Beloon goed gedrag voor hoger IQ

Nieuws | de redactie
29 augustus 2012 | Domheid blijkt betrekkelijk. Beloon goed gedrag en ook mensen zullen geheugen en IQ zien verbeteren. Dat concluderen onderzoekers van het Nederlands Instituut voor Ecologie en Wageningen dankzij sluipwespen. Werkt de bonuscultuur sluipend toch?

Het geheugen is iets dat ongeveer het zelfde werkt in het heledierenrijk. Onderzoekers van het NIOO en WUR ontdekten, datleerprestaties zich bij bepaalde insecten gemakkelijk aanpassen aande bijbehorende beloning. Geheugen is dus niet enkel afhankelijkvan aanleg. Invloed van buitenaf kan zeker positieve effectenhebben.

Rijk belonen, stabiel onthouden

Net als bij mensen kunnen dieren informatie opslaan in eenkortere- of langere-termijn geheugen. Je slaat niet zomaar alles opin je lange-termijn geheugen. Langer onthouden kost namelijk meerenergie. Of iets al dan niet het lange-termijn geheugen in gaat,blijkt meer te beïnvloeden te zijn dan gedacht.

Onderzoekster Marjolein Kruidhof van het NIOO legt uit: “Onsonderzoek naar leergedrag van sluipwespen laat zien dat het soortgeheugen dat wordt aangemaakt afhankelijk is van de beloning. Eenrijke beloning leidt tot de vorming van een stabiel lange-termijngeheugen, terwijl een minder rijke beloning zorgt voor een korteregeheugenvorm.”

Leren en geheugenvorming kun je het beste onderzoeken als eendier iets natuurlijks aan het doen is. “Dan weet je wat voorfunctie het leren heeft in de natuur,” zegt Kruidhof. Sluipwespenkunnen geuren leren tijdens het leggen van eieren. Dat helpt ze omdaarna snel nieuwe ‘gastheren’ te vinden voor de rest van hunkroost.

Dat vertaalt zich, als het goed is, direct in hetvoortplantingssucces. Hoe geslaagder de zoektocht, hoe meernakomelingen de sluipwesp krijgt. De sluipwespen mochten eierenleggen in òf het ‘favoriete’ groot koolwitje òf het kleinkoolwitje, dat alleen leeft en bovendien minder fitte sluipwespenoplevert. Hoeveel investeren ze dan in hun geheugen?

Onderzoek bij sluipwespen

De twee soorten sluipwespen waar de onderzoekers naar keken,verschillen nogal in hoe en wat ze leren. De een (Cotesiaglomerata) parasiteert op rupsen, de ander (Trichogrammaevanescens) op vlindereieren. Trichogramma leert bijvoorbeeld degeur herkennen die mannetjesvlinders na de paring op hun vrouwtjespuiten om concurrenten af te stoten; de sluipwesp lift dan mee ophet bevruchte vrouwtje naar de plek waar ze haar eieren gaatleggen.

Cotesia leert juist de geur van de plant waar de rups op leeft.Toch lieten de resultaten bij beide soorten sluipwespen hetzelfdezien: dat het gevormde type geheugen flexibel is en dat dataangepast kan worden aan de kwaliteit van de gastheer. “Dat geldtdus mogelijk voor veel meer dieren.”


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK