Sociale media vol kennis

Nieuws | de redactie

10 april 2012 | "Maar ik wil helemaal niet op Twitter!" Hoe gebruikt een universiteit social media om haar wetenschapsbeoefening impulsen te geven? Wat werkt? Wat inspireert? "We zien ook de terughoudendheid, de twijfel en de angst," vertellen Rob Speekenbrink en Roy Meijer, de social media-experts van de TU Delft.

“We hebben als communicatieprofessionals bij een groteuniversiteit inmiddels uitvoerig kennis gemaakt met diverse vormenvan sociale media, de snelheid ervan, de mogelijke impact die hetkan hebben, de voordelen maar ook de mindere aspecten. Bij de TUDelft geven we cursussen Twitteren en workshops bloggen aan medewerkers, gaanwe in discussie met studenten op onze Facebook fanpage enfaciliteren we de interactie tussen onze alumni op LinkedIn.

Als communicatieprofessionals in het Umfeld van dewetenschap zien we de aanwezigheid van wetenschappers in diedelende wereld onafwendbaar toenemen. Maar we zien ook deterughoudendheid, de twijfel en de angst. “Maar ik wil helemaalniet op Twitter!” roept  de nietsvermoedende wetenschapperregelmatig uit.

Dat hoeft ook niet, ‘2.0’ houdt veel meer in dan alleenmicrobloggen. Hier een reeks van voorbeelden van wat kan en ook kaninspireren. 

1] Open Science

“Open Science is een filosofie waarbij data, onderzoek enresultaten vrij toegankelijk zijn voor iedereen zonder copyright,patenten of andere controlemechanismen,” zegt Marjolein Pijnappels.Online peer review, open access, open data, open courseware, betereverspreiding van data, tools en methodes zijn allemaal’2.0′-gerelateerde termen die de komende tijd veel aan invloedzullen gaan winnen.

Het betrekken van het publiek bij onderzoek met citizenscience is ook een succesvol voorbeeld van de inzet vansocial media in wetenschappelijk onderzoek. De site www.openscience.orgbijvoorbeeld biedt toegang tot gratis open source software indiverse onderzoeksvelden.

2] Publiekscommunicatie

De wetenschappelijke subsidiestroom bestaat steeds meer uitindividuele subsidies, van de VENI-VIDI-VICI-subsidies van NWO totEuropese ERC Personal Grants. Toekenning is vooral afhankelijk vaneen indrukwekkende lijst met publicaties, maar daarnaast speelt’maatschappelijke relevantie’ een rol(letje). 

De KNAW  heeft een voorstel voor de criteria en deindicatoren voor de kwaliteitsbeoordeling van wetenschappelijkewerk in de ontwerpende en construerende wetenschappen geformuleerden een ‘kwaliteitsindicatorenkaart voor de technischewetenschappen’ ontwikkeld. Onder de rubriek ‘maatschappelijkerelevantie’ wordt ook ‘verspreiding van kennis’ genoemd.

Concreet heet dit:  ‘Activiteiten gericht op populariseringwetenschap, onderwijs en bijdragen aan het publieke debat’ en’Professionele publicaties en voordrachten, niet wetenschappelijkepublicaties, tentoonstelling etc. over onderzoeksresultaten’.Publiekscommunicatie is dus belangrijk, en een van de manieren omje publiek te bereiken is via online media als een blog, en/of viaTwitter. 

3] Persoonlijke profilering

Iedere wetenschapper doet  iets aan ‘persoonlijkeprofilering’ om zijn of haar carrière vooruit te helpen. Dat wilniet zeggen dat iedereen daar heel bewust mee bezig is, vaakgebeurt het als bijverschijnsel van de drang om resultaten metanderen te delen. Als de wetenschapper zich hier echter van bewustis, zal de profilering een stuk doeltreffender kunnen zijn.

Dat betekent dus bijvoorbeeld het bijhouden van je LinkedInprofiel, lezingen geven (en je presentatie op SlideShare zetten),bloggen (naast publiceren in vakbladen), twitteren, actief zijn op(wetenschappelijke) discussiefora en plaatsen van relevante inhoudop Wikipedia. Laat vervolgens die meerwaarde ook maar zien aanje (toekomstige) werkgever of subsidieverstrekker.

4] Doelgroepen bereiken

Dat ene gemeenteraadslid, die ene politicus of die ene(wetenschaps)journalist is tegenwoordig via Twitter veelmakkelijker te bereiken met jouw boodschap dan via de gangbarekanalen van bellen, mailen en afspraken maken. Dat kan natuurlijkallemaal in tweede instantie, maar voor het trekken van de aandachten een eerste quasi nonchalant contact is Twitter wel een prachtigmiddel.

Dit laat nog eens zien dat het begrip ‘Social Media’ veleplatforms, technieken en manieren van communiceren omvat. Allemaaltoepasbaar voor bepaalde specifieke doelen en doelgroepen.Inzetbaar voor het onderzoek zelf, voor het verbreden van jenetwerk, het delen van resultaten met een specifiek of juist eenheel breed publiek, en in het algemeen voor het werken aan jewetenschappelijke carrière.

Daarnaast kan het ook gewoon leuk zijn. Dat vinden wij alscommunicatieprofessionals in elk geval wel. In ieder geval demoeite waard om je ’s in te verdiepen en/of je te latenadviseren.En als je het allemaal wilt horen van een wetenschapperzelf, lees dan deze blog ‘Wetenschap in 140 tekens‘ van Peter Kerkhof.Toegegeven, hij is wel communicatiewetenschapper….

Nog enkele bronnen

In het white paper ‘Wakker worden!Tijd voor Open Science‘, beschrijft Marjolein Pijnappels vanStudio Lakmoes – we wezen hiervoor al op haar – hoe socialmedia het wetenschappelijk proces zouden kunnen veranderen. Kijkook naar het blog van Rob Speekenbrink over Persoonlijke Profilering en de bijbehorendeSlideShare presentatie. En een flink overzicht vanNederlandse, aan de wetenschap gerelateerde blogs vindt u hier bijeengebracht.”

Rob Speekenbrink is Adviseur Online Media bij de TU Delft.Roy Meijer is Adviseur Corporate Communicatie bij de TUDelft.

Op 31 mei vindt het Nationaal Congres Onderwijs & SocialeMedia plaats in Diemen, met keynotes van onder andereDoekle Terpstra en Tracy Playle. Download hier het programma.