Taal schiet ondanks wet tekort

“Vele organisaties boeken wel degelijk vooruitgang, ook al gaatdat langzaam,” zegt Lentz. “Maar de overheid moet niet denken datmet een nieuw artikel in de wet de problemen na publicatie in deStaatscourant zijn opgelost. Het is de vraag of wetgeving wel dejuiste weg is om het doel te bereiken. De wet straalt veelnaïviteit uit. Begrijpelijkheid laat zich niet zo makkelijkafdwingen met een wetsartikel.” In zijn oratie van afgelopenvrijdag pakt Lentz vier thema bij de kop waarover dewet voorschrijft dat ze begrijpelijk moeten worden uitgelegd:hypotheken, pensioenen, bijsluiters, en toelichtingen bij medischonderzoek.

Het beeld is niet rooskleurig. “Vooral voor hypotheken is desituatie erg slecht. Slechts 5 tot 21% van de proefpersonen blijktde juiste informatie te vinden in het pakket dat banken aan nieuweklanten verstrekken. Het percentage dat een passage kan vinden éngoed begrijpt is nog veel lager.”

Medische tekorten

Over bijsluiters bij geneesmiddelen zegt de wet datdeze precies volgens een bepaalde – in Europa vastgestelde -opbouw moet zijn geschreven. “Die opbouw is echter niet getest bijpatiënten. Uit onderzoek van de Universiteit Utrecht blijkt dat deverplichte kopjes patiënten niet goed helpen om snel informatie tevinden.” In de wet staat ook dat nieuwe bijsluiters getestmoeten worden bij lezers. Op de testprocedure is veel kritiek,vooral omdat een geslaagde test in één Europees land genoegis. “Maar een test in Finland garandeert geen begrijpelijkebijsluiter in Nederland.”

Ook toelichtingen bij medisch onderzoek moeten volgens de wetbegrijpelijk zijn, maar verder is er niets vastgelegd. “Deinspectie voor de gezondheidszorg heeft diverse rapportengepubliceerd waaruit blijkt dat ziekenhuizen er niet goed in slagendeze teksten begrijpelijk te maken”, meldt Lentz. “Ook hetjaarlijkse pensioenoverzicht schiet ernstig tekort inbegrijpelijkheid. Bovendien concludeerde toezichthouder AFM in 2010dat meer dan de helft van de ‘startbrieven’ die mensen krijgenzodra ze voor hun pensioen beginnen te sparen, niet voldoendebegrijpelijk was.”