Afbraak toptech ruimtevaart bedreigt kennissector
In de R&D en innovatiewereld vreest men voor deconsequenties van een denkfout die EL&I maakte na hetregeer/gedoograkkoord. Bij het snijden in de ‘meerkoppigefabrieken’ van innovatiesubsidies zijn de ruimtevaart en hettoponderzoek daarin ook als subsidiegebied aangemerkt. Alleen isdat geen nationaal gekozen ‘thema’ maar infrastructuur,primair Europees van opzet en met wereldwijde vertakkingen. Zowerkt de R&D in ons land op dit terrein ook nauw samen met deNASA en Japan.
Hightech op wereldschaal
Het snijden in de investeringen op zulke lange termijninfrastructuren zou het onbedoelde effect zijn van het kappen insubsidiesystemen en hun uitvoering, die EL&I hier vermoedt.Daarmee ondermijnt het de basis waarop juist veel innovatiesontstaan en nieuwe bedrijvigheid op topniveau zich al heeftontwikkeld.
Ruimteonderzoek is al decennia sterk instrumenteel voor hetopbloeien van nieuwe technologie en werkwijzen in ons land. De’voorlopersrol’ van Nederland bij de hightech rond aardobservatiesterwille van klimaat en vervuilingsanalyses is bijvoorbeeldontstaan doordat de astrofysische metingen door Nederlandseruimteinstrumenten ook ‘richting aarde’ tot de wereldtop bleken tegaan behoren. Vergelijkbare processen deden en doen zich voor bijde innovaties in de bouw en upgrading van zonnepanelenvoor satellieten en ruimtestations, waar Nederland een belangrijkespeler op de wereldmarkt is geworden.
Top op het spel
Nu Nederland dit als ‘innovatiesubsidiethema’identificeert en daar fors in wil kappen, zien andere landen dekans schoon de infrastructuur op dit terrein uit onsland weg te halen. Binnen ESA is Nederland aleen relatief kleine deelnemer, maar scoorthet kwalitatief nog hoog. Met de locatie in ons land vanhet grootste hightechcentrum van de Europese ruimtevaart -ESTEC inNoordwijk- profiteert Nederland bovendien ‘ver bovengewicht’ als kenniseconomie. Dat staat nu ineens op het spel,vrezen de kenners die ScienceGuide raadpleegde.
Terwijl Nederland snijdt, investeert Duitsland fors, maar ookFrankrijk. De Duitsers zetten sterk in op nieuwe projecten, zoalsde bemande ruimtevaart en Marsmissies. Dit sluit volop aan op desterke punten van de Duitse kenniseconomie met zijnhoogwaardige instrumentbouwers en wereldwijd projectmanagement vancomplexe technologische installaties.
Ook het ESA-grondstation in Darmstadt -het ‘Houston van de EU’- iseen technologisch en politiek-strategisch zwaartepunt vaninternationaal belang. Merkel en Schavan willen voor hun grote
Dubbeltje op de eerste rang voorbij
Bij ESTEC is onder meer de Europese directie gevestigd voor deplanvorming van de bemande ruimtevaart. Aangezien Duitsland hierinnog sterker voorop gaat lopen, klinken nu geluiden dat Nederlandniet blijvend voor een dubbeltje op de eerste rang kan blijvenzitten. Dit is een gevoel dat ook op andere Europese punten bijvelen in Brussel en omstreken nadrukkelijk is gaan leven delaatste tijd, mede door de eurosceptische aard van de nieuwecoalitie.
Deze belangrijke taak bij ESTEC zou daarom heel wel overgeheveldkunnen worden naar Darmstadt, onder het mom vanefficiencyverbeteringen waar Nederland in Brussel tenslottesteeds voor pleit. Een denkfout over korte termijn subsidieszou daarmee leiden tot ontmanteling van een van de belangrijkstekennisinfrastructuren in Europa, die Nederland nog steeds eenleidend hightech- en kennisland helpt maken. Top 5 ambities wordenzo lastig te realiseren.
