Meesterschap in opleiden

Nieuws | de redactie

2 november 2011 | Halbe Zijlstra had een PvdA’er als favoriete docent, die ook nog wethouder werd, meldde hij de PVV in het Kamerdebat over de lerarenopleidingen. Hoe komt de status van het vak ‘docent’ meer omhoog, vroeg de Kamer. Dat staat ook op 9 november centraal in het 3e debat Meesterschap, bij Windesheim in Almere.

Kamerbreed werd in het debat gisteravond ondersteund dat deprofessionele status van de leraar sowieso opgewaardeerd hoort teworden. De staatssecretaris zegde daarom toe nog voor januari 2012met een brief naar de Kamer te zullen komen, waarin hij zijn beleidschetst om via betere matching en selectiviteitsinstrumenten diepositie van het vak te versterken.

Voor de discussie over de relatie met de opleidingsscholen en dematching daarvan met de verbonden lerarenopleidingen en hunstudenten is dit een belangrijke aanvulling op de agenda. De ledenBiskop (CDA) en Jadnanansing (PvdA) benadrukten het belang van eenfocus op goede matching om de student met ambitie om docent teworden ‘op de juiste plek’ zijn draai snel en effectief te latenvinden.

Meesterschap en nieuwe norm

Op 9 november wordt in het derde Meesterschap-debat uitgegaanvan wezenlijke, actuele vragen aan deze HBO-sector. Watbetekent de politieke en maatschappelijke kritiek op het HBO voorhet niveau en de wijze waarop we de kwaliteit van ‘samen opleiden’van leraren willen beoordelen? Wordt de opleidingsschool de nieuwenorm voor het leren en opleiden van leraren?

Aldus de inzet van het debat dat op woensdag 9 november van15.30 tot 18.00 uur plaatsvindt bij Windesheim Flevoland in Almere.Het kernthema is dit maal het partnerschap tussen scholen enlerarenopleidingen. Docenten, studenten, schoolleiders en politicidebatteren over kansen en bedreigingen voor zulke vormen vanpartnerschap.

De ontwikkeling van opleidingsscholen is in volle gang.Steeds meer lerarenopleidingen en scholen in het basis-,voortgezet- en middelbaar beroepsonderwijs kiezen voor eenvergaande samenwerkingsrelatie, waarin het opleiden en (blijvend)professionaliseren van leraren het gezamenlijke doel is. Onlangsmaakte staatssecretaris Zijlstra kennis met het fenomeen(academische) opleidingsschool en werd enthousiast over de wijzewaarop daar leraren worden opgeleid.

Een krachtig instrument

Hij bevestigde zijn enthousiasme daarna in de nota ‘Leraar 2020,een krachtig beroep!’, waarin hij de potentie van deopleidingsschool nog eens onderstreept. In de nota pleit hijmeermalen voor een versterkte samenwerking tussen scholen enlerarenopleidingen. Hij ziet de opleidingsschool daarbij als eenkrachtig instrument om het leren en professionaliseren van lerarenvorm te geven.

In het Kamerdebat over de kwaliteit van de lerarenopleidingenciteerde Jadnanansing onder meer de ScienceGuide Student van 2011,Simon Verwer. Deze had als ‘Eerst de Klas’docent-student de ervaring opgedaan, dat het leraarschap alsloopbaanoptie in woorden wel aangeprezen wordt, maar de facto somstoch weinig weerklank vindt. 

Verwer verwoordde dat zo:  “Als je mensenvraagt: ‘vind je de leraar een belangrijke functie?’ dan zegtiedereen politiek correct meteen ‘ja!’ Als je vraagt: ‘heb jeideeën hoe leraren het onderwijs kunnen verbeteren?’ dan zegtiedereen ook ‘ja!’ Als je dan vraagt: ‘zou je willen dat jouw kindin het onderwijs gaat werken als leraar?’ dan klinkt er eenoorverdovende stilte.”

Tweede lero-studie impuls geven?

