Beloon goed gedrag voor hoger IQ
Het geheugen is iets dat ongeveer het zelfde werkt in het heledierenrijk. Onderzoekers van het NIOO en WUR ontdekten, datleerprestaties zich bij bepaalde insecten gemakkelijk aanpassen aande bijbehorende beloning. Geheugen is dus niet enkel afhankelijkvan aanleg. Invloed van buitenaf kan zeker positieve effectenhebben.
Rijk belonen, stabiel onthouden
Net als bij mensen kunnen dieren informatie opslaan in eenkortere- of langere-termijn geheugen. Je slaat niet zomaar alles opin je lange-termijn geheugen. Langer onthouden kost namelijk meerenergie. Of iets al dan niet het lange-termijn geheugen in gaat,blijkt meer te beïnvloeden te zijn dan gedacht.
Onderzoekster Marjolein Kruidhof van het NIOO legt uit: “Onsonderzoek naar leergedrag van sluipwespen laat zien dat het soortgeheugen dat wordt aangemaakt afhankelijk is van de beloning. Eenrijke beloning leidt tot de vorming van een stabiel lange-termijngeheugen, terwijl een minder rijke beloning zorgt voor een korteregeheugenvorm.”
Leren en geheugenvorming kun je het beste onderzoeken als eendier iets natuurlijks aan het doen is. “Dan weet je wat voorfunctie het leren heeft in de natuur,” zegt Kruidhof. Sluipwespenkunnen geuren leren tijdens het leggen van eieren. Dat helpt ze omdaarna snel nieuwe ‘gastheren’ te vinden voor de rest van hunkroost.
Dat vertaalt zich, als het goed is, direct in hetvoortplantingssucces. Hoe geslaagder de zoektocht, hoe meernakomelingen de sluipwesp krijgt. De sluipwespen mochten eierenleggen in òf het ‘favoriete’ groot koolwitje òf het kleinkoolwitje, dat alleen leeft en bovendien minder fitte sluipwespenoplevert. Hoeveel investeren ze dan in hun geheugen?
Onderzoek bij sluipwespen
De twee soorten sluipwespen waar de onderzoekers naar keken,verschillen nogal in hoe en wat ze leren. De een (Cotesiaglomerata) parasiteert op rupsen, de ander (Trichogrammaevanescens) op vlindereieren. Trichogramma leert bijvoorbeeld degeur herkennen die mannetjesvlinders na de paring op hun vrouwtjespuiten om concurrenten af te stoten; de sluipwesp lift dan mee ophet bevruchte vrouwtje naar de plek waar ze haar eieren gaatleggen.
Cotesia leert juist de geur van de plant waar de rups op leeft.Toch lieten de resultaten bij beide soorten sluipwespen hetzelfdezien: dat het gevormde type geheugen flexibel is en dat dataangepast kan worden aan de kwaliteit van de gastheer. “Dat geldtdus mogelijk voor veel meer dieren.”
Meest Gelezen
‘Compensatoir toetsen komt kwaliteit hoger onderwijs wél ten goede’
‘Juist bij flexibiliteit heeft student behoefte aan structuur’
Minister: “Verengelsing ondermijnt de toegankelijkheid van universiteiten”
Wet leeruitkomsten: Doorgeschoten individualisering of broodnodige keuzevrijheid?
Kamer zet voorlopig streep door volgende ronde Groeifonds