Onbekend HBO onbemind

Nieuws | de redactie
23 mei 2012 | Er wordt veel beweerd over het HBO, maar hoe zit het nu feitelijk met de hogescholen? Smijten ze met geld voor fancy gebouwen? Krijgen de studenten nauwelijks les? Zijn docenten laag geschoold? Hier de nieuwste cijfers.

In ‘Kennis die werkt’ worden de meest recente feiten, en cijfersen managementinformatie over het HBO bijeengebracht. De HBO-raadvergelijkt deze waar mogelijk in een lange termijnmeerjarenperspectief. Zeker zo interessant is de vergelijking metandere publieke sectoren.

Overhead niet kostenverslindend

Zo blijkt de overhead in het HBO niet een kostenverslindendgeheel van uitgaven die verdwijnen in ‘de leemlagen’ van bobo’s enmanagers. Een regelmatig herhaalde meting laat zien dat zo’n 76%van de personele uitgaven naar functies en taken voor onderwijs,onderzoek en onderwijsondersteuning gaat.

De 24% resterende kosten liggen daarmee als overhead aanzienlijklager dan die bij gemeenten en woningcorporaties, ongeveer de helftminder. Veel hoger zijn de overheadkosten bij de ministeries in DenHaag. Een hogeschool is kortom geen Vestia.

Kosten voor gebouwen gedaald

Nog opvallender zijn de feiten rond de kosten voor de gebouwen.De beeldvorming wil nog wel eens suggereren dat in het HBO allerleiijdele bestuurders vooral bezig zijn met het neerzetten van huneigen monumenten. Flamboyante nieuwbouw en bouwkundige hoogstandjeszouden ten koste gaan van de docent voor de klas. De cijfers en detrend zijn gans anders.

Toen OCW het eigendom van de HBO-gebouwen afstootte en overdroegaan de instellingen zelf, was dit een majeure bezuiniging. Immers,in 1996 ging 12% van het totale budget op aan huisvestingslasten.Het beeld is nu markant anders.

De nieuwe eigenaren, het HBO zelf, hebben de belastingbetalersen de onderwijsmensen in de hogescholen zelf een flinke meevallerbezorgd. Sinds 1996 dalen de kosten voor gebouwen en huisvestingmet zo’n half procent per jaar. In 2010 was het bedrag geen 12%meer, maar 6,5% van het totaal van de HBO-uitgaven oftewel bijnaeen halvering.

Studenten beter bediend

Deze forse trend omlaag is niet ontstaan doordat men oude,vervallen locaties overeind hield om de kosten te drukken. Deexpansie van het HBO naar meer dan 400.000 studenten heeft zowelforse innovatie van de gebouwen als veel meer doelmatigheid daarvanmogelijk gemaakt. De ‘winst’ door kostenbeperking is gegaan naarextra docenten en onderzoekers die de toevloed van studenten kondenopvangen. Van stenen naar studenten, van 88% naar 93,5% uitgavenvoor onderwijs en ondersteuning.

Die studenten worden in het HBO intensiever en beter bediend danvoorheen. De nieuwste cijfers laten een trendbreuk zien. 84% van deopleidingen biedt hun eerstejaars meer uren college dan 10 perweek. Het effect daarvan is fors: gemiddeld gaven HBO-docenten in2010 twee à vier uur per week meer college dan in 2007.

Bijna 50% van de eerstejaars krijgt 10 tot 15 uur college perweek, terwijl het aantal studenten dat 15 tot 20 uur kreeg met 50%toenam, van 16% naar 24%. Ook in het tweede jaar is deintensivering stevig: een stijging van 16 uur naar 20 uur per weekgemiddeld over heel het HBO, 25% meer dus.

Docent hoger opgeleid

Meer college per week wordt gegeven door beter opgeleidedocenten. 95% van hen geniet van de inhoud waar hun werk voorstaat, een droomcijfer. Bijna nog opvallender: 83% zegt dat huneigen invloed op die inhoud van hun professie binnen de hogeschoolvoldoet. De machtige, alles belemmerende leemlagen zijn blijkbaareen verhaal dat voor velen binnen het HBO niet hun feitelijkewerkelijkheid weerspiegelt. Zij sturen zelf op vakinhouden waar zeenthousiast over zijn.

De HBO-docent is meer en meer echt een hoogwaardigekenniswerker. Was in 2005 nog een nipte meerderheid iemand met eenbachelor-graad, nu is dat nog 35%. Het aantal gepromoveerden issindsdien ongeveer verdrievoudigd, tot bijna 10%, de docenten meteen mastergraad zijn inmiddels de meerderheid met 55%.

De publicatie ‘Kennis die werkt’ leest u hier


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK