Klein, kleiner, kleinst
Onderzoekers van het MESA+ Instituut aan de UT, de Universiteitvan Florence,en het FOM-instituut AMOLF hebben een sterkverstrooiende lens ontwikkeld. Daarmee kunnen structuren van minderdan een tienduizendste millimeter (100 nm) met zichtbaar lichtbekeken. Dit is een ongekend scherp beeld dat zelfs met de duurstemicroscoopobjectieven niet haalbaar is.
Als laserlicht wordt verstrooid – door bijvoorbeeld een stukpapier – ontstaat er een wanordelijk patroon van heldere kleinelichtvlekken, spikkels genoemd. Dit is ook wat er in de nieuwe lensgebeurt. De lens is gemaakt van een materiaal met een hogebrekingsindex, waardoor de spikkels heel klein en scherp zijn.
Spikkels over elkaar heen
Maar om een scherp beeld te maken is één klein focus nodig, inplaats van het dichte spikkelpatroon. Daarom passen de onderzoekersook de fase van het laserlicht aan, om het voor te bereiden op deverstrooiing. Ze kunnen dan de ontstane spikkels over elkaar heente schuiven, zodat het licht op één punt gefocusseerd wordt. Ditfocus kan vrijelijk bewogen worden in het objectvlak van de lens.De onderzoekers hebben hun lens op een aantal goudbollen getest enwaren in staat om deze af te beelden met een sub-100 nmresolutie.
Dit is de eerste lens waarmee het mogelijk is om met zichtbaarlicht zulke kleine structuren te bekijken. Het geheim hiervoor ishet kleine en beweegbare focus. De verstrooiende lens kan met talvan moderne microscopische technieken worden gecombineerd, zodat deresolutie nog verder kan worden verbeterd.
