Zingen als brabbelen

Nieuws | de redactie

17 juli 2012 | De manier waarop zangvogels hun liedjes leren lijkt veel op hoe kinderen leren praten. Beide imiteren in hun vroege jeugd in gebrabbel de geluiden van hun ouders. Daarnaast ontstaan zang en spraak pas, na veel oefenen. Dit is erg uitzonderlijk in het dierenrijk.

Zebravinken gebruiken hun linker hersenhelft bij het leren vanhun lied. Net zoals kinderen hun linker hersenhelft gebruiken bijhet leren praten. Dit blijkt uit onderzoek van Sanne Moorman encollega’s aan de Universiteit Utrecht. Zij publiceren hunresultaten in het toonaangevende wetenschappelijke tijdschriftProceedings of the National Academy of Sciences of the UnitedStates of America.

Eerst een brabbelfase

Het imiteren en oefenen door zowel jonge zebravinkenals mensenbaby’s gaat gepaard met een brabbelfase. SanneMoorman vertelt over haar belevenissen daarmee: “Een jongezebravink probeert het lied van de vader na te doen, maar dat gaatin het begin niet vlekkeloos.”

Moorman en haar collega’s hebben nu nog een overeenkomstgevonden: “Laat jonge zebravinken het lied van hun vader horen, enhet blijkt dat de linker hersenhelft van de vogels dominant is. Bijhet horen van een onbekende zebravink blijft die dominantie van delinker hersenhelft achterwege.”

Dominante hersenhelft

Dit is analoog aan de dominantie van de linker hersenhelft bijbaby’s van een paar maanden oud die de spraak van de moederwaarnemen. Eerder Utrechts onderzoek heeft al aangetoond dat er bijzebravinken vergelijkbare hersengebieden belangrijk zijn voor zangproduceren en herkennen. Nu blijkt dat de parallel nog verder gaatdan dat, omdat ook bij zebravinken de linker hersenhelft dominantis.

Het is nog niet duidelijk waarom taal vooral in de linkerhersenhelft wordt verwerkt. “Maar naar aanleiding van de resultatenbij zebravinken denken we dat deze hersenhelft belangrijk is voorhet geheugenproces van taal/zang.”

Lessen voor spraakstoornissen?

Hoe dat precies zit, moet nog onderzocht worden. Door deparallel in het aanleren van spraak of zang, hopen dewetenschappers in de toekomst te onderzoeken hoe bijvoorbeeldspraakstoornissen ontstaan en behandeld kunnen worden.

Het artikel van Moorman en haar collega’s is gisteren onlineverschenen op de website van PNAS. En u kunt ook nogmeezingen met de kleine zebravinken! Op de website van de UU-faculteit zijntweegeluidsfragmenten te beluisteren: een fragment van het lied vanVader Vink, en een fragment waarin de imitatie van de jongezebravink te horen is.