Niet wegduiken voor kwaliteitsprobleem

Nieuws | de redactie

8 februari 2012 | Betere docenten door betere lerarenopleidingen. Maar waar pak je de zorgen over hun kwaliteit het beste aan? ISO-voorzitter Sebastiaan Hameleers is verbaasd over wat het HBO nu wil. “In plaats van het probleem bij de wortel aan te pakken, wil men het eindexamen voor het VO en MBO over doen.”

Begin vorig jaar werd in verschillende analyses en discussiesgeconcludeerd dat de uitval onder Pabo-studenten te hoog was. Ditverschijnsel wordt al jaren geweten aan de achterstand waarmeestudenten beginnen aan de Pabo. Zo werd als een eerste oplossingeen een taal- en rekentoets ingevoerd. Die moesten debasisonderwijzers van de toekomst toetsen voordat zij aan hunopleiding mochten beginnen.

Deze entreetoets leidde in 2007 al tot grote uitval aan depoorten van de Pabo’s. Doekle Terpstra, toenmalig voorzitter van deHBO-raad omschreef  het dilemma van de lerarenopleidingenbinnen het HBO toen zo: “Aan de ene kant dreigt een tekort teonderstaan in het basisonderwijs. Aan de andere kant blijkt datonder de studenten die zich aanmelden aan de poorten van de Pabo’seen aanzienlijk deel niet kan rekenen op het niveau van groep 8 opde basisschool.”

Nog meer toetsen…..

Nu enkele jaren later komt de Commissie-Meijerink, ingestelddoor de HBO-raad om de Pabo structureel te verbeteren, naar buitenmet haar rapport. De commissie adviseert het HBO om de aspirantstudenten toelatingstoetsen te laten afleggen voor: Engels,aardrijkskunde, geschiedenis, natuurkunde en biologie, plus de alverplichte taal- en rekentoets.

Daarmee kiest de HBO-raad er opnieuw voor om de oplossing en hetprobleem te verplaatsen. De afgelopen jaren kostte het de Pabo’s alveel moeite en geld om de geconstateerde achterstanden bij huninstroom bij te spijkeren. Volgens het ISO  is dat niet detaak van de Pabo als HO-opleiding, wanneer geconstateerd moetworden dat een dergelijke achterstand zich over de hele linievertoont. Tenslotte moeten we in Nederland kunnen vertrouwen op heteindniveau van de vooropleidingen in het VO, in dit geval van hetmbo, havo en vwo.

Het feitelijk overdoen van het VO-eindexamen, zoals voorgestelddoor de Commissie-Meijerink, lijkt dan ook een directe aanklachttegen het niveau van het voortgezet onderwijs en het MBO. In plaatsvan het probleem bij de wortel aan te pakken, gaat het HBO nu heteindexamen voor het voortgezet onderwijs en MBO over doen.

Verwrongen HO-systeem dreigt

Het ISO ziet liever dat de HBO-raad in gesprek gaat met deze’toeleverende schoolsoorten’ om de kwaliteit van de instroom naarde lerarenopleidingen gezamenlijk op orde te krijgen. Daar hoeft denieuwe voorzitter Thom de Graaf ook niet bang voor te zijn, hij magnamelijk trots zijn op de Pabo’s in het land.

Hij moet echter wel beseffen dat met de nu voorliggendeoplossing de toegankelijkheid van de Pabo in het geding komt. Endit terwijl we in Nederland staan te springen om meer docenten. Dekwaliteit moet allereerst op het VO en MBO op orde zijn, zodatiedere scholier met het juiste diploma kan starten aan dePabo-opleiding en deze met goed gevolg kan afronden.

Buiten kijf staat voor het ISO dat de student nu niet de dupemag zijn van de angst bij andere partijen om de vinger op de zereplek te leggen. Als de problemen nu niet structureel benoemd enopgelost worden, zitten we straks met een HO-systeem voor hetdocentschap als professie, dat verwrongen en niet toekomstbestendig meer is.

Als de HBO-raad zich nu volledig achter het rapport van Meijerink schaart en dit als deoplossing voor het kwaliteitsprobleem ziet, dan is het ook geen gekidee meer om het VO-eindexamen af te schaffen. Een VO-diploma kannamelijk met de voorliggende oplossing geen enkele garantie meerzijn voor de student en dat kan en mag niet de bedoelingzijn. 

Na langstudeerboete ook nog entreeboete?

Nog los van dit principiële punt is er een zeer praktisch puntvoor de student, waarover het ISO graag helderheid krijgt. Wie gaatdie grote reeks entreetoetsen bovenop de taal- en rekentoetseigenlijk organiseren, op peil houden, borgen en betalen? Als dehogescholen dit voor eigen rekening gaan doen gaat dit direct tenkoste van de investeringen  in de kwaliteit van hetPabo-onderwijs zelf.

De scholen voor VO en MBO zullen de rekening zeker niet willenophoesten en de OCW-begroting bevat vast ook geen potjes ofreserves voor zulke kostbare, structurele toetsingen in het HO. Hetis toch niet de bedoeling dat de student de rekening gepresenteerdgaat krijgen uiteindelijk? Naast een langstudeerboete zou er dannog ook nog een entreeboete voor aspirant-leraren ontstaan.

Het ISO is blij dat de HBO-raad het initiatief neemt om kritischnaar de kwaliteit van het HBO-onderwijs te kijken. Maar dehogescholenkoepel moet ook eerlijk zijn over zijn eigenmogelijkheden. De kwaliteit van het HBO ligt niet alleen in handenvan de instellingen, zij zijn ook afhankelijk van hun instroom. Alsde HBO-raad dit durft te benoemen dan vindt hij het ISO aan zijnzijde om deze discussie op gang te brengen. 

Sebastiaan Hameleers, voorzitter ISO