Dijkgraaf presenteert klimaattoets

Nieuws | de redactie
27 augustus 2010 | Bij een groot en complex vraagstuk als het wereldwijde klimaatonderzoek moet je leren “omgaan met onzekerheid.” Daar is het nodige niet goed gegaan bij het IPCC van de VN. Er is bijvoorbeeld “traag en inadequaat gereageerd op de ontdekking van fouten.” Ook de opdracht om uitspraken "beleidsrelevant te [laten] zijn, zonder beleid voor te schrijven" heeft men niet altijd naar behoren uitgevoerd, stelt Robbert Dijkgraaf vast.

De processen die het Intergovernmental Panel on Climate Change(IPCC) gebruikt bij zijn assessmentrapporten zijn in het algemeensuccesvol gebleken. Maar het IPCC dient zijn managementstructuurfundamenteel te herzien en zijn procedures te versterken met hetoog op de groeiende omvang en complexiteit van zijn werk, en desteeds kritischere houding van het grote publiek. Dat is deconclusie van het rapport van de InterAcademy Council (IAC), deorganisatie van internationale academies van wetenschappen.

Een internationale commissie met experts heeft het rapport deafgelopen maanden geschreven. Harold Shapiro, emeritus presidentvan Princeton en voorzitter van de commissie: “Om te garanderen datde samenleving waarde blijft hechten aan deze assessments, zijnkrachtig leiderschap, langdurige en enthousiaste deelname doorgerenommeerde wetenschappers, flexibiliteit en aandacht vooropenheid onmisbaar.” Robbert Dijkgraaf -covoorzitter van deIAC-onderstreept het belang van deze opdracht: “Gezien hetwereldwijde belang van goed gefundeerde kennis overklimaatverandering verdient het IPCC de best mogelijke organisatieen ondersteuning. Dit rapport heeft laten zien dat de in dewetenschap zo gebruikelijke kritische onafhankelijke evaluatie totgoede aanbevelingen voor verbetering leidt. Ik hoop dat die doorhet IPCC en de lidstaten worden overgenomen.”

Op http://www.un.org/webcast kunt u de presentatielive volgen. Het volledige rapport van de IAC vindt u hier.

Organisatie

Het IAC-rapport bevat diverse aanbevelingen voor het versterkenvan de managementstructuur van het IPCC:

•            de oprichting van een uitvoerend comité, met leden van buiten hetIPCC en zelfs van buiten de klimaatwetenschap, dat namens het panelkan optreden.

•            aanstelling van een uitvoerend directeur

•            beperking van de zittingstermijn van voorzitter, uitvoerenddirecteur en werkgroepleiders tot een assessmentronde omgevarieerde invalshoeken en een onbevooroordeelde benadering tegaranderen

•            het opstellen van formele kwalificaties voor het voorzitterschap enalle andere functies binnen het Bureau van het IPCC

•            strenger beleid met betrekking tot belangenverstrengeling voor hethoogste kader van het IPCC en voor alle auteurs, review editors enmedewerkers die verantwoordelijk zijn voor de inhoud vanrapporten

Fouten vermijden

De commissie concludeert dat het assessmentproces degelijk vanopzet is, maar dat een strakkere naleving van de bestaandeprocedures van het IPCC het aantal fouten zou kunnen minimaliseren.Auteurs dienen er voor te zorgen dat alle opmerkingen afdoende inoverweging worden genomen, dat legitieme controverses en afwijkendemeningen (mits op een juiste manier onderbouwd) in het rapport eenplaats krijgen, en ze dienen expliciet te documenteren dat aandachtis besteed aan het hele spectrum aan weloverwogen wetenschappelijkemeningen.

Het gebruik van zogenaamde ‘grijze literatuur’ uitongepubliceerde of niet peer-reviewed bronnen staat ter discussie,hoewel die vaak relevant zijn en geschikt voor opname in deassessmentrapporten. Problemen ontstaan doordat auteurs zich niethouden aan de richtlijnen van het IPCC voor de beoordeling van dezebronnen, en omdat die richtlijnen te vaag zijn, zo stelt decommissie. Het IPCC moet die richtlijnen specifieker maken,bepalingen toevoegen over de toelaatbaarheid van bepaalde soortenliteratuur, en strikt op de naleving daarvan toezien.

Omgaan met onzekerheid

“Hoe het IPCC onzekerheid die inherent is aan deklimaatwetenschap presenteert aan beleidsmakers is cruciaal” aldusLouise Fresco, die meeschreef aan het rapport. “Het IPCC is hierinop een aantal punten in gebreke gebleven.”

De commissie roept op tot meer consistentie in de manier waaropde werkgroepen onzekerheid kwalificeren. Ze moeten in het vervolgde mate van begrip van een onderwerp kwalificeren door dehoeveelheid beschikbaar bewijs te omschrijven en het ‘level ofunderstanding’, dat wil zeggen de mate van overeenstemming onderexperts . Om de kans dat een bepaalde gebeurtenis plaatsvindt tekwantificeren moeten ze een waarschijnlijkheidsschaal (‘probabilityscale’) gaan hanteren.

Het IPCC heeft traag en inadequaat gereageerd op de ontdekkingvan fouten in de meest recente assessment-rapporten, en de leidingvan het IPCC wordt verweten dat ze in openbare uitingen haarmandaat om “beleidsrelevant te zijn, zonder beleid voor teschrijven” heeft overschreden.

Het is van dringend dat het IPCC zijn communicatiestrategievoltooit en implementeert. Daarin moet de nadruk liggen optransparantie. Verder zijn er richtlijnen nodig voorwoordvoerderschap en crisiscommunicatie. Ook adviseert de commissiehet IPCC om te kijken naar een grotere variëteit in de rapportendie het maakt, en naar de timing ervan. Zo kunnen bijvoorbeeld bijeen versnelde publicatie van het rapport van Werkgroep I, over defysische wetenschappelijke aspecten van klimaatverandering, deandere werkgroepen van de bevindingen profiteren.

Het IAC-rapport zal naar verwachting aan de orde komen tijdensde Plenaire Sessie van het IPCC in Zuid-Korea van 11-14 oktober. Meer informatie vindt u op de ‘review van hetIPCC’ site van de IAC.


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK