CPB checkt beloften voor kennis
Kost voor baet
Het CPB analyseert in zijn doorrekeningen de impact van de extra’svoor onderwijs en kennis/innovatie tot in de jaren na 2060.Interessant is te zien hoe zeer ‘kost voor baet’ uitgaat. Deintensiveringen in kennis leiden tot rond 2025 tot een verkleiningvan het BBP van ons land met zo’n 0,1 tot 0,4 %. Maar dankzij deverhoging van de kwaliteit van de beroepsbevolking – door hogereopleidingenniveaus en meer arbeidsproductiviteit daarbij – werkendie investeringen na 2025 flink en vooral ook langdurig door.
Waar landen als Finland en Canada ons in vorige decennia alvoorgingen, wordt voor ons land door de CPB-berekeningen nu nogeens helder geschetst. De programma’s van de PvdA, GroenLinks en deVVD scoren op dit punt van de impact op lange termijn zeerbehoorlijk, die van PVV en SP buitengewoon zwak.
Pechvogel Balkenende
Grootste pechvogel is het CDA. De keuze die Balkenende maakt om debasisbeurs te behouden wordt door het CPB in zijn rekenkundigetechniek en de wegingen daaruit niet erg beloond. Want het CDA wilhet studierendement versterken door de student die nogal lang overzijn studie doet een hoger collegegeld in latere jaren te latenbetalen.
Technisch wordt dat nu ingeboekt als een bezuiniging op HBO en WO,want daarmee gaat OCW minder bekostigen en de HO-deelnemer meer.Eindplaatje: het CDA lijkt 400 mln te bezuinigen op HO, terwijlpartijen die de basisbeurs afschaffen dit als een ‘neutraleingreep’ gekenschetst zien door het CPB. Want de rekenmeesters ziendit als een simpele verschuiving van publieke naar privateinvesteringen die verder het HO kwalitatief niet raakt.
Geringe impact D66
Het CPB laat ook bij andere partijen zwakke plekken en sterkepunten zien. Zo gaat bijna de helft van de €1,5 mld investering uithet PvdA-program in ‘kansrijke’ punten naar het relatief minsteffectieve soort uitgave daarbinnen, een verlenging van deonderwijstijd. Opvallend cijfer dat nu ook zichtbaar is geworden:de PvdA bezuinigt maar liefst 260 mln in het onderwijs onder dealgemene titel ‘subsidies’.
De meest effectieve investering -meer prestatiebeloning voordocenten- zit daarentegen opvallend sterk bij CDA en GroenLinks.D66 zet zelfs opvallend veel in op weinig effectieve maatregelenvolgens het CPB. Het gevolg is, dat Pechtold cum suis wel veel geldspenderen willen, maar de impact daarvan nogal tegenvalt.
Potverteren op rechts
De VVD heeft een ander opvallend probleem: de cijfers van zowel debeloofde extra’s als die van de daarvoor noodzakelijkebezuinigingen worden door het CPB met de nodige korrels zoutgenomen. Bij beide aspecten merken de rekenmeesters op dat defeitelijke invulling of dekking nog onbekend zijn. Het zijnblijkbaar nog niet erg doorwrochte beloften.
Het PVV-program blijkt slechts 1 maatregel te bevatten die alseen concrete maatregel op het terrein van kennis kan wordenvertaald. Die zit in het hoger onderwijs: het stoppen van debijdrage voor de bekostiging van buitenlandse studenten.Opbrengst 8 mln. Het gaat hierbij dus niet om moslims, maargewoon om buitenlanders tout court.
De PVV heeft op een ander punt twee opvallende geestverwanten: SPen CU willen net als Wilders en de zijnen snijden in deondersteuning van kennismigranten die naar ons land zouden willenkomen om in R&D en innovatie te komen werken. Het CPB noemt dateen ‘niet kansrijke’ ingreep die ten koste gaat van dewelvaartsontwikkeling. Meer in den brede blijken de partijen tenaanzien van onderzoek- en innovatie-uitgaven een weinig inhoudsrijkof ambitieus pakket te hebben samengesteld.
Het gedetailleerde CPB-overzicht van de onderwijsvoorstellen perpartij en hun financiële aspecten vindt u
Het volledige CPB-rapport vindt u
