Perspectief voor leraarschap
Wat begon met een initiatief van vier directeuren is uitgegroeidtot een steeds breder gedragen initiatief: lectoren zoeken desamenwerking en docenten boeken in werkgroepen de eerste concretesuccessen. In de aanloop naar Meesterschap 4 kijken de betrokkenfaculteiten terug op hun ontwikkeling en vooruit naar het krachtigepersectief van hun samenwerking. Dat debat op 11 april bij de HvAover het geven van uitdagend onderwijs in de grote stad vindt u
In een nieuwe gezamenlijke publicatie beschrijven devier grote educatieve faculteiten in het HBO dit perspectiefals volgt. Het concrete vooruitzicht van partnerschap meesterschap,heterogeniteit en kennisdeling begint zich af te tekenen. De vierhogescholen geven hoge prioriteit aan gezamenlijkekennisontwikkeling en het ontwikkelen van bachelor- enmasteropleidingen op topniveau. Zij werken toe naar opleidingen dieworden gegeven in onderling samenhangende leeromgevingen, dieelkaar versterken. Blended learning is het uitgangspunt.
Hoe ziet ons onderwijs er uit in 2015? Eenperspectief.
In samenwerking met het werkveld leiden de educatievefaculteiten startbekwame docenten (bachelors) op, die voldoen aande hoogste kwaliteitseisen, want in een kennissamenleving als deonze hebben leerlingen recht op excellente leraren. De ambitie gaatechter verder, want docenten zullen zich blijvendprofessionaliseren en zich ontwikkelen tot het niveau vanmaster.
Anno 2015 is er een kennisinfrastructuur die de randvoorwaardenschept voor dit hoge ambitieniveau. Deze infrastructuur isgebaseerd op de samenwerking van kenniscentra (lectoraten) en isverankerd in de opleidingen (bachelor, master) en (academische)opleidingsscholen.
Het volledige pakket bachelors en masters is in alle regio’sbeschikbaar. De opleidingen worden aangeboden in een drietalleeromgevingen, die elkaar aanvullen en versterken:
– Een regionale leeromgeving waar de student vanuit dedichtstbijzijnde lerarenopleiding en in samenwerking met de(academische) opleidingsschool wordt begeleid in de ontwikkelingvan zijn vak- en onderzoeksdeskundigheid.
– Een nationale leeromgeving waar door middel van een- entweedaagse conferenties op een centrale plek in Nederlandmasterclasses, colleges, workshops en andere gezamenlijkebijeenkomsten worden gehouden.
– Een digitale leeromgeving waar vakinhoudelijke, vakdidactischekennis en onderzoeksmethodologie tijd- en plaatsonafhankelijkworden aangeboden.
Partnerschap
Partnerschap komt tot uitdrukking in de nauwe samenwerking metstudenten, het werkveld en (opleidings)scholen. De hogescholenhebben hoge verwachtingen van hun studenten. Een aantrekkelijkberoep is een beroep waaraan we eisen stellen. Voor zowel debachelors als de masters start de opleiding met een intake en eenstudieadvies. Partnerschap met studenten betekent dat zij zichgedurende hun (onderwijs)loopbaan kunnen blijven ontwikkelen, vaakin de vorm van professionele masters die aansluiten op de gevolgdebacheloropleiding en hun praktijkervaring.
De vier hogescholen zorgen voor een volledig aanbod in elkeregio. Om de kwaliteit van de opleidingen blijvend te waarborgenontwikkelen zij deze gezamenlijk in nauwe samenspraak met hetwerkveld. In de eigen regio verzorgen docenten van de betreffendefaculteit zoveel mogelijk het onderwijs.
Blended learning is het uitgangspunt voor de vormgeving, dat wilzeggen een effectieve mix van e-learning en contactonderwijs. Debegeleiding van praktijkonderzoek en het ontwikkelen van(vak)didactische en pedagogische competenties is waar mogelijkingebed in een (academische) opleidingsschool waar onderzoekers,opleiders, docenten en studenten samen leren en werken incommunities of practice.
De afgelopen jaren hebben de faculteiten een intensievesamenwerking opgebouwd met (academische) opleidingsscholen.Opleiden in de school heeft ertoe geleid dat scholen en opleidingensteeds meer gezamenlijk de verantwoordelijkheid dragen voor hetopleiden van leraren. De meerwaarde van dit partnerschap wordtsteeds duidelijker, bijvoorbeeld in het creëren van rijkeleeromgevingen voor de studenten en voor de voorgezetteprofessionalisering van de docenten. De verbinding via onderzoekversterkt dit proces in hoge mate: docenten en lerarenopleiderswerken als reflective practitioners intensief samen.
Bachelors en professionele masters
Het verzorgen dan de bacheloropleidingen vormt de kerntaak vande educatieve faculteiten. Dat gebeurt in nauwe samenwerking met(academische) opleidingsscholen en deze vormen van gezamenlijkopleiden breiden de hogescholen ook uit naar de masteropleidingen.Daarbij zal sprake zijn van een nauwe samenhang met onderzoek vande onderwijspraktijk, zoals de lectoren dat ontwikkelen enuitvoeren. Gezien het huidige en toekomstige tekort aan voldoendekwalitatief hoogopgeleide leraren is de basis hiervoor essentieel:voldoende kwalitatief goede initiële opleidingen.
Studenten voeren praktijkgericht en ontwerpgericht onderzoek uitbinnen de eigen werksituatie, want een professionele master is instaat tot hogere orde denken en handelen in complexe situaties. Zijdragen bij aan de verbetering van de onderwijspraktijk in hetalgemeen en op hun eigen school in het bijzonder.
De masteropleidingen bieden mogelijkheden aan leraren om zichverder te professionaliseren en daarmee de schoolontwikkeling tebevorderen. Alle professionele masters hebben eengemeenschappelijke kern:
– onderzoeken van de huidige praktijk;
– ontwerpen en ontwikkelen van verbeteringen;
– bewaken van kwaliteit;
– leidend zijn bij onderwijs- innovatie- enimplementatieprocessen;
– ondersteunen van collega’s.
Kenniscentra
De kenniscentra van de educatieve faculteiten werken inhoudelijk enpersoneel nauw samen. Borging van de wetenschappelijke kwaliteitvan het onderzoek is de verantwoordelijkheid van de kenniscentra,waarin lectoren en docentonderzoekers hun expertise bundelen. Aanelke master is een lector verbonden en aan elke bachelor eendocentonderzoeker.
Kenniscentra en lectoraten in de educatieve sector richten zichprimair op pedagogiek, didactiek, leerprocessen en zorg. Ditbetekent dat voor vakinhoudelijke kennis (bijvoorbeeld economie ofEngels) wordt samengewerkt met lectoraten uit andere sectoren vande hogeschool en/of hoogleraren van universiteiten.
Studenten (bachelor en master) participeren tijdens de opleidingin onderzoek van het kenniscentrum. Hun inbreng is uiteraardafhankelijk van de fase in hun studie, hun ambities, de vereisteinbedding in hun studie en de speerpunten uit deonderzoeksprogrammering van de kenniscentra. Bij masterstudenten ishun onderzoek ingebed in hun eigen schoolontwikkeling.
De verbinding van opleiding, onderzoek en schoolontwikkeling isde belangrijkste voorwaarde voor de breed gedragen ambitie:topdocenten die onderwijs verzorgen op topniveau.
