Verhagen daagt jonge onderzoekers uit

Nieuws | de redactie
15 juni 2011 | "Sommige jonge wetenschappers vrezen dat we geld weghalen bij fundamenteel onderzoek. Dit is onterecht. Fundamenteel onderzoek levert de toepassingen op van morgen. Het kabinet wil het fundamenteel onderzoek wel beter laten aansluiten bij de sterkste sectoren van onze economie." Dat zegt Maxime Verhagen in reactie op kritiek vanuit De Jonge Akademie.

De vice-premier en minister van EL&I reageert op de kritekvanuit de jonge garde van de KNAW op zijn beleid en meldt: “Vooreen klein land heeft Nederland veel topbedrijven. Ons aandeel in dewereldhandel is onevenredig groot. Dat hebben we te danken aan onzezeevarende geschiedenis, onze goede ligging en onzeondernemingsgeest.

Het is allerminst vanzelfsprekend dat dit zo blijft. Nieuweeconomieën komen op. Handelsstromen veranderen van loop. Beproefdetechnieken en producten geven geen antwoord meer op wereldwijde,maatschappelijke uitdagingen.

Dat is een bedreiging als we bij de pakken neerzitten enwegkruipen achter de dijken. We moeten niet toegeven aan dejansaliegeest. De veranderingen zijn een kans om Nederland sterkerte maken. Dan moeten we ons wel onderscheiden op de wereldmarkt. Wemoeten de Nederlandse economie versterken met nieuwe, snelgroeiendebedrijven en met hoogwaardige banen.

Meer onderzoek is noodzaak

Gelet op de toenemende, wereldwijde concurrentie zijn meeronderzoek en innovatie een noodzaak. Dat vergt twee essentiëlehervormingen van het bedrijfsleven en de wetenschap. Ten eerstemoeten onderzoekers en ondernemers veel beter samenwerken. Ondanksdecennia van goedbedoelde ad-hoc maatregelen inspireren wetenschapen bedrijven elkaar nog veel te weinig. Ten tweede moeten bedrijvenmeer investeren in onderzoek en ontwikkeling. Nederlandseondernemers gevenveel minder uit aan onderzoek dan ondernemers inde landen om ons heen.

Ik heb grote en kleine ondernemers uit negen topsectoren vanonze economie gevraagd om samen met wetenschappers te kijken hoedit kan worden bereikt. Het gaat om de sectoren waarin wetraditioneel gezien wetenschappelijk en economisch sterk zijn:chemie, agrofood, water, creatieve industrie, tuinbouw, high-tech,life sciences, energie en logistiek.

Geen toevallige keuze

De keuze voor deze sectoren is niet toevallig. Ze wordengedreven door kennis. Alleen door te investeren in kennis kanNederland de concurrentie op de wereldmarkt voorblijven. Ondanks deregen van innovatiesubsidies heeft Nederland de achterstand inonderzoek en ontwikkeling niet ingelopen.

Daarom kiest het kabinet voor een andere aanpak – minder Haagsesubsidies en meer zeggenschap van ondernemers en onderzoekers overde inzet van de schaarse middelen. De samenwerking tussenondernemers, onderzoekers en de overheid kan alleen werken als weover gevestigde belangen en bestuurlijke belemmeringen heen durvente springen en elkaars ideeën ten voile benutten.

€ 350 miljoen voor nieuwe samenwerking

Sommige jonge wetenschappers vrezen dat we geld weghalen bijfundamenteel onderzoek. Dit is onterecht. Fundamenteel onderzoeklevert de toepassingen op van morgen. Het kabinet wil hetfundamenteel onderzoek wel beter laten aansluiten bij de sterkstesectoren van onze economie. Via onderzoeksfinanciers als de NWO ende KNAW reserveren we 350 miljoen euro voor de nieuwe vorm vansamenwerking. Dat blijft gebeuren op basis van dezelfde, hoge,academische criteria. Ruimte voor onderzoek en onverwachteontdekkingen in allerlei andere academische gebieden blijftbestaan.

In Wageningen bewijzen onderzoekers en ondernemers hoe het kan.Plantengenetici staan wat betreft het aantal en de impact vanwetenschappelijke publicaties in de top vijf van de wereld. Zijontdekten genen die planten minder vatbaar maken voor plagen eninsecten. Met die kennis hebben plantenveredelende bedrijvennieuwe, resistente tomatenrassen op de markt gebracht. Dezesamenwerking brengt toponderzoekers, topstudenten en internationaleagrofood-bedrijven naar Nederland.

Versleten excuus

Als wetenschappers de samenwerking omarmen, kunnen ondernemershet versleten excuus van de ivoren toren niet meer gebruiken. Ookbedrijven moeten veranderen. Ze moeten veel meer dan nu durveninvesteren in het onderzoek dat nieuwe producten en dienstenoplevert om zich te onderscheiden.

Het bewandelen van nieuwe wegen en het verleggen van grenzenzijn kenmerken van toponderzoekers. Vaak laten zij zich inspirerendoor maatschappelijke uitdagingen Het zou jammer zijn als jongeacademici zich laten leiden door de angst voor verandering. Ik roephen op om de innovatie in Nederland gestalte te geven, samen methun collega’s, ondernemers en de overheid.”

[Deze reactie van de minister verschijnt hedentevens in de NRC]  


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK