OU bijna verkocht

In het OCW-begrotingsdebat brak Anne-Wil Lucas (VVD) een lansvoor de inperking van het WO. Niet door selectie aan de poort ofandere toespitsing van de instroom, maar door verkoop van een heleuniversiteit. De Open Universiteit zou haarLevenLangLeren-taken net zo goed in de markt kunnen realiseren, zois de gedachte. De staatssecretaris liet in zijn reactie naar deKamer echter merken weinig te voelen voor het idee van zijnpartijgenote.
Wie zou de innovatieve universiteit kopen? Daar zijn verrassendeklanten voor. In de tweede helft van de jaren negentig was de OUbijna verkocht geweest. Minister Ritzen moest bezuinigen en het CvBvan de OU staarde in een miljoenengat van tegenvallers en hadlast van een onheldere toekomststrategie. De minister had bovendienallerlei politieke redenen om dat CvB kopjes kleiner te maken. Toenmeldde zich een koper.
Ook HBO-raad had wel zin in OU
Dat gebeurde in het diepste geheim. Toch lekte het uit. Ophetzelfde moment prepareerde namelijk HBO-raad voorzitter Arie vander Hek – partijvriend van de minister – een langetermijnstrategievoor de hele HBO-sector. Groot punt daarin: hoe kunnen wijtopaanbod, inclusief PhD’s, aan deze sector gaan verbinden?
‘Biedt de minister 1 gulden voor de OU en neem hun schuldenlastop ons’, adviseerde de secretaris van de lange-termijn-denktank vanhet bestuur. ‘Jo Ritzen blij, OU opgelucht, overig WO stiekemopgelucht en HBO jubelend’, dat was het idee. LevenLangLeren washet topthema van de HBO-raad geworden en ook een eigen masteraanboden 3e cyclus van HO-aanbod was voor hetHBO-collectief in één keer geregeld.
De schulden van de OU waren bovendien door koppeling vanHBO-opleidingen en -doorstroom van promoverende docenten,medewerkers en studenten/alumni aan dat LLL-aanbod in zeer kortetijd verdwenen, zo was de berekening. De enkele miljoenen af telossen schuld bleek bovendien een bedrag waar elke grote, snelgroeiende hogeschool de ogen niet voor knipperde.
Dat bleek al ras. Die secretaris werd in een rookpauze vande bestuursvergadering bestraffend toegesproken door device-voorzitter van de HBO-raad. “Wil je zo’n advies nooit meergeven? Nu heb ik Arie moeten vertellen dat mijnhogeschool strikt vertrouwelijk al een bod heeft gedaan op deOU bij de minister!” Hij vond het advies dus heel lastigen slim.
Behoefte aan out of the box
Wie was die vice-voorzitter? Frans Slangen, de baas van wat nuFontys heet. Dezelfde hogeschool die met de UniMaas en hogeschoolZuyd het HO-aanbod in demografisch krimpend Limburg via innovatievearrangementen wil doen overleven. De OU zou daar in zo’n strategiedus opnieuw kunnen passen.
De HBO-raad heeft trouwens nu – na Veerman – nog meer behoefteaan out of the box concepten om de doorstroomVMBO-MBO/HAVO-HBO-WO/post-HBO uitdagend en concreet haalbaar temaken. Zelfs het concept van 100% masters voor HBO-docenten maakteen aankoop van de OU ineens weer hoogst interessant alsmaatwerk-optie. De VVD-voorzet kon dus weleens een prachtigeversterking van koepel en sector opleveren.
Eén belangrijk innovatief aspect ziet de VVD hier bovendien overhet hoofd: OER. Waar
Internationaal advies aan OCW contrair
Het College van Bestuur van de OU is vooral verbaasd over deopstelling van de grootste regeringspartij. “In het rapport dat eeninternationaal panel op verzoek van de OU en staatssecretaris OCWopstelde over het instellingsplan en de toekomstige positioneringvan de Open Universiteit in het hoger-onderwijsbestel wordt depublieke taak van de OU niet ter discussie gesteld. Bovendien doethet panel een oproep aan de overheid om juist steviger in te zettenop leven lang leren, waarin een duidelijke rol is weggelegd voor deOpen Universiteit, zowel op hbo- als wo-gebied.”
De wettelijke taak van de OU is bovendien ruimer dan hetverzorgen van HO-aanbod voor tweede kansers, van de OU in 2010bijna 9.000 studenten kon bedienen. “Voor veel mensen is de OpenUniversiteit de enige instelling waar ze wetenschappelijk onderwijskunnen volgen, hetzij vanwege de open toelating (geenvooropleidingseisen), hetzij vanwege de flexibiliteit, niet alleenvoor wie een studie met werk en gezin moeten combineren maar ookvoor mensen met een handicap.”
