Plagiaatminister door het stof
De Universiteit Bayreuth was door de kwestie van het
Parlementaire afranseling
Binnen een week na het eerste persbericht over ontbrekendevoetnoten bleek al ongeveer twintig procent van de ruim vierhonderdpagina’s van het boek uit de teksten van andere auteurs te zijngelicht. De minister had dagenlang vol gehouden dat er wellichthier en daar foutjes waren geslopen in de vele honderden voetnotenvan zijn werk, maar dat de aantijging van plagiaat absurd was. Ookverdedigde hij zich met de verwijzing naar de goedkeuring en hogewaardering voor zijn werk door de universiteit.
Eenmaal op de zeephelling beland, gleed Zu Guttenberg steedssneller af. Eerst erkende hij vele vergissingen en bezwoer dat ditzonder enige boze opzet was geschied. Toen meldde hij zijnDoktortitel vrijwillig te laten rusten totdat de UniversiteitBayreuth haar eigen uitvoerig onderzoek zou hebben afgerond. Hieropwerd een spoeddebat in de Bundestag aangevraagd, want inmiddelsbleken allerlei onderzoeksopdrachten van het wetenschappelijkbureau van de Bundestag ook onvermeld in de dissertatie te zijnversleuteld.
Het Kamerdebat werd een afranseling voor de Defensieminister vande Beierse CSU. Hij herhaalde zijn eerdere verdedigingslinie enpoogde het inlassen van ten minste zes uitvoerige bijdragen van dewetenschappelijk medewerkers van de Bundestag te verdedigen door teverwijzen naar voetnoten achter in de dissertatie, waarin inalgemene zin zulke input was vermeld.
Aangezien het parlement zelf de copyrighthouder is van zulkewetenschappelijke notities, had de minister voor alle zekerheidzijn officiële verontschuldigen al aangeboden bij het hoofd van dewetenschappelijke dienst voor het geval dat hij ook hier de regelshad overtreden. Of er sprake was geweest van een verzoek omgoedkeuring van de verwerking van de teksten in het proefschriftwas niet meer te reconstrueren, zo bleek in het debat.
Hoongelach en prijsschieten
Meest pijnlijke moment was de sprakeloosheid van Zu Guttenbergtoen hem werd gevraagd wat er gebeurde met promovendi van de tweeuniversiteiten waar hij als minister officieel de chef van is: deAkademie der Bundeswehr en het opleidingsinstituut voortopofficieren. Als daar plagiaat wordt vastgesteld, volgendisciplinaire straffen en was nog recent een soldaat ontslagen uithet leger. De minister wees er op dat bij hem geen sprake was vanboze opzet en dat de vergelijking volgens hem daarom mank ging. Hethoongelach in de plenaire zaal van de Bundestag wasoorverdovend.
Voor de diehards onder de parlementaire redenaars was het daarnaprijsschieten. Met satanisch genoegen werden passages voorgelezenuit de memoires van de grootvader van de minister, die zelfbewindsman was geweest en als oud-verzetsman tegen de nazi’s grotemorele autoriteit had gehad. Meest gemeen was de beschouwing die defractieleider van de Groenen voorlas uit het werk van Thomas Mann.Dat was een sarcastisch stukje over de waarde van academischediploma’s voor het imponeren van gewone mensen. Die quote kwam uitManns laatste grote roman over de meesteroplichter Felix Krull.
Twee uur na het eind van het debat, maakte de UniversiteitBayreuth bekend dat men Karl-Theodor zu Guttenberg per omgaandezijn titel ontnam. Er was geen behoefte meer aan een uitvoerigeigen onderzoek, want de minister had toch zelf inmiddels”gravierende Fehler” toegegeven bij het verwerken van andermansteksten. Ook maakte de faculteit bekend haar eigencontroleprocedures rond publicaties scherp te evalueren. Een kleinpublicitair of politiek ongelukje en de glanzende loopbaan van decharismatische baron zal ten einde zijn.
