Onderwijsraad scherp over HO-visie kabinet
De Onderwijsraad onderstreept dat het HO een brede taak heeft,breder dan het opleveren van voldoende kenniswerkers. Deze moetenimmers ook als “creatieve en innovatieve geesten” de samenleving,cultuur en economie vernieuwen en impulsen geven, vooral ook oplangere termijn. Dat geldt voor HBO en WO op verschillende énanaloge wijze.
Groter dan kennis, kunde, kassa
De verwevenheid van het HO met de samenleving is groter encomplexer dan die tussen kennis, kunde en kassa, zo duidt deOnderwijsraad. Relatienetwerken in regio’s en disciplines, de rolals pijler van (doordenking van) de democratie, rechtstatelijkebeginselen en kritische reflectie en een evenwicht tusseneconomische doelen en vormingstaken verdienen de aandacht. “Ditkomt de innovatieve kracht van de samenleving ten goede.”
HO-kwaliteit moet het kabinet daarom meer integraal durven zienen meer direct durven sturen. “Een Nederlandse instelling van hogeronderwijs zal geen internationale reputatie verwerven” doorrendementscijfers na te streven. Veeleer moeten diverse profielenen visies op kwaliteit de ruimte krijgen om eenzijdig beleid en”gemakkelijk meetbare indicatoren” te voorkomen.
Geen belemmering, maar meer variëteit
Belangrijk aspect is een brede toegankelijkheid van het HO, zozegt de OR. Belemmering draagt niet bij aan kwaliteit, veel meervariëteit in WO- en HBO-aanbod wel. Daarin past veel meer aandachtvoor doorstroming binnen en tussen de opleidingen.
Een bonus-malus bij beperkte rendementsindicatoren noemt de OReen “risico [van] een eenzijdige focus op prestaties die makkelijkkunnen worden gemeten.” Scherp waarschuwt de raad voor dezelfdeperverse consequenties als Roel in ‘t
In een uitvoerige beschouwing (blz 21-23) legt de Onderwijsraadaan OCW uit hoe serieuze benchmarks tot stand komen en wel kunnenwerken. “Goede prestatieindicatoren verwijzen naar zaken waar deinstelling invloed op heeft,” schrijft de OR droogjes. Hij verwijsternaar hoe in Hong Kong zo reeds een prestatiebekostiging met veeldifferentiatie is ingevuld.
Sturing niet overlaten aan VSNU en HBO-raad
Zeer scherp is de Onderwijsraad over de sturingsconceptie inZijlstra’s Strategische Agenda. De procesregie kan je nietoverlaten aan VSNU en HBO-raad waarschuwt hij. Het veld “heeft geenovertuigend ‘trackrecord'” op dit gebied. Tikje vals wijst de raaderop dat de kamer op initiatief van PvdA’er Mariëtte Hamer al in2002 de WHW wijzigde om zulke regierollen bij het veld weg te halenen “koos voor een directe verantwoordelijkheid van de minister.”Het amendement-Hamer maakt OCW primair verantwoordelijk vooruitvoering van de motie-Hamer, kortom.
De zwakke regie, de eenzijdige visie op indicatoren en hetgeringe bedrag voor het sturen van de profilering via debekostiging maken de Onderwijsraad grosso modo wat neerbuigend inzijn slotconclusies. “Te veel doelen tegelijk worden nagestreefd.”En herverdeling van op termijn zo’n 15% van de middelen -“waarvan slechts een klein deel daadwerkelijk voor profileringbestemd is” – zal die doelen niet gaan waarmaken, stelt de OR viaeen vraag de facto vast.
Het volledige rapport van de Onderwijsraad leest u
