Bouwstenen voor Obama-summit

Nieuws | de redactie

22 juni 2012 | De Dag van de Excellentie bij de TU Delft maakte één ding duidelijk: de docent vormt een cruciale bouwsteen voor een excellent systeem. In de aanloop naar de wereldwijde onderwijstop volgend jaar in Nederland, werden donderdag 21 juni talloze ideeën gespuid.

Het ‘aanzien van de docent’ is een onderwerp dat met vasteregelmaat besproken wordt. Op de Dag van deExcellentie werd het begrip ‘aanzien’ aan een grondigediscussie onderworpen. Want over welk aanzien hebben we het precieswanneer de teruggang ervan weemoedig bekeken wordt? Gaat het overhet aanzien bij vakgenoten, bij studenten, of om hetmaatschappelijk aanzien?

Een mogelijke remedie zou kunnen liggen in personalbranding van leraren. Om je naar de buitenwereld goed tekunnen presenteren, is bij branding een vereiste dat jezelf heel goed weet wat je inspireert, waarom het docentschap jouwmissie is. Personen die zélf heel goed weten waarom ze doen wat zedoen, zijn op hun beurt weer een grote inspiratie voor anderen.Peter Wieringa (hoogleraar Man-Machine Systems en vice-rector TUDelft) noemde als voorbeeld van branding de Delftse leermeesterprijsdie jaarlijks wordt uitgereikt aan een docent die school heeftgemaakt.

Kwetsbaarheid tonen

Een ander thema dat op de Dag van de Excellentie discussie opriep,was op welke manier je docenten kunt opleiden voor onderwijs dat insneltreinvaart verandert. De leraar van nu lijkt opgeleid voor eensituatie van 30 jaar geleden. Tegelijk is het onmogelijk om dedocent van nu op te leiden voor 30 jaar in de toekomst. Wat is deoplossing? ‘Haal de docent uit zijn isolement’, was een slogan dienaar voren kwam. Bijscholing duurt vaak te lang en iseendimensionaal. Verbindingen met het bedrijfsleven en metstudenten kunnen ervoor zorgen dat de docent zich blijvendontwikkelt.

Ook belangrijk in het kader van blijvende ontwikkeling is dat erwordt nagedacht hoe je evaluatie door andere leerkrachten minder’eng’ kunt maken. Er is nu nog een beperkte bereidheid bij docentenvoor peer-to-peer-intervention. Blijkbaar is de omgevingniet veilig genoeg voor een docent om zich kwetsbaar op te stellen.Waar ligt dat precies aan? Een mooi onderwerp om op de Obama-summitverder uit te diepen.

Verder werd het thema ‘prestatiebeloning’ bediscussieerd.Wolter Paans (onderzoeker aan het Lectoraat Excellentie, HanzeHogeschool) stelde dat het tot nu toe vooral eenpolitieke discussie was. Onderzoeken die een zo’nbeloningssysteem ondersteunen, ontbrekend tot nu toe echter. Hetzou zeker de moeite waard zijn om een pilot te organiseren. Denieuwe Roosevelt Academy dean BarbaraOomen waarschuwde wel dat het geen popularity contestwordt. Je moet genuanceerd met evaluaties omgaan. Zo is niemand dolop het vak statistiek, maar waarderen studenten het vak vijf jaarlaten bijzonder hoog.

Oorlog in de lerarenkamer

Gerard Jacobs (Oud-Philips Singapore, nu directeurJet-Net) voegde daaraan toe dat het onderwijs niet te bang moetzijn voor nuances. Een beoordeling is niet alleen een afrekening,maar ook een stimulans om jezelf te verbeteren. Het hoeft nietmeteen ‘oorlog in de lerarenkamer’ te betekenen.

Tot slot kwam Farbod Saatsaz van Driel (NederlandseWereldwijde Studenten, NEWS) met een sprekend voorbeeld uitToronto: daar worden beoordelingen van de curricula, van deonderwijsaanpak en van docenten zelf op een structurele wijzetoegepast en volledig transparant gemaakt. De studenten wetendaardoor ook dat ze er serieus werk van moeten maken. Regelmatigworden ze bovendien benaderd voor verdiepende enquêtes. Deconsequenties die uit al die evaluaties worden getrokken zijn vooriedereen openbaar, inclusief de beloning van de leraren. Het isdaarom extra interessant dat Canada – als voorloper op het terreinvan onderwijsvernieuwing – vaste deelnemer is aan de Obama summit.