Data alarm KNAW al in 2010

Nieuws | de redactie
3 november 2011 | Al vorig jaar waarschuwde Data Archiving and Networked Services (DANS) voor "een broedplaats van fraude" onder psychologen. Cruciale nieuwe trends en begrippen als open data en open access worden er met achterdocht bezien.

Een eerdere poging van DANS om met vertegenwoordigers vande academische psychologie een symposium te organiseren over hetdelen van data op dit vakgebied, sneuvelde bij gebrek aanbelangstelling onder de doelgroep. De actuele affaire “schreeuwtom dat symposium alsnog te houden,” zeggen de onderzoekers vanhet instituut.

Het data-instituut van KNAW en NWO waarschuwde in september jongstleden danook scherp voor zo’n “broedplaats van wetenschappelijkefraude. Dat een onderzoeker zijn onderzoeksgegevens verzint isnatuurlijk een exces. Maar dat zelfs zijn naaste collega’s, met wiehij samen publiceerde, geen argwaan hadden, is een symptoom van degesloten datacultuur.”

De cultuur van omgang met data en de werking van gedragscodes enopenbaarheid terzae zijn ook voor de Tweede Kamer aanleiding totgrondige doordenking. In vragen aan de regering hebben de woordvoerdersVan Dijk (SP) en Jadnanansing (PvdA) om nadere informatie envisie gevraagd.

Argwaan tegen openheid

Al vorig jaar publiceerde DANS de studie “Data: voer voor psychologen” overde rol die data spelen in psychologisch onderzoek. Uit deze studieblijkt dat psychologen nauwelijks een traditie hebben in het delenvan data, en dat begrippen als open data en openaccess met achterdocht worden bezien.

In veel andere vakgebieden is data delen al jaren gemeengoed(zoals onder kwantitatieve sociologen), of is dat recent geworden(zoals onder archeologen). De dataverkenning van DANS laatzien dat er tussen onderdelen van de psychologie wel groteverschillen bestaan in de houding tegenover data delen en dataarchiveren.

Toch overheersen onder psychologen de argumenten om hun datavoor zichzelf te houden, hoewel de dataverzameling doorgaans metpublieke middelen is gefinancierd. Dat is niet alleen in Nederlandzo, maar ook in de VS, ondanks de gedragscode van deberoepsvereniging APA (American Psychological Association) om datavoor verificatie beschikbaar te stellen.

Wake up call

Sommige psychologen zijn wel vertrouwd met het beschikbaarstellen en/of hergebruiken van data, aldus het rapport. Het gaatdan meestal om afspraken die van te voren zijn gemaakt en omindividuele verzoeken, niet om het algemeen beschikbaar maken voorverder wetenschappelijk gebruik of controle. Is het onderling delenvan data al weinig ingeburgerd onder psychologen, dat geldt nogsterker voor het duurzaam archiveren ervan.

“De affaire Stapel is een wake-up call voor deNederlandse psychologie. Een eerdere poging van DANS om samen metvertegenwoordigers van de academische psychologie een symposium teorganiseren over het delen van data op dit vakgebied sneuvelde bijgebrek aan belangstelling onder de doelgroep. Uiteraard schreeuwtde affaire Stapel om dat symposium alsnog te houden. Data delen isnu een must geworden voor iedere zichzelf respecterendepsycholoog.”


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK