Klimaatstrop

“Zo´n 11.500 delegatieleden uit 192 landen deden eind vorig jaarmee aan de klimaattop in Kopenhagen. Daarnaast ook nog 22.500lobbyisten van allerlei belangenorganisaties, 7000 technici enveiligheidsmensen en 3500 journalisten. Met zo velen heeft deklimaattop een opmerkelijk record gevestigd. Het was volgens deDeense organisatoren de meest vervuilende internationaleconferentie ooit gehouden met een uitstoot van 46.200 tonCO2.

De Denen hadden er alles aangedaan om de uitstoot in en rondom hetconferentieoord te beperken tot zo´n slordige 5.700 ton CO2. Derest (40.500 ton) kwam door de aan- en afvoer van al die deelnemersdoor de lucht. Samen is dat net zoveel als de luchtvervuiling van660.000 Ethiopiërs in één jaar tijd. Dat zet toch aan hetdenken.

Akkoord met enkele intenties

Uiteindelijk is er een ‘akkoord’ opgesteld, maar dat magdie naam nauwelijks dragen door ingrijpen van de echte topleidersObama uit de VS en Wen Jiabao uit China. Zij toonden hun macht endaarmee hadden de overige wereldleiders het nakijken. De inhoud vanhet ´akkoord´ gaat niet verder dan een aantal intenties.

Hoe die allemaal concreet moeten worden gerealiseerd, is nietduidelijk. Er is geen toezicht op de naleving en er staan geensancties op het niet behalen van de doelstellingen of het weigerenmee te doen. Ondertussen hield Moeder Aarde ons in haar macht metongekende winterse taferelen. Of zou Moeder Aarde expres ingegrepenhebben met het stilleggen van het weg- en treinverkeer? Om zo dievliegtuiggassen te kunnen compenseren en de eerste CO2-neutraleconferentie te regelen?

Ecosysteem innovatie

Met Moeder Aarde kun je alle kanten op. Zij heeft geen last vanhet broeikaseffect. Ook al stijgt de gemiddelde temperatuur met 100graden, zij komt er wel weer bovenop – ook al duurt het een miljoenjaar. Maar wij kunnen daar niet tegen! Als wij niets doen op kortetermijn, worden enkele landen vreselijk de dupe. Met name deontwikkelingslanden. Die bungelen dan straks aan onze klimaatstrop.En daarmee is het klimaatprobleem eigenlijk teruggebracht tot deessentie: het is een menselijk probleem. 

Op dit moment ligt het rapport van het Intergovernmental Panel onClimate Change (IPCC) fors onder vuur en worden onderzoeken gestartnaar de juistheid ervan. Maar ook al zou het rapport oponjuistheden zijn gebaseerd, ons vraagstuk gaat veel verder danalleen opwarming van de aarde door broeikassen. Wij souperen onzenatuurlijke hulpbronnen zo snel op dat we binnen afzienbare tijdkomen te zitten zonder fossiele brandstoffen, ertsen en mineralen,En ook komt bijvoorbeeld onze voedselvoorziening in gevaar door eentekort aan fosfaat.

De enige manier om onze welvaart en ons welzijn op peil te kunnenhouden, is investeren in ecologische innovatie. Dat wil zeggeninnoveren op basis van duurzame gesloten stofkringlopen, waarbijgrondstoffen en materialen doorlopend hergebruikt worden. We ziennu al in de hightechindustrie veel aandacht voor (her)gebruik vanmaterialen en energiezuinige productiemethoden en producten om tekomen tot gesloten stofkringlopen.

De ontwikkeling ervan is complex en vindt daarom plaats insamenwerking met vele andere partijen (kennisinstituten, anderebedrijven en zzp´ers). Het vermogen tot innovatie in stofkringlopen- ´ecosysteem innovatie´ – zal een belangrijk onderscheidendvermogen worden voor het Nederlandse bedrijfsleven. En competentiesom kort en intensief kennis te delen en innovaties adequaat temanagen in samenwerkingsverbanden, maken daar onderdeel vanuit.

Ons internationale onderzoek´The Innovation Journey´, dat na dezomer van start gaat, sluit hierop aan. In ons onderzoek doennamelijk ondernemers mee, die geloven in nieuwe business conceptengebaseerd op de principes van ecologische innovatie. En het zijnniet de eersten de besten. Deze ondernemers hebben redelijktraditionele bedrijven, maar lopen in hun denken voorop.
Voor een echte oplossing heb je geen 11.500 gedelegeerden nodig.Met zo velen kom je namelijk onmogelijk tot resultaat.

Volgende klimaattop

Zou de volgende klimaattop in december 2010 in Mexico hetuitstootrecord weer verbreken? Of gaat deze top in positieve zingeschiedenis schrijven door een akkoord met heldere en gedragendoelstellingen? Laten we het hopen, want dit is de laatste kans opeen nieuw akkoord voordat het Kyoto-verdrag uit 1997verstrijkt.

Ik stel wel voor om die top alleen te houden tussen Obama en WenJiabao, het liefst via videoconferencing. Dat scheelt een hoop CO2.Want ik acht de kans klein dat Moeder Aarde in Mexico weer ingrijptmet een dik pak sneeuw. Ik vertrouw liever op creatieve enambitieuze ondernemers en studenten om ons heen.”

Gerard Berendsen, lector Total Quality Management inOrganisatienetwerken aan de HAN