Haast met SF, waarom?
De PVV brokkelt af nu het verbindende motief van Geert-idolatrieen ‘islambashing’ toch onvoldoende blijkt voor een stevige,bloeiende partij en organisatie. Mark Rutte beseft als geen ander,dat zijn dagen daarmee geteld zijn als de eerste liberale premiersinds Cort van der Linden. De VVD-bewegingen op allerlei dossiersgeven daar signalen van. Zo ook bij studiefinanciering.
Bewust bonne mine
Wat doet een premier wiens coalitie allengs door de hoeven zakt?Hij poogt wanhopig de zaak met noodverbanden te lijmen (Balkenendebij zijn 2e kabinet). Hij poogt zelf tijdig een goedheenkomen te zoeken (Balkenende ‘naar Brussel’ tijdens zijn3e kabinet). Óf hij wordt de regisseur van zijn eigenval om daar het maximale profijt zelf uit te halen (Van Agt in zijn2e kabinet, met Den Uyl en Terlouw). Rutteheeft momenteel niet zo veel opties, op die derde na.
“Toen ik zag dat dit kabinet zou sneven, was er nog maar éénvraag interessant: hoe speel ik de eindpartij?” Dat bekende Driesvan Agt in 1998 – 16 jaar na dato dus – in ‘De rogge staat er dunbij. Macht en verval van het CDA 1974-1998’ (blz 157). Een net zobegaafd tacticus en bijna zo vrolijk-eloquente premier als MarkRutte beseft dat diezelfde vraag nu de enige van interesse is. InDen Haag en nog meer in Brussel, op de financiëlemarkten bovendien gelet op de zorgelijkebeweging bij de ‘spread’ met de Duitse rente.
Hoe speelt Mark Rutte precies 30 jaar na VanAgt zijn eindpartij? Allereerst door onverstoorbaarheid uit testralen. Net als Van Agt deed. “Ik was bewust ‘bonne mine’, ikpoogde te stralen. Maar ik ben niet bereid Gekke Henkie te spelen”(blz 151).
De begrafenisstoet
Ten tweede analyseert hij scherp waar de breuklijnenzitten van de anderen, nu-nog-partners en opponenten. Haastmaakt hij schijnbaar niet. Middenin de crisis kan Maxime Verhagennog een keertje genieten van zijn vice-MP-schap door met Beatrixnaar Luxemburg op staatsbezoek te mogen, bijvoorbeeld. Dat houdthem dichtbij het pluche en het CDA verdeeld, denkt de slimmeVVD-leider. Ook het coifferen van de SGP past daar helemaalbij.
Ten derde slaat hij toe zodra zijn pionnen juist zijn opgesteld.Jan de Koning, de CDA-strateeg pur sang noemde zoiets “hetopstellen van de begrafenisstoet” (blz 156). Dat is de fase dieRutte nu intreedt. Net als destijds met Rita Verdonk veinst depremier lankmoedigheid, rust en ernst bij de taak die hem te doenstaat. Ondertussen stelt hij achter de schermen, zeer goed geplanden spijkerhard die stoet op en laat die vertrekken op zijn moment,als niemand het verwacht.
Een van de koetsen met graftakken in deze stoet is de wetgevingvoor de studiefinanciering. De VVD heeft namelijk bij de logistieken planning van de Kameragenda opvallend veel haast metde afhandeling daarvan. Waarom? Omdat de meerderheid daarvoor
SF als knipoog naar Paars-3
Zijlstra kan zijn master-SF en OV-kaart ingrepen alleen nog doorde beide Kamers krijgen als de hele coalitie het regeer- engedoogakkoord wil volgen. De PVV is tegen zulke beursbeperkingen enHero Brinkman wil juist de jeugdige neo-rechtsen ‘pleasen’ enorganiseren. Het CDA heeft behoud van de basisbeurs steedsverdedigd en slikte de masteringreep zeer onwillig. De SGP laat viasignalen op haar partijcongres nu impliciet ook horen, dat zij dieCDA-lijn blijft steunen.
Rutte en Zijlstra hechten echter zeer aan zoveel mogelijkvoortgang bij deze voorstellen, omdat zij cruciaal zijn voor hunlange termijn
Een snelle behandeling van de wetsvoorstellen biedt dus hetlaatste ‘window of opportunity’ voordat de val van Rutte-I een feitzal zijn. Het is zowel een ideologisch cruciaal VVD-succes als eenknipoog naar een meer linkse coalitie Rutte-II. De stoet metsombere koetsen rijdt dan niet naar de zwarte kousenkerk, maarneemt onverwacht de afslag naar het paarse casino.
