Slimme ICT voor zoektocht WikiLeaks
Bart Jacobs, hoogleraar Computerbeveiliging aan de RadboudUniversiteit, geeft leiding aan de vijf studenten die momenteelwerken aan de Argos Data Indexer, genoemd naar hetonderzoeksradioprogramma dat al eerder uitzendingen wijdde aan deWikiLeaksdocumenten over Irak, Afghanistan en de Amerikaansediplomatieke ambtsberichten die vorig jaar naar buiten kwamen.Dedicated zoekmachine
De WikiLeaksdocumenten zijn dus al eerder doorzocht – wat kaneen nieuwe zoekmachine daar meer uit krijgen? Jacobs geeft eenvoorbeeld: “Een van de journalisten van Argos kwam in deWikiLeaksdocumenten iets tegen over een niet-gerapporteerd incidentwaar Nederlanders bij betrokken waren. Dat stond niet zo letterlijkin de documenten: de journalist herkende de informatie alleen maaromdat hij wist welk type geweren er door Nederland in Afghanistangebruikt zijn. Het ging dus om heel specifieke informatie dieindirect naar Nederland verwijst.”
Gekoppeld aan google maps
De Argos Data Indexer kan straks met (combinaties van) zulkespecifieke termen de meer dan 700.000 WikiLeaksdocumentendoorzoeken. “Dat is de grootste verdienste: het is eenzogenaamde dedicated oftewel specifiek op deze documententoegespitste zoekmachine.” Een ander pluspunt van de Indexer is depresentatie. “Denk bijvoorbeeld aan de combinatie van geografischecoördinaten die gekoppeld worden aan google maps. De studentenmaken een visuele interface waarin documenten op een kaart gepriktstaan. Daarop kun je dan inzoomen, zowel in de ruimte als in detijd.”
Niet iedereen is even blij met de onthullingen die WikiLeaksheeft opgeleverd – zeker de Amerikaanse overheid staat er niet bijte juichen. Maar de vraag of studenten niet iets illegaals doendoor mee te werken aan de ontsluiting van deze documenten,beantwoordt Jacobs met een resoluut. ‘Nee natuurlijk niet. Het gaatom openbare informatie. Die mag je doorzoeken en ook goeddoorzoeken. Hoe journalisten vervolgens met de verkregen informatieomgaan, dat is hun professionele verantwoordelijkheid.’
Niettemin heeft hij met studenten wel afgesproken dat zij bijmogelijk gevoelige informatie over personen met de VPRO en hemoverleggen wat daarmee moet gebeuren. “Maar eerlijk gezegd zittende studenten zelf niet echt te zoeken in de documenten. Zij zijnvooral aan het programmeren.”