Om die reden willen veel fracties in de Kamer een impuls gevenaan de ambitieuze aspirant docent voor PO en VO. Zij bepleiten datPO-docenten en -studenten het regulier tarief blijven betalen aancollegegelden, als zij een tweede studie willen doen, voorbijvoorbeeld het VO.  Dit zou bij- en omscholing enLevenLangLeren in het onderwijs een krachtige aansporing kunnengeven.

Het kabinet voelt hier niet zo veel voor, zo bleek. Dit zou eenafwijking ten principale inhouden van de ingreep van ministerPlasterk in de bekostigingsregels: één bachelor en één master perstudent. Zijlstra wees op de mogelijkheid om de nieuwe lerarenbeursvoor zulke vervolgstudies in te zetten. Mar ook hij kon nietweerspreken, dat schoolbesturen weinig animo zullen hebben om hendocenten via zulke ondersteuning ‘kwijt te raken’ aan andereopleidingen in een tijd van forse personeelstekorten. PvdA en D66kondigden om strijd aan hier een vervolgdiscussie en moties aan tezullen wijden.

Visies van Kamerleden op het leraarschap

PvdA’er Tanja Jadnanansing vertelde eerder opScienceGuide al over haar ervaringen met leraren. Met namehaar meester Sahtoe maakte in haar jeugd in Suriname eenonuitwisbare indruk.  Daarom sprak Jadnanansing na het eersteMeesterschap-debat nog eens met hem. “Het begint met echte liefdevoor je vak en leerlingen. Voor mij is voor een leraar vanessentieel belang: hou je echt van jonge mensen? Als je neerbuigenddenkt over jonge mensen dan moet je geen leraar worden.”

Ook de andere woordvoerders in de Tweede Kamers vertelden overhun favoriete leraar, tijdens dat eerste Meesterschapsdebat in Utrecht. HO-woordvoerder Beertema (PVV) had inhet Kamerdebat deze week zorgen over het cultuurrelativisme in hetonderwijs. Doordat veel linkse docenten de toon zetten in deprofessie zou dit leerlingen onvoldoende aanzetten tot kritischdenken.

Zijllstra deelde deze zorgen minder. Zijn favoriete leraar wasgedurende zijn loopbaan ook nog PvdA-wethouder. Toch had hij vanhem het meest geleerd en had hij de beste herinneringen aan delessen van die docent. Een suggestie van Jadnanansing aan Beertemaom vanwege zijn zorgen te bepleiten dat het vak maatschappijleerverplicht zou moeten zijn voor  alle schoolsoorten, werd doorde PVV omarmd.

Kennisdeling door 5 faculteiten

In het meest recente Debat Meesterschap op de HAN lag de nadruk op de rol van onderzoek enkennisdeling in het debat rond lerarenopleidingen in het HBO.HAN-faculteitsdirecteur Titia Bredée zei daarover toen:”Kennisdeling doe je niet als docent alleen in je lokaal. Delen doeje in groepen, met vakgenoten en mensen van buiten. Ander gebeurthet gewoon niet. Dat is de reden waarom wij als 5 grote faculteitendit platform hebben ingericht.”

In het debat rond het delen en vermeerderen van kennis gavenlectoren als Marijke Kral en Ron Oostdam hun visie op de rol van onderzoekin het educatief hoger onderwijs. Ieder vanuit hun eigen vakgebied- passend onderwijs, dovenstudies en leren met ICT – benadruktenzij het belang van kennisdeling, een onderzoekende houding bijdocenten en studenten en het kritisch evalueren van het eigenfunctioneren. Op het betoog van lector Kral kwam zelfs een naderereactie vanuit Harvard door promovendusJonathan Mijs.

Het derde Meesterschap debat vindt plaats op woensdag 9november van 15.30 – 18.00 uur bij Windesheim Flevoland,Hospitaaldreef 5 in Almere. Aanmelden kan tot en met vandaaghier. Het aantal plaatsen isbeperkt, wees er dus snel bij.