitter Balkenende alle Haagse pers trok, presenteerdenRinnooy Kan en Robbert Dijkgraaf de foto van de kennispositie vanons land. Die laat onopgesmukt de zwakke plekken zien van dezesector in Nederland. In de discussie nadien kwamen deze nog eensvoluit in beeld. De voorzitter van TNO vertelde bijvoorbeelddoodleuk, dat men daar nu bezig was de lijnen met universiteiten enbedrijven wat meer te leggen. Alsof het IP niet 7 jaar, maar 1 jaargeleden was opgestart.

Rinnooy Kan was zeer kritisch op de bedrijven en hunkennispretenties. Terwijl de publieke kennisinvesteringen tegen deklippen op overeind bleven de voorbije jaren, liet hetbedrijfsleven het voor wat het was. “Waar blijft de particulieresector?” vroeg de SER-voorzitter openlijk. Enigszins bitterherinnerde hij aan de beloften die deze sector bij de start van hetIP in 2003 had gedaan. “Ze realiseren niet wat zijtoezegden.”

Dat is geen probleem van ons land alleen, erkende hij. Heel Europaheeft met dit pijnpunt te maken, maar dit ziet hij “niet als eenexcuus voor Nederland.” Wel gaf hij toe dat het niet lukken van deLissabonagenda “een frustratie is. En daaromgaan we door!” Alle 28 ondertekenaars van de KIA zullen hetvolgende kabinet een tienjarenprogramma aanbieden.

Ooit op 3

Uitgangspunt daarbij is de motie-Hamer: Nederland moet naar de top5 van de kennisnaties. “We hebben op 3 gestaan ooit,” zeiKNAW-president Robbert Dijkgraaf verwijzend naar de periode voor1995. “Het kan dus. Landen om ons heen in Europa laten datbovendien ook zien.” Niettemin gaat ons land “niet echt vooruit endat is zorgelijk. Want de landen die niet alleen investeren inkennis, maar dat vooral ook volhouden, die gaan nu échtvooruit.”

Een opmerking en marge van de KIA-presentatie viel nog op.Rinnooy Kan meldde niet op de lijst voor 9 juni van zijn partij,D66, te willen staan. Maar over een ministerschap deed hijopmerkelijk omzichtig. “Eerst de verkiezingen,” zei hij desgevraagdontwijkend. Toen men doorvroeg of hij nu toch wel beschikbaar zouzijn of dat dit een finaal ‘nee’ inhield, herhaalde hijnadrukkelijk: “Eerst de verkiezingen!” De grijns erbij was echterveelzeggend. Bij een stevig regeerakkoord wil Alexander Rinnooy Kanminister voor kennis worden.