Zonder doel kun je niet scoren

Nieuws | de redactie

22 april 2010 | De inspectie wil naar een meer prestatiegerichte aanpak in onderwijs. Wat betekent dit voor het hoger onderwijs? ScienceGuide sprak met Marja van Bijsterveldt (OCW) over uitval en internationale vergelijking. “Eerstejaars studenten die na een paar weken zeggen ‘het is toch niks voor mij’, dat wil ik dus gewoon niet meer horen.”

Marja van Bijsterveldt (OCW) reageert helder op het inspectierapport ‘De staat van het onderwijs2008/2009’: “Ambitie is geen vies woord als het gaat om de toekomstvan onze kinderen. De basis moeten we op orde hebben en voor derest moet de lat omhoog. Zeker nu we weten dat onderwijs ookeconomisch van belang is.”

Uitval en ‘matching’

Onbenut talent is voor een land als Nederland “economischgezien een ramp”, luidde het betoog van Dirk van Damme (OECD) begin ditjaar. De inspectie constateert in haarjongste rapport, dat net als voorheen de uitval op zowelhogescholen als universiteiten te hoog is. Staatssecretarisvan Bijsterveldt legt uit hoe zij dit hardnekkige probleem indrie stappen wil gaan aanpakken:

“Allereerst hebben we betere oriëntatie nodig op vervolgstudies enberoepn daarna. Ik wil dat leerlingen op middelbare scholen echtgaan kijken op de hogeschool, universiteit en in deberoepspraktijk. Eerstejaars die na een paar weken zeggen: ‘het istoch niks voor mij’, dat wil ik dus gewoon niet meer horen.

Daarnaast moeten we veeleisender zijn in het eerste jaar van dehogeschool of universiteit. Dit betekent ook gewoon simpelweg meeruren. Deze aanpak hebben ze bij Fontys en daar zie je dus echtdirect resultaat. Studenten worden meer uitgedaagd en vallen mindersnel uit.

Heel belangrijk is betere matching door middel vanintakegesprekken bij studiekeuze in het hoger onderwijs. Dit is nunog een pilot, maar ik hoor daar goede verhalen over. Ik ben daarheel enthousiast over.”

Van Bijsterveldt geeft hier op een eigen wijze invulling aande passages terzake uit het rapport van de CommissieVeerman. Interessant is dat zij meer op de lijn zit vanISO en LSVb – die ook liever ‘matching’ van de student bij eenopleiding zien – dan op de selectie aan de poortbenadering van hogescholen en universiteiten.

Benchmarks voor HO-resultaten

Over de meer prestatiegerichte aanpak in het onderwijs zeiinspecteur-generaal van het onderwijs Annette Roeters: “Zonder doelkun je niet scoren.” Van Bijsterveldt is het van harte met haareens. “Het is goed dat we PISA hebben om de prestaties van onzescholieren te vergelijken met andere landen. Voor het hogeronderwijs kunnen we daar nog wat van leren. Het formuleren vanleeruitkomsten in het hoger onderwijs en deze internationaalvergelijken is dan ook een logische vervolgstap.”

“Het gaat dan om vragen als: Wat moeten onze studenten ‘kennen enkunnen’? Waar wil je dat studenten aan voldoen na een bachelorof een master? En dit vervolgens internationaal gaan vergelijken.Een mooi voorbeeld is het AHELO-project van de OESO. In Europeesverband kennen we sinds enkele jaren het European QualificationFramework (EQF). Hogescholen en universiteiten mogen wat mijbetreft best wat ambitieuzer zijn in het formuleren van hunleeruitkomsten. Voor Nederland ligt hier namelijk een kans om eenvoortrekkersrol te gaan vervullen als kennisnatie in Europa.”

Van Bijsterveldt koppelde in haar gesrpek met ScienceGuide daarmeede versterkte inzet op internationale benchmarks aan dedoelstellingen van de motie Hamer. Deze koppeling is eenopmerkelijke koerswijziging van OCW. Oud-minister RonaldPlasterk stond niet bekend als een groot aanhanger van Europesebenchmarks. Een uitlating terzake van zijn Tsjechische collegategenover ScienceGuide leidde zelfs tot rumoer in Brussel.benchmarks noemde Plasterk meetal ‘lijstjes’. “Ja”, lacht VanBijsterveldt “een demissionaire fase kan een zegen zijn voorhet onderwijs.”