Bewaak je onafhankelijkheid!

Nieuws | de redactie

8 mei 2012 | Er is grotere waakzaamheid nodig bij kwaliteitscontrole van het hoger onderwijs. NVAO-voorzitter Karl Dittrich liet tijdens het recente ENQA congres zijn twijfel aan de onafhankelijkheid van Europese valideringsorganisaties blijken.

De trend in Europa is dat politici zich meer en meer met dekwaliteit van het hoger onderwijs gaan bemoeien, zo constateerdeKarl Dittrich in zijn speech in Parijs. Ditkun je natuurlijk positief duiden: het kan zijn dat politici hetbelang van hoger onderwijs steeds beter onderkennen. Dittrich:”Maar de wens om hun invloed te vergroten kan ook te maken hebbenmet de enorme kosten van onderzoek en onderwijs en het verlangenvan politici om zoveel mogelijk waar voor dit geld te krijgen.” Ensoms willen politici de academische vrijheid domweg inperken,worden de onderwijsinstellingen gewoonweg niet vertrouwd, stelde deNVAO-voorzitter.

Je kunt nog wel zulke goede kwaliteitswaarborgen hanteren, maarwanneer de uitvoerders niet onafhankelijk zijn, staat de kwaliteitvan het hoger onderwijs onder druk. “Ik ben steeds kritischergeworden over de ‘administrateurs’ bij dekwaliteitszorg-organisaties”, stelde Karl Dittrich.

” ‘Ideologie’, partijbelangen of beloningen voor ‘trouwediensten’, mogen principieel geen enkele rol spelen in hetbenoemingsproces. Echter, in realiteit kan de druk groter zijn danin theorie. Het kale feit dat een benoemingsvoorstel aanstakeholders wordt voorgesteld, vind ik niet overtuigend. De keuzeis dan ‘ja zeggen’ of ‘niet reageren’. We moeten echt waakzamerworden, zowel in onze eigen organisaties als in de ENQAassessments.”

Machtsmisbruik

Een ander punt waar Dittrich kanttekeningen bij plaatste, was deformele status van valideringsorganisties. Een monopolistischeorganisatie draagt in zich het risico van bestuurlijke arrogantie,het risico van machtsmisbruik. Wanneer er sprake is van eenverenigingsstructuur met leden, dan bestaat het risico van een ‘noninterventie cultuur’. “Als jij aardig tegen mij doet, dan doe ikook aardig tegen jou.” Karl Dittrich constateert dat het van grootbelang is al deze risico’s tegen het licht te houden.

“Ik zie dat in verschillende landen – in Engeland, Zweden,Hongarije en Nederland – discussies gaande zijn over de verdelingvan taken tussen overheids- en onderwijsorganisaties. Ik heb ookgemerkt dat de autonomie van deze onderwijsorganisaties steeds meeronder druk komt te staan. Het is niet de eerste keer datpopulistische standpunten over ‘zinloze kennis’, ‘nuttelozeprofessoren’, ‘arrogante bestuurders’ en ‘luie studenten’ alsexcuus hebben gediend om de onderwijssector een lesje teleren.”