Sluit niemand uit, ieder talent is hard nodig

Nieuws | de redactie

14 september 2010 | Het universitair onderwijs moet in Nederland helemaal niet willen krimpen, waarschuwt OECD-topman Richard Yelland in gesprek met ScienceGuide. Hij legt de nadruk op meer talentontplooiing, bestrijding van uitval, een sterker regionaal kennisbeleid en overzeese inspiratie daarvoor. “There seems to be a fear of failure in the Netherlands.”

Fear of failure

Uit de nieuwe cijfers van het World Economic Forum blijktdat het niet uitbetaalt om een  zeer restrictiefmigratiebeleid te voeren. Waar Denemarken juist om die redenwegzakt in de ranking van kennisnaties, stijgt Nederland van plaats10 naar 8. Yelland herkent dit patroon en meent derhalve, datje mensen niet op voorhand moet uitsluiten. “Do not restrictaccessibility,” is zijn nadrukkelijke advies. Daarbij komt dat”een stad als Rotterdam ieder talent hard nodig heeft”.

Dit advies geldt wat hem betreft niet alleen voor het hogeronderwijs, maar zeker ook voor de onderwijsniveaus daaronder, dienaar hogeschool en universiteit toe leiden. “Kijk bijvoorbeeld naarde grote aandacht die er momenteel gaat naar de communitycolleges in de USA.” Nederland zou wat hem betreft nog eensgoed naar de inrichting van het MBO- en het AD-aanbod mogen kijken.Ook adviseert de OECD in dat verband de kennisregioRotterdam om in te zetten op de creatieve industrie. RichardYelland: “Profiteer juist op het gebied van bijvoorbeeld zo’nsector als de creatieve industrie van de diversiteit in jestad.”

Het valt Yelland op dat enkele Nederlandse universiteiten de hogeuitval willen tegengaan door minder studenten toe te laten. Diebenadering spreekt hem weinig aan. Volgens Yelland heeft Nederlandalle hoogopgeleide jongeren hard nodig en is het “als algemeen ideeniet verstandig om de instroom te beperken. There seems to be afear of failure in the Netherlands.” Lees hier wat zijn collega prof. Dirk van Damme van OECD-CERI eerderdit jaar over uitval in het HO zei tegen ScienceGuide. Hij steldeonder meer: “De blijvend hoge uitval is een soort nevenschade, eencollateral damage van het bestel, zo lijken velen te denken. Datkan toch niet!”

Untapped potential

Naast Rotterdam heeft de OECD ook Amsterdam, Berlijn, Milaan en nog tien anderekennisintensieve stedelijke regio’s wereldwijd onderzocht. Yelland:”Het is opvallend dat de regionale dimensie in het vaak sterknationaal aangestuurde hoger onderwijsbeleid vaak ontbreekt. Jeziet dat niet alleen in Nederland, maar ook in een land alsFrankrijk. There is an underplayed role of local government.”

Volgens Yelland kan juist Rotterdam zich net als Berlijnprofileren als een aantrekkelijke vestigingsplaats voorkenniswerkers. Zij hebben enkele vergelijkbare kenmerken die ditmogelijk maken. “Het is relatief goedkoop wonen en leven in dezesteden, vergeleken met Parijs, Londen en Amsterdam.” Het inspiratieopdoen over de grens is dan ook geen eenrichtingsverkeer. “Vergeetniet dat Nederlandse regio’s als Amsterdam en Rotterdam wereldwijdzelf ook weer een inspiratiebron zijn,” aldus Yelland.

Zijn analyse van Amsterdam mocht er trouwens ookzijn. “De concentratie aan hoger onderwijsinstellingen enkennisinstituten is geweldig. Maar het ontbreekt aan eengemeenschappelijke visie, er zijn te weinig banden met hetbedrijfsleven, er is een gebrek aan geaccepteerd leiderschap en eengevoel van urgentie lijkt te ontbreken,” zo somde hij daar droogjesop, eerder dit jaar. Wethouder Lodewijk Asscher vond in dat verbandhet accent op het grote potentieel van zijn stad in Yellandsanalyse “een gevaarlijke boodschap. Zeg je dat tegen Amsterdammers,dan gaan ze achterover leunen.”

Rotterdam kan als kennisregio wereldwijd inspiratie opdoen. Erzijn volgens Yelland allerlei voorbeelden van regio’s metvergelijkbare uitdagingen als Rotterdam.  In zulke steden isde “sense of urgency that we can’t afford to lose talent”meer dan aanwezig. Dat besef is zeker voor Rotterdam een cruciaalaspect, zo blijkt uit de OECD-analyse. “Rotterdam heeft een groot’untapped potential‘ van talent en kan het zich nietveroorloven dit te verspillen.”

Wat onverwacht wijst Yelland zelfs op een regio als Paso delNorte, op de grens van de USA en Mexico. Demaatschappelijke problemen in dat gebied zijn natuurlijk veeldramatischer dan in de Rijnmond, maar de OECD trof ook daar diesense of urgency aan. “Die directe vergelijking hebben wemaar niet opgeschreven.”