Van der Toorn hoogleraar Godsdienst en Maatschappij

Nieuws | de redactie

17 oktober 2011 | De oud-UvA-voorzitter Karel van der Toorn keert terug in zijn vak, als hoogleraar. Zijn eerdere werk blijkt nu profetisch te zijn geweest.

Van der Toorn was al eerder aan ‘zijn UvA’ verbonden alshoogleraar Godsdiensten van de Oudheid. Nu heet zijn leerstoelGodsdienst en Maatschappij. Zijn onderwijs en onderzoek gaan zichrichten op het universitaire programma ‘Religieuze minderheden ende spelregels van de moderne democratie’.

Als collegevoorzitter publiceerde hij nog een veel besprokenstandaardwerk over de totstandkoming van de boeken die samen deTenach, of het Oude Testament in de Bijbel: ‘Wie schreef deBijbel?’ Over dit boek voerde hij een indringend gesprek met ScienceGuide.

Een heel kritisch perspectief

Van der Toorn vertelde daarin onder andere: “Heel deze zoektochtben ik begonnen met een paradoxale constatering: wij kennen hetJoodse volk als ‘het volk van het boek’. Dat boek is onzetoegangsweg tot dat volk, terwijl je het hebt over een oralecultuur. Mensen die konden lezen vormden maar een heel beperkt deelvan de bevolking. Als het grootste deel van de bevolkingongeletterd is en er geen commerciële markt is voor boeken, danhoef je het daar dus al niet voor te doen. Dan moet er iets anderszijn. Maar wat was dat dan?”

Over de profetische traditie in het Joodse geloof en haarfundamentele kritiek op leiders en vorsten sprak decollegevoorzitter toen zelf profetische woorden: “In de Hebreeuwsebijbel treffen we daarom een heel kritisch perspectief aan op hetkoningschap. Niet dat het koningschap helemaal heeft afgedaan – metde messiaanse verwachting is er nog hoop dat de glorietijd vanDavid weer terug zal keren. Maar de enige profeten die het bij hetrechte eind hebben gehad, zijn de profeten die kritisch zijngeweest. Gunstige profetieën zijn weg gefilterd.”