Studie uitweg voor asielpijn
De MBO-ICT-student Mauro Manuel is niet te benijden. Al door hetkabinet-Balkenende-IV (CDA-PvdA-Christenunie) werd hem verteld, dathij niet langer in Nederland kan blijven. Zijn familie in Angolakan hem in een tot nieuwe bloei gekomen land de toekomst geven diebij zijn aankomst in Nederland nog ongewis leek. Nu hijmeerderjarig is en hier een opleiding volgt, lijken de trageprocedures hem geen verder uitstel meer te kunnen bieden.
UAF als achterdeur
In de mediastorm en het partijpolitieke steekspel tussengedogers en bijna gedogers in de Kamer kwam minister Leers met eenachterdeurtje waardoor een vervolgverblijf in ons land opengesteldkan worden: studieverlof. Dat is op zichzelf een reguliere grond omals jongere in Nederland actief te zijn, geheel los ook van eenasiel- of vluchtelingenstatus.
Of een MBO’er in de ICT richting daar aanspraak op zou kunnenmaken is overigens ongewis. De vraag is ook nog niet beantwoord ofde scholier een vervolgstudie wil en aan kan. Conform de wet-Cohenis het bovendien nog meer ongewis of een illegaal in Nederlandverblijvende jongere via een inschrijving aan hogeschool ofuniversiteit ineens een legale inwoner zou kunnen worden.
De minister lijkt dat te beseffen, want hij had nog een kaart inzijn mouw. Hij suggereerde dat het UAF de Limburgse scholier onderzijn hoede zou kunnen nemen en via dit fonds een route totstudieverblijf geregeld kon worden. Het vluchtelingen studiefondskent het klappen van de zweep, zou zelfs voor financiële opvang enandere begeleiding kunnen zorg dragen. Het UAF zou Mauro Manuel dusvia een omweg alsnog legaal kunnen maken, waar de minister daar netals zijn voorganger Albayrak (PvdA) niet toe mocht overgaan van dewet-Cohen.
Deze cruciale rol van het UAF was voor velen in de Kamer meteeneen reden tot grote argwaan. Bij de PVV was men al niet genegen totcompromis op asielterrein na de weken waarin VVD en CDA dezefractie ‘kaltgestellt’ rond Europa via de ‘gedoogconstructie’ metPvdA, D66 en GroenLinks. Nog minder was men genegen minister Leerseen soort heldenrol te gunnen via de band van het UAF. Dat laatstespeelt ook binnen de VVD, om heel andere redenen.
Actieve rol van Lubbers
Een verrassende wending ten gunste van de scholier uit Angolavia het UAF zou vooral ook als een konijn uit de hoed vanUAF-voorzitter Ruud Lubbers hebben geleken. Minister Leers gaf alaan dat hij met de altijd hoogst innovatieve oud-premier de zaakhad doorgenomen. Heel Den Haag begreep het signaal: Lubbers had alsvanouds, ‘even nagedacht met de minister’ en zijn partijvriend opsleeptouw genomen. Bij VVD en PVV liepen de rillingen over de rug,want na Lubbers’ rol in de kabinetsformatie 2010 ziet men elkeuitlating of manoeuvre van zijn hand met schrik en beven tegemoet.Niet alleen rond de vacature bij de Raad van State,bijvoorbeeld.
In een interview met ScienceGuide zei Lubbers twee jaar geledenal bij de jaarlijkse diplomauitreiking bij het UAF, dat hij eenverbinding zag tussen het asielbeleid en de ontwikkeling van onsland als kenniseconomie. Zijn
‘Over het generaal pardon zei je in je speech bij dediploma-uitreiking enkele pittige dingen.
Zeker, ik noemde enkele feiten. Toen dat afgekondigd werd,zeiden sommige mensen dat dit een ramp voor het land was. Er wassprake van een enorme aanzuigende werking. Rita Verdonk sprak van600.000 asielzoekers die op Nederland af zouden komen. Baas bovenbaas was ze met haar voorspelling.
‘Ik zie ze niet, ook niet in deze zaal’, zei je tot grotehilariteit van de aanwezigen. Wie er wel waren, waren artsen, veelict’ers en technici -waaronder veel vrouwen- die hun graad haddengehaald. De vakken waar we hier niet genoeg talent voor in huishebben, daar komen zij duidelijk meer op af.
