Een geesteswetenschappelijk laboratorium

Het Huygens ING is een samenvoeging van het Huygens Instituutvan de KNAW en het NWO Instituut voor Nieuwe Geschiedenis. De fusiemaakt de nieuwe instelling het grootste Nederlandseonderzoeksinstituut op dit gebied. Schaalvergroting is vanwege hettoenemende belang van informatietechnologie voor degeesteswetenschappen een logische stap. De benodigde infrastructuurvereist aanzienlijke investeringen.
Tijdens de officiële lancering op 24 juni in het AmsterdamseNemo, ontvouwde directeur Henk Wals de plannen van Huygens ING. Eénvan de ondernemingen is om de topteksten uit de Nederlandse cultuurop aantrekkelijke wijze te publiceren voor een breed eninternationaal publiek. “We hebben het dan over auteurs als VanGogh, Erasmus en Anne Frank”, vertelt Wals. “Die trekken deaandacht van miljoenen. Met hun brieven en werken zetten we nietalleen het Huygens ING internationaal op de kaart, maar ook heelNederland.”
Henk Wals was eerst adjunct-directeur van het InternationaalInstituut voor Sociale Geschiedenis (IISG-KNAW) voordat hij in 2005directeur werd van het Huygens Instituut. Deze organisatie werdonder zijn leiding een vooruitstrevend en succesvolonderzoekscentrum. Wals is nu de man die het nieuwe Huygens INGvorm moet gaan geven.
Innovatie als drijfveer
De belangrijkste drijfveer van het instituut zal de innovatievan de geesteswetenschappen zijn. Data in de humaniora zijn zoingewikkeld, heterogeen en vol “ruis” dat de inzet vaninformatietechnologie tot nu toe nog niet veel oplevert. Dat zalsnel veranderen, vermoedt Wals: de ontwikkelingen in de ICT staanniet stil. Hij schetste het Huygens ING als een”geesteswetenschappelijk laboratorium”, waar diepgaandetraditionele kennis en nieuwe expertise elkaar ontmoeten. Nu alheeft het instituut een software-ontwikkelteam van tienprogrammeurs. In zo’n laboratorium mag ook wel eens wat mislukken,meent Wals. “We willen bètamethodes inzetten om alfavraagstukken opte lossen.”
In het Huygens ING zullen historici en letterkundigen nauwsamenwerken met informatici en programmeurs. Op die manier wil hetinstituut een serieuze bijdrage leveren aan de innovatie van degeesteswetenschappen in Nederland (computational humanities). HetHuygens ING wil met gebruik van innovatieve ICT-toepassingen dataontsluiten, maar ook op nieuwe wijze presenteren en publiekelijktoegankelijk maken. “Het unieke sterke punt van het Huygens ING isdat het hoogwaardige onderzoeksdata produceert, tools ontwikkelt énvernieuwend (computationeel) onderzoek verricht. Die combinatie iszeldzaam en levert meerwaarde op,” stelt het onderzoeksinstituut ophaar website.
Investeren in eHumanities
De Utrechtse wetenschapshistoricus Wijnand Mijnhard enKNAW-President Robbert Dijkgraaf waren ook in Nemo en gingen in ophet innovatiethema. In de toekomst zullen de alfa- enbètawetenschappen alleen nog wat object betreft verschillen,voorspelde de Utrechtse wetenschapshistoricus Mijnhardt. Dijkgraafgaf aan dat de KNAW op dit moment al stevig investeert in dezogenaamde eHumanities. Daarbij zoekt de Akademie ook desamenwerking met het bedrijfsleven.
Hoewel innovatie en technologische ontwikkeling een belangrijkerol zullen spelen in het nieuwe instituut zal het Huygens ING zijnafkomst niet verloochenen. Ad fontes – terug naar de bron – blijfthet devies. U kunt de presentatie van directeur Henk Wals
