Hartklep groeit mee met kind
Door een nieuwe inventieve methode, integreren de nieuweontwikkelde hartkleppen goed in het lichaam en blijven zefunctioneren. De onderzoekers slaagden er in de hartkleppensuccesvol te implanteren in schapen. De resultaten zijn een opstapnaar gekweekte, meegroeiende hartkleppen voor kinderen methartproblemen.
Meermaals onder het mes
Kinderen met hartaandoeningen moeten nu vaak meermaals onder hetmes om nieuwe en grotere kleppen te krijgen. De TU Eindhoven isdaarom bezig met de ontwikkeling van levende hartkleppen, gekweektbuiten het lichaam, die kunnen meegroeien. Daardoor is uiteindelijknog maar één operatie nodig.
Het werk van Petra Dijkman, die gisteren promoveerde op de nieuwontwikkelde methode, maakt de hartoperatie stukken minderingrijpend. Het inbrengen van de levende hartkleppen kan nu doormiddel van een enkel sneetje tussen de ribben. Er is dus geenopenhartchirurgie nodig. De gekweekte kleppen worden in een stentingebracht, die op de juiste plaats uitzet en de oude, falendekleppen aan de kant schuift.
Kweken van losse cellen
Het kweken van de kleppen begint bij het kweken van lossecellen. Deze worden gezaaid in een mal van een speciaal polymeer,die gemonteerd is in de stalen stent waarmee later de klep wordtgeïmplanteerd. De levende cellen bouwen in die mal langzaam eenrooster van eiwitten om zich heen, wat de klep zijn stevigheidgeeft. Tegelijk lost de polymeermal langzaam op, zodat uiteindelijkalleen de klep overblijft.
Bij de eerste preklinische testen bleken de levende kleppen hetniet lang te doen, door vervorming en door overwoekering. Devervorming ontstond door de sterke activiteit van de cellen in dekleppen. De oplossing bleek, opmerkelijk genoeg, het verwijderenvan de cellen uit de levende kleppen, voorafgaand aan implantatie.Bij de proeven van Dijkman, uitgevoerd door het UniversitätsSpitalZürich, bleken de geïmplanteerde celloze kleppen binnen enkeleweken nieuwe bewoners te hebben gekregen: cellen uit het eigenlichaam van de ontvanger.
Celloze methode
Deze ‘herbevolking’ is cruciaal voor het overleven van dekleppen op lange termijn doordat de cellen zorgen voor hetonderhoud en de groei. Ook bleken de kleppen nu aanzienlijk betervormvast. Het implanteren van celloze gekweekte kleppen heeftverder nog een ander belangrijk voordeel: ze kunnen worden gekweektmet cellen van andere mensen, zonder het gevaar vanafstotingsverschijnselen. Bovendien kunnen de celloze kleppen langetijd bewaard worden, waardoor ze ‘off the shelf’ beschikbaarzijn.
De celloze methode is een belangrijke stap naar gekweekte,meegroeiende hartkleppen. Voor de eerste mensen zo’n klep krijgen,is echter nog meer R&D nodig. De kleppen moeten eerstaantoonbaar enkele jaren werken bij schapen. Verder moet wordenonderzocht of de kleppen daadwerkelijk meegroeien.
Ook het ontwerp van de kleppen is nog voor verbetering vatbaar,vertelt Dijkman: “Het sluitvlak moet groter, om doorslaan tegen tegaan. Daarnaast kunnen de vliezen dunner en flexibeler, zonder aanstevigheid te verliezen.” De onderzoekers kunnen nog niet zeggenhoe lang het duurt voordat de kleppen beschikbaar zijn voorpatiënten.