Dat is interessant hè? Precies de vakken waar bij ons flinktekort aan is, daar zijn zij vaak begaafd in. Het is ook te merkendat ze hun kansen zien. Het zijn meestal slimme mensen, sterk ook,die dit voor elkaar krijgen, zo’n studie. Die weten meestal erggoed wat ze willen en wat ze kunnen. De studie en de kans op werkdaardoor zijn voor hen allemaal een spiraal omhoog.
We hebben als UAF ook studieadviseurs die hen daarbijbegeleiden. Je moet met hen samen kijken wat er kan, denk aan detaalbeheersing of aan eerdere opleidingen in eigen land. Ook helpenzij hen motiveren, want ze hebben het vaak zwaar met hunachtergrond, hun familie, dingen die om hen heen gebeuren.
Je sprak ook over een nieuwe aanpak, de ‘Scholars atRisk’.
Dat is een opzet die doet denken aan de kennismigrantenregelingdie het kabinet heeft ingevoerd. Waar het om gaat, is dat wijtalent uitnodigen naar ons land te komen. Hier gaat het dan omwetenschappers die al langer actief zijn en die vervolgdworden.
Ik denk dan: ‘laat die mensen dan toch komen en hier hun werkdoen’. Talent is altijd welkom, niet waar? Sowieso is dat mijnlijn: Laat de mensen toch wat doen! Dat is meer een verplichtendevisie op het lot van de vluchtelingen dan een versoepeling van deeisen. Dat misverstand wil ik wel wegnemen.’
Opvallende eensgezindheid
Schrikbeeld voor de rechtse fracties was dan ook dat hetasielbeleid op grond van de wet-Cohen voor de minderjarigenversoepeld zou moeten worden en Lubbers via de uitweg voor deAngolese MBO-er als de facto redder van de coalitie zijn politiekepositie langs de Haagse zijlijn aanzienlijk zou versterken.Overigens geldt ook voor tactici van de oppositie, dat zij eengunstige uitweg via een interventie van Lubbers vast minderaantrekkelijk vinden dan een langgerekte mediagolf die degedoogcoalitie dagelijks in benoeming houdt en een ‘heldenrol’ vanzo’n CDA’er juist bemoeilijkt.
Het is immers ‘the duty of the opposition to oppose’. Juist derond Europa constructief meewerkende fracties hebben via deasielperikelen een thema in de media te pakken dat hunoppositionele rol flink helpt versterken. Indirect poetsen zij ende PVV elkaars profilering dus langs deze route op.
Dit verklaart dan ook mede de grote eensgezindheid van de Kamerop donderdagavond jongstleden – alle fracties buiten het CDA- tegen een vlotte oplossing via een UAF-route. Om zeeruiteenlopende redenen deelden VVD en PVV de visie van de linkseoppositiepartijen over zo’n reguliere uitweg voor Mauro Manuelbinnen het kader van de wet. Zij stemden allen tegen de suggestietot zo’n route.
Hoger onderwijs gepolitiseerd
Voor het hoger onderwijs is deze gang van zaken verontrustend.Het vormt het tweede signaal in korte tijd dat de polarisatie rondde rol van buitenlanders binnen het HO tot een politisering leidtvan hun aanwezigheid. De zaak Mauro Manuel maakt studieverlof vanvluchtelingen en andere buitenlanders tot een omstreden, politiekuit te buiten onderwerp.
Dat valt ook te vrezen voor de faciliterende rol van het UAF indit opzicht. Deze wordt onbedoeld onderdeel van een gepolariseerdesituatie, waarin beelden feiten en concrete noden gaan overheersen.Fracties in de Kamer zullen dit thema voor hun eigen, ideologischeof tactische doeleinden gaan inzetten. Het eerste
Tussen de opgewonden geluiden in de voorbije week klonk eenafwijkende, broodnuchtere stem. Die van CDA-Limburg woordvoerderVan Helvert. Deze meldde dat hij alle respect had voor ministerLeers die de wet nu eenmaal moet toepassen zoals deze luidt. Maarvoor hemzelf mocht Mauro Manuel best blijven in zijn provincie.Deze ziet immers haar bevolking krimpen en kan jonge mensen als eenICT’er op MBO-niveau die verder zou willen studeren primagebruiken.
Van Helvert zit daarmee op de lijn van de coalitie van VVD enCDA – CDU, FDP- in
