Jong geleerd niet altijd oud gedaan
“Als je stimulerende verbindingen vergelijkt met een wegennetwaarover het verkeer van A naar B geleid wordt, kun je de remmendeverbindingen zien als de matrixborden die het verkeer regelen,”legt onderzoeksleider Christiaan Levelt uit. De verbindingen zorgenvoor een efficiënte doorstroom van het verkeer.
Borden verplaatsen
Christiaan Levelt: “Als je deze borden op andere plaatsen kuntneerzetten, kun je dus grote veranderingen in de verkeersstromenbewerkstelligen zonder dat het nodig is het wegennet helemaal aante passen.”
Levelt en zijn team ontdekten dat jonge hersenen een grootvermogen hebben tot het aanleggen van nieuwe verbindingen(‘synapsen’) waardoor zij beter kunnen leren. Veel belangrijkevaardigheden als lopen, praten, horen en zien worden op jongeleeftijd aangeleerd. Het volwassen brein legt deze verbindingenvervolgens vast, zodat we de rest van ons leven gebruik kunnenmaken van hetgeen we geleerd hebben.
Verbindingen verdwijnen weer
Eerder was al ontdekt dat ongeveer een vijfde van dehersencellen de activiteit van andere hersencellen remt in plaatsvan stimuleert. De hersenonderzoekers tonen nu aan dat deverbindingen die deze remmende hersencellen maken op grote schaalverdwijnen als het volwassen brein nieuwe vaardigheden moetleren.
Om tot die conclusie te komen markeerden zij deze remmendeverbindingen in de hersenen van muizen met fluorescente eiwitten,om ze daarna met een speciale microscoop enkele weken lang tevolgen. Bij de muizen werd een van de ogen tijdelijk afgeplakt,zodat zij eraan moesten wennen met maar één oog te kijken. Hethersengebied dat de informatie van de beide ogen verwerkt gingbinnen enkele dagen beter reageren op het open oog. Dit ginggepaard met het verdwijnen van veel remmende verbindingen. Dezewerden later vervangen door nieuwe verbindingen.
Mogelijkheid voor nieuwe therapieën
Tijdens de ontwikkeling van het brein hebben remmendeverbindingen een grote invloed op het verloop van leerprocessen.Problemen met het aanmaken van deze remmende verbindingen kunnenleiden tot stoornissen van het brein, zoals epilepsie, maar ook totautisme en schizofrenie.
De ontdekking dat deze verbindingen in het volwassen brein nogkunnen worden verwijderd of juist aangemaakt, geeft de hoop dat ditproces door farmacologisch of genetisch ingrijpen versterkt ofgestuurd kan worden. Dit kan een belangrijk aanknopingspunt zijnvoor therapieën die zich richten op de genoemde aandoeningen, maarook voor het herstel van beschadigd hersenweefsel.
